ਆਰਤੀ ਰਾਣਾ
ਆਰਤੀ ਰਾਣਾ (ਜਨਮ ਅੰ. 1976 ) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜਿਕ ਉਦਯੋਗਪਤੀ ਹੈ। ਉਹ ਦਸਤਕਾਰੀ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਵੇਚਣ ਲਈ ਸਮੂਹ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਾਥੀ ਥਰੂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। 2022 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ।
ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਆਰਤੀ ਰਾਣਾ ਦਾ ਜਨਮ 1976 ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਥਾਰੂ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁਧਵਾ ਟਾਈਗਰ ਰਿਜ਼ਰਵ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇੜੇ, ਤਰਾਈ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।[1] ਨੈਸ਼ਨਲ ਰੂਰਲ ਆਜੀਵਿਕਾ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਉਸਨੇ ਗਲੀਚੇ, ਟੋਕਰੀਆਂ ਅਤੇ ਬੈਗ ਵਰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਗੌਤਮ ਸਵੈ-ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।[1] ਗਰੁੱਪ ਨੇ ਮੂੰਜ ਘਾਹ ਅਤੇ ਜੂਟ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[2][3]
2016 ਤੱਕ ਰਾਣਾ ਨੇ ਲਗਭਗ 800 ਥਾਰੂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।[4] ਕਾਰੋਬਾਰ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਹੋਇਆ, ਅਤੇ 2022 ਤੱਕ ਉਹ ਹੱਥੀਂ ਸ਼ਿਲਪ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸੈਂਕੜੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਰਹੀ ਸੀ।[1] ਰਾਣਾ ਸਵੈ-ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹ ਥਰੂ ਹਥ ਕਾਰਗਾ ਘਰੇਲੂ ਉਦਯੋਗ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤ ਲਈ ਵਰਲਡ ਵਾਈਡ ਫੰਡ ਤੋਂ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਇਸ ਦੇ ਲੂਮਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਕੁਸ਼ਲ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।[5] 2019 ਵਿੱਚ, ਇਹ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਥਰੂ ਵਿਰਾਸਤ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਵੇਚਣ ਲਈ ਦੁਧਵਾ ਟਾਈਗਰ ਰਿਜ਼ਰਵ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਜ਼ਟਰ ਸੈਂਟਰ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ; ਰਾਣਾ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।[6]
ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਮਾਨਤਾ[ਸੋਧੋ]
ਰਾਣਾ ਦੀ ਉੱਦਮਤਾ ਨੂੰ 2016 ਵਿੱਚ ਰਾਣੀ ਲਕਸ਼ਮੀਬਾਈ ਬਹਾਦਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਅਤੇ ਗ੍ਰਾਮ ਸਵਰਾਜ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।[1][4]
2022 ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ 'ਤੇ, ਰਾਣਾ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਸਮਾਜਿਕ ਉੱਦਮਤਾ ਲਈ ਸਾਲ 2020 ਲਈ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ,[1] ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਪੁਰਸਕਾਰ,[7] ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਸਮਾਰੋਹ ਨੂੰ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[7]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 "President fetes Kheri tribal woman with Nari Shakti Award". Hindustan Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 8 March 2022. Archived from the original on 9 March 2022. Retrieved 9 March 2022.
- ↑ "'Vocal for Local': UPIDR helps local women weavers, artisans gain global exposure". Business Today (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 9 January 2022. Archived from the original on 10 January 2022. Retrieved 9 March 2022.
- ↑ "Skilled artisans who don't know where to sell products". Hindustan Times. 10 February 2019. Retrieved 9 March 2022.
- ↑ 4.0 4.1 "Meet Rani Laxmi Bai awardees, the women who won't give up". Hindustan Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 9 March 2016. Archived from the original on 30 October 2020. Retrieved 9 March 2022.
- ↑ "Women weavers from Dudhwa Tiger Reserve profit from technological interventions for their looms". India Education. 2 February 2021. Archived from the original on 15 June 2021. Retrieved 9 March 2022.
- ↑ Singh, Kanwardeep (26 December 2019). "Now, enjoy rich Tharu tradition, food near Dudhwa Tiger Reserve". The Times of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 9 March 2022.
- ↑ 7.0 7.1 Rumi, Faryal. "Bhojpur Entrepreneur Among 29 Feted". The Times of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 9 March 2022.