ਅਬਦੁਰ ਰਹਿਮਾਨ ਖਾਨ
ਅਬਦੁਰ ਰਹਿਮਾਨ ਖ਼ਾਨ 1880 ਤੋਂ 1901 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਦਾ ਅਮੀਰ ਸੀ।[1] ਉਹ ਹਜ਼ਾਰਾ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਲਈ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਲਡ਼ਾਈ ਅਤੇ ਡੂਰੰਡ ਲਾਈਨ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਇਕਜੁੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2]
ਅਬਦੁਰ ਰਹਿਮਾਨ ਖ਼ਾਨ ਮੁਹੰਮਦ ਅਫ਼ਜ਼ਲ ਖ਼ਾਨ ਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ ਅਤੇ ਬਰਾਕਜ਼ਈ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਦੋਸਤ ਮੁਹੰਮਦ ਖ਼ਾਨ ਦਾ ਪੋਤਾ ਸੀ। ਅਬਦੁਰ ਰਹਿਮਾਨ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਦੂਜੇ ਐਂਗਲੋ-ਅਫਗਾਨ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਈ ਗਡ਼ਬਡ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਫਗਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਮੁਡ਼ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ।[3] ਉਹ 'ਦਿ ਆਇਰਨ ਅਮੀਰ' ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਫੌਜੀ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਸੀ। ਇਹ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਫੌਜ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਲਚਕਦਾਰ ਇੱਛਾ ਦੇ ਅਧੀਨ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।[1]
ਦਿ ਆਇਰਨ ਅਮੀਰ ਉਪਨਾਮ ਉਸਦੇ ਕਈ ਵਿਦਰੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੇ ਕਾਰਨ ਜੁਡ਼ਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।[4] ਇੱਕ ਸਰੋਤ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ 40 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਦਰੋਹ ਹੋਏ ਸਨ। ਅਬਦੁਰ ਰਹਿਮਾਨ ਖ਼ਾਨ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ "ਦਹਿਸ਼ਤ ਦਾ ਰਾਜ" ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ 21 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ 100,000 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਆਂਇਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫਾਂਸੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਹੋਰ ਲੋਕ ਭੁੱਖੇ ਮਰ ਗਏ, ਮਾਰੂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲੱਗ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਮਰ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਦੁਆਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕੁਝ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਪਰਵਾਸ ਦੌਰਾਨ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਹ ਸ਼ਾਇਦ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਫੌਜੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਸੀ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ 1.0 1.1 Chisholm 1911.
- ↑ "Why the Durand Line matters". The Diplomat. 21 February 2014. Archived from the original on 27 February 2014.
- ↑ Omrani, Bijan (July 2007). "Afghanistan and the Search for Unity". Asian Affairs. 38 (2): 145–157. doi:10.1080/03068370701349086. Retrieved 18 September 2022.
- ↑ "ʿAbd al-Raḥmān Khān". Retrieved 15 July 2013.