ਅਭਯਾ ਝੀਲ

ਗੁਣਕ: 08°21′07.9″N 080°23′17.4″E / 8.352194°N 80.388167°E / 8.352194; 80.388167
ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਅਭਯਾ ਝੀਲ
අභය වැව
ਝੀਲ 'ਤੇ ਖਿੜੇ ਹੋਏ ਐਲਗਲ
ਸਥਿਤੀਅਨੁਰਾਧਾਪੁਰਾ
ਗੁਣਕ08°21′07.9″N 080°23′17.4″E / 8.352194°N 80.388167°E / 8.352194; 80.388167
Typeਸਰੋਵਰ
Basin countriesਸ੍ਰੀਲੰਕਾ
ਬਣਨ ਦੀ ਮਿਤੀ400 BC
Surface area1,235 acres (500 ha; 1.930 sq mi)
Water volume133×10^6 cu ft (3.8×10^6 m3)

ਅਭਯਾ ਵੇਵਾ (ਝੀਲ) ( ਸਿੰਘਾਲੀ : අභය වැව ), ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਭਯਵਾਪੀ ( ਸਿੰਘਲੀ : අභයවාපි ) ਜਾਂ ਬਾਸਾਵਾਕੁਲਾਮਾ ਜਲ ਭੰਡਾਰ, ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਝੀਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਰਾਜਾ ਪਾਂਡੂਕਾਭਯਾ ਨੇ ਬਣਾਇਆ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਅਨੁਰਾਧਾਪੁਰਾ ਵਿੱਚ 437 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੋਂ 367 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੱਕ, ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਜ ਕੀਤਾ ਸੀ।[1]

ਇਹ 380 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਰੋਵਰ ਦਾ ਬੰਨ੍ਹ 10 ਮੀਟਰ ਉੱਚਾ ਹੈ। ਸਰੋਵਰ ਦਾ ਪਾਣੀ ਗਿਰੀਟੇਲ ਅਤੇ ਕੰਤਲਾਈ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਕੱਠਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2] ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਜਲ ਭੰਡਾਰ ਲਗਭਗ 255 ਏਕੜ ਹੈ। ਸਰੋਵਰ ਦਾ ਬੰਨ੍ਹ ਲਗਭਗ 5910 ਫੁੱਟ ਲੰਬਾ ਅਤੇ ਸਲੂਇਸ ਦੇ ਸਿਲ ਪੱਧਰ ਤੋਂ 22 ਫੁੱਟ ਉੱਚਾ ਹੈ।[3]

ਆਕਾਰ[ਸੋਧੋ]

ਖੇਤਰ 1,235 ਏਕੜ (500 ਹੈਕਟੇਅਰ; 1.930 ਵਰਗ ਮੀਲ) ; ਵਾਵ ਕੰਡਿਆ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ( ਸਿੰਘਾਲੀ : වැව් කන්ඩිය ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ : ਬੰਨ੍ਹ ) 5,910 ਫੁੱਟ (1.119 ਮੀਲ) ਹੈ ਅਤੇ ਉਚਾਈ 22 ਫੁੱਟ (6.7 ਮੀਟਰ) । ਬੰਨ੍ਹ ਦੇ ਸਿਖਰ ਦੀ ਚੌੜਾਈ 6 ਫੁੱਟ (1.8 ਮੀਟਰ) ਤੋਂ 8 ਫੁੱਟ (2.4 ਮੀਟਰ) ਹੈ।[4][5]

ਮਕਸਦ[ਸੋਧੋ]

ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਅਨੁਰਾਧਾਪੁਰਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬਣਿਆ, ਇਹ ਝੀਲ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦੀ ਸੀ।[6][7]

ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]

ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਰਾਜਾ ਪਦੁਵਾਸਦੇਵਾ ਨੇ ਜਦੋਂ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਸੁਬਧਕਾਚੰਨਾ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸੱਤ ਭਰਾ ਵੀ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਆ ਗਏ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਵਸਾਏ। ਭਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਅਨੁਰਾਧਾ ਨੇ ਅਨੁਰਾਧਾਪੁਰਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਪਹਿਲਾ ਸਰੋਵਰ ਬਣਾਇਆ। ਇਸ ਸਰੋਵਰ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਰਾਜਾ ਪਾਂਡੂਕਾਭਯਾ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਰਾਜੇ ਦੇ ਇਕ ਚਾਚੇ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਇਸ ਸਰੋਵਰ ਨੂੰ ਅਬਾਯਾ ਵਾਪੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਝੀਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਿੰਚਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੇਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।[3][8][9]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "Anuradhapura Sri Lanka". Urlaub SriLanka. Retrieved 2012-04-03.
  2. Novák, Pavel; Moffat, AIB; Nalluri, Chandra; Narayanan, RAIB (2017). Hydraulic structures. CRC Press. ISBN 978-1-4822-6578-1.
  3. 3.0 3.1 "Basawakkulama Wewa - First Reservoir to be in the recorded history of Sri Lanka". AmazingLanka.com. 2014-10-05. Retrieved 2021-11-30.
  4. "King Pandukabhaya (437 BC – 367 BC)". mahavamsa.org. 28 May 2008. Retrieved 2012-04-03.
  5. Brohier, R.L. (2000) [1965]. Seeing Ceylon (4th ed.). Sooriya Publishers, Colombo. pp. 353–362.
  6. "King Pandukabhaya (437 BC – 367 BC)". mahavamsa.org. 28 May 2008. Retrieved 2012-04-03."King Pandukabhaya (437 BC – 367 BC)". mahavamsa.org. 28 May 2008. Retrieved 2012-04-03.
  7. Brohier, R.L. (2000) [1965]. Seeing Ceylon (4th ed.). Sooriya Publishers, Colombo. pp. 353–362.Brohier, R.L. (2000) [1965]. Seeing Ceylon (4th ed.). Sooriya Publishers, Colombo. pp. 353–362.
  8. Modder, FH (1896). "ANCIENT CITIES AND TEMPLES IN THE KURUNEGALA DISTRICT". The Journal of the Ceylon Branch of the Royal Asiatic Society of Great Britain & Ireland. 14 (47): 134–154. ISSN 0304-2235.
  9. Wright, Henry-John (2006). "Protrusions on Stepped Spillways to Improve Energy Dissipation". {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)