ਅਮਰੂ ਸ਼ਤਕਾ
ਅਮਰੁਸ਼ਤਕ ਜਾਂ ਅਮਰੁਕਾਸ਼ਟਕ (ਅਮਰੁਸ਼ਤਕ, "ਅਮਰੂ ਦੀਆਂ ਸੌ ਪਉੜੀਆਂ"), ਅਮਰੂ (ਅਮਰੁਕਾ ਵੀ) ਦੁਆਰਾ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ, ਲਗਭਗ 7ਵੀਂ[1] ਜਾਂ 8ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ।[2]
ਅਮਰੁਸ਼ਟਕ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਗੀਤਕਾਰੀ ਕਾਵਿ ਵਜੋਂ ਦਰਜਾਬੰਦੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਕਾਲੀਦਾਸ ਅਤੇ Bhartṛhari ਦੇ Śṛngâraśataka ਨਾਲ ਦਰਜਾਬੰਦੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਨੌਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸਾਹਿਤਕ ਆਲੋਚਕ ਆਨੰਦਵਰਧਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਧਵਨਯਲੋਕ ਵਿੱਚ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਕਿ "ਕਵੀ ਅਮਰੂ ਦੀ ਇੱਕ ਇੱਕ ਪਉੜੀ ... ਪੂਰੀ ਖੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਣ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਪਿਆਰ ਦਾ ਸੁਆਦ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।" ਇਸ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਵੀਆਂ ਅਤੇ ਆਲੋਚਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਹੋਰ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦਾ ਨਿਰਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਅਤੇ ਮਿਆਰਾਂ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਐਂਡਰਿਊ ਸ਼ੈਲਿੰਗ ਇਸ ਨੂੰ "ਪਿਆਰ ਵਾਲੀ ਕਵਿਤਾ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਿਆਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗ੍ਰਹਿ 'ਤੇ ਕਿਤੇ ਵੀ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ"।[2]
ਇਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਜਿਆਦਾਤਰ ਸ੍ਰਿੰਗਾਰਾ (ਕਾਮੁਕ ਪਿਆਰ, ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਪਿਆਰ) ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਿਆਰ, ਜਨੂੰਨ, ਦੂਰੀ, ਤਾਂਘ, ਮੇਲ-ਮਿਲਾਪ, ਖੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਗਮੀ ਆਦਿ ਪਹਿਲੂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਗ੍ਰੇਗ ਬੇਲੀ ਨੇ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ "ਵਿਚਾਰਾ, ਵਿਸ਼ਵਾਸਘਾਤ, ਇਸਤਰੀ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਮਰਦਾਨਾ ਸਵੈ-ਤਰਸ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਪਹਿਲੂਆਂ ਬਾਰੇ ਹੈ ਜਿੰਨਾ ਇਹ ਕਾਮੁਕਤਾ ਬਾਰੇ ਹੈ"।[1] ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਸ਼ੈਲਿੰਗ ਨੋਟ ਕਰਦਾ ਹੈ: "ਪਿਆਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸੁਆਦ ਜਾਂ ਸੂਖਮਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਅੰਦਰ ਝੂਠ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਤੁਸੀਂ ਵੇਖੋਗੇ ਕਿ ਸੰਪੂਰਨਤਾ ਦੀ ਮਿਠਾਸ ਨਾਲੋਂ ਵਿਛੋੜੇ ਜਾਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸਘਾਤ ਦੇ ਕੌੜੇ ਸੁਆਦ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ"[2]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ 1.0 1.1 Introduction in The Amaruśataka was also translated by Greg Bailey Archived 2016-03-08 at the Wayback Machine. as part of the volume Love Lyrics in the Clay Sanskrit Library
- ↑ 2.0 2.1 2.2 Introduction in Erotic Love Poems from India, A Translation of the Amarushataka translated by Andrew Schelling, Shambala Library, 2004.
ਸਰੋਤ
[ਸੋਧੋ]- Lienhard, Siegfried (1984), A history of classical poetry: Sanskrit, Pali, Prakrit, History of Indian literature, v. 3, Wiesbaden: Otto Harrassowitz, ISBN 3-447-02425-9
- Arthur Anthony Macdonell (1900), A History of Sanskrit Literature, Chapter 12
- Arthur Berriedale Keith (1993), A history of Sanskrit literature (reprint ed.), Motilal Banarsidass, pp. 183–187, ISBN 978-81-208-1100-3
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
[ਸੋਧੋ]- ਸ਼ੈਲਿੰਗ ਦੇ ਅਨੁਵਾਦ ਤੋਂ ਕੁਝ ਆਇਤਾਂ
- GRETIL ਵਿਖੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਪਾਠ