ਅਮਰ ਪਾਲ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਅਮਰ ਪਾਲ (19 ਮਈ 1922 - 20 ਅਪ੍ਰੈਲ 2019) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਬੰਗਾਲੀ ਲੋਕ ਗਾਇਕ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਸੀ।

ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]

ਪਾਲ ਦਾ ਜਨਮ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣਬਾਰੀਆ ਵਿਖੇ 1922 ਵਿਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਮਹੇਸ਼ ਚੰਦਰ ਪਾਲ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਜਦੋਂ ਪਾਲ 10 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਸੁੰਦਰੀ ਦੇਵੀ ਤੋਂ ਲੋਕਗੀਤ ਸਿੱਖੇ। ਉਸਨੇ ਮਹਾਨ ਅਲਾਉਦੀਨ ਖ਼ਾਨ ਦੇ ਭਰਾ ਉਸਤਾਦ ਅਯਤ ਅਲੀ ਖਾਨ ਤੋਂ ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਵੀ ਲਈ।[1] ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪਾਲ ਨੇ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਮਨੀ ਚੱਕਰਵਰਤੀ ਅਤੇ ਸੁਰੀਨ ਚੱਕਰਵਰਤੀ ਤੋਂ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।[2]

ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਪਾਲ 1948 ਵਿਚ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਡੀਓ ਦੇ ਗੀਤਕਾਰ ਸਚਿੰਦਰਨਾਥ ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਨਾਲ ਕੋਲਕਾਤਾ ਗਏ ਸਨ। 1951 ਵਿਚ, ਉਸਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅਕਾਸ਼ਬਾਣੀ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿਚ ਗਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ। ਉਸਨੇ ਅਗਲੇ ਸੱਤ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਬੰਗਾਲੀ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤਾ।

ਪਾਲ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿਚ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਬਾਰੇ ਸੈਮੀਨਾਰਾਂ ਅਤੇ ਵਰਕਸ਼ਾਪਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪਾਸਮੀਮ ਬੰਗਾ ਰਾਜ ਸੰਗੀਤ ਅਕੈਡਮੀ ਦੇ ਉਪ-ਚੇਅਰਮੈਨ ਬਣੇ [3] ਉਸ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ 2007 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਮਹਾਂਸਮਾਨ 2012 ਵਿੱਚ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ।


ਪਾਲ ਦੁਆਰਾ ਗਾਏ ਗਏ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭਗਤ ਗੀਤ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:

  • ਪ੍ਰਭਾਤ ਸਮਾਏ
  • ਜਾਗੋ ਉਹ ਨਗਰਬਾਸੀ
  • ਅਮਰ ਗੌਰ ਕੇਨੇ
  • ਰਾਏ ਜਾਗੋ
  • ਰਾਏ ਜਾਗੋ ਗੋ
  • ਹਰਿ ਦਿਨ ਤੋਹ ਗੇਲੋ
  • ਪ੍ਰਭਾਤ ਗੌਰੰਗਾਯ ਨਮ
  • ਭਾਰਤੀ ਗੌਰੰਗਾ ਲੋਈਆ
  • ਮੋਨ ਰਾਧੇ ਰਾਧੇ

ਮੌਤ[ਸੋਧੋ]

ਪਾਲ ਦੀ 20 ਅਪ੍ਰੈਲ 2019 ਨੂੰ 96 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੀ ਗਿਰਫਤਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਐਸ.ਐਸ.ਕੇ.ਐਮ(SSKM) ਹਸਪਤਾਲ, ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "Amar Pal, Veteran Bengali Folk Singer, Dies in Kolkata https://newsmen.in/news/amar-pal-veteran-bengali-folk-singer-dies-in-kolkata/ Archived 2023-02-03 at the Wayback Machine., Retrieved 21 April 2019.
  2. ਅਮਰ ਪਾਲ https://www.sangeetnatak.gov.in/sna/citation_popup.php?id=1270&at=2.sangeetnatak.gov.in[permanent dead link]. Retrieved 21 April 2019.
  3. https://www.sangeetnatak.gov.in/sna/citation_popup.php?id=1270&at=2 Archived 2020-09-18 at the Wayback Machine. ਅਮਰ ਪਾਲ, sangeetnatak.gov.in. Retrieved 21 April 2019.