ਅੰਨ੍ਹੇ ਬੰਦੇ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹਾਥੀ
ਅੰਨ੍ਹੇ ਆਦਮੀਆਂ ਅਤੇ ਹਾਥੀ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਾਂਤ ਅੰਨ੍ਹੇ ਆਦਮੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਹਾਥੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ ਜੋ ਹਾਥੀ ਨੂੰ ਛੂਹ ਕੇ ਸਿੱਖਦੇ ਅਤੇ ਕਲਪਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹਾਥੀ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਹੈ। ਹਰ ਅੰਨ੍ਹਾ ਆਦਮੀ ਹਾਥੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਹਿੱਸਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਾਸਾ ਜਾਂ ਉਸਦੇ ਦੰਦ। ਫਿਰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸੀਮਤ ਅਨੁਭਵ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਹਾਥੀ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹਾਥੀ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਰਣਨ ਇਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਵੱਖਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੂਜਾ ਵਿਅਕਤੀ ਬੇਈਮਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਮਾਰ-ਕੁਟਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਾਂਤ ਦੀ ਨੈਤਿਕਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖਾਂ ਕੋਲ ਆਪਣੇ ਸੀਮਤ, ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਅਨੁਭਵ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਪੂਰਨ ਸੱਚ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਦੂਜੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸੀਮਤ, ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਅਨੁਭਵਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਬਰਾਬਰ ਸੱਚ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। [1] [2] ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਾਂਤ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਭਾਰਤੀ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ, ਜਿੱਥੋਂ ਇਹ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ।
ਬੋਧੀ ਪਾਠ ਤੀਥਾ ਸੂਤ, ਉਡਾਨਾ 6.4, ਖੁਦਾਕਾ ਨਿਕਾਇਆ, [3] ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਸੰਸਕਰਣਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਤਿੱਥਾ ਸੁੱਤਾ ਲਗਭਗ ਅੰ. 500 ਈ.ਪੂ. ਦੇ ਸਮੇਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਬੁੱਧ ਦੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਹੀ ਹੈ। [4]
ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਾਂਤ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪਿਕ ਸੰਸਕਰਣ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਗਤ ਆਦਮੀਆਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਹਨੇਰੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਮੂਰਤੀ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨਾ, ਜਾਂ ਅੱਖਾਂ 'ਤੇ ਪੱਟੀ ਬੰਨ੍ਹੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਵਸਤੂ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ। ਉਹ ਫਿਰ ਵਰਣਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕੀ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੰਸਕਰਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਇੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਾਂਤ ਹੈ ਜੋ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਧਾਰਮਿਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਪਹਿਲੇ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਜੈਨ, ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਬੋਧੀ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। [5] [4] ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਦੂਜੇ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੂਫੀ ਅਤੇ ਬਹਾਈ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਕਵੀ ਜੌਹਨ ਗੌਡਫਰੇ ਸੈਕਸੇ ਨੇ ਇੱਕ ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਸੰਸਕਰਣ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ, ਇੱਕ ਅੰਤਮ ਆਇਤ ਦੇ ਨਾਲ ਜੋ ਇਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਹਾਥੀ ਰੱਬ ਲਈ ਇੱਕ ਅਲੰਕਾਰ ਹੈ, ਅਤੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਅੰਨ੍ਹੇ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਧਰਮਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਅਸਹਿਮਤ ਹਨ। ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਜੋ ਕਿਸੇ ਨੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਨੁਭਵ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। [6] ਕਹਾਣੀ ਬਾਲਗਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਅਤੇ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਵਿਆਖਿਆ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ E. Bruce Goldstein (2010). Encyclopedia of Perception. SAGE Publications. p. 492. ISBN 978-1-4129-4081-8., Quote: The ancient Hindu parable of the six blind men and the elephant...."
- ↑ C.R. Snyder; Carol E. Ford (2013). Coping with Negative Life Events: Clinical and Social Psychological Perspectives. Springer Science. p. 12. ISBN 978-1-4757-9865-4.
- ↑ "Ud 6:4 Sectarians (1) (Tittha Sutta)". suttacentral.net. Retrieved 17 December 2021.
This site offers a non-sectarian correspondence index of early Buddhist texts in all available language recensions, with multiple translations.
- ↑ 4.0 4.1 John D. Ireland (2007). Udana and the Itivuttaka: Two Classics from the Pali Canon. Buddhist Publication Society. pp. 9, 81–84. ISBN 978-955-24-0164-0. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid
<ref>tag; name "Ireland2007p9" defined multiple times with different content - ↑ Paul J. Griffiths (2007). An Apology for Apologetics: A Study in the Logic of Interreligious Dialogue. Wipf and Stock. pp. 46–47. ISBN 978-1-55635-731-2.
- ↑ Martin Gardner (1 September 1995). Famous Poems from Bygone Days. Courier Dover Publications. p. 124. ISBN 978-0-486-28623-5. Retrieved 25 August 2012.