ਇੰਡੀਅਨ ਸੁਪਰ ਲੀਗ

ਇੰਡੀਅਨ ਸੁਪਰ ਲੀਗ ਜਾਂ ਆਈ.ਐੱਸ.ਐੱਲ (ISL) ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਫੁੱਟਬਾਲ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉਚੇਰੀ ਲੀਗ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਫੁੱਟਬਾਲ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਫੁੱਟਬਾਲ ਸਪੋਰਟਸ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਲਿਮਿਟਡ ਦੁਆਰਾ ਹਰ ਸਾਲ ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਮਾਰਚ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਲੀਗ ਵਿੱਚ ੧੨ ਕਲੱਬ ਭਾਗ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਹਰ ਕਲੱਬ ਨਾਲ ਦੋ ਮੈਚ ਖੇਡਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲੀਗ ਦੌਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਤਲੀਆਂ ਛੇ ਟੀਮਾਂ ਨੌਕਾਉਟ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਦਿਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਵਿਜੇਤਾ ਨਿੱਕਲਦਾ ਹੈ। ਲੀਗ ਸਟੇਜ ਵਿੱਚ ਅੱਵਲ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਟੀਮ ਏ.ਐੱਫ.ਸੀ ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼ ਲੀਗ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਏ.ਟੀ.ਕੇ, ਜਿਸਨੇ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ISL ਦਾ ਖ਼ਿਤਾਬ ਜਿੱਤਿਆ ਹੈ, ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਕਾਮਯਾਬ ਕਲੱਬ ਹੈ।

ਕਲੱਬ

2014 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ISL ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ ਸੀ, 8 ਟੀਮਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਵੇਲੇ ISL ਭਾਰਤੀ ਫੁੱਟਬਾਲ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਜੁੜੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਾਲੀਆਂ ਅੱਠ ਟੀਮਾਂ ਏ.ਟੀ.ਕੇ.,ਕੇਰਲਾ ਬਲਾਸਟਰਸ, ਗੋਆ, ਚੇਨਈਯਿਨ, ਦਿੱਲੀ ਡਾਇਨਾਮੋਜ਼, ਨੋਰਥੀਅਸਤ ਯੂਨਾਇਟਡ, ਪੁਣੇ ਸਿਟੀ ਅਤੇ ਮੁੰਬਈ ਸਿਟੀ ਸਨ। 2017-18 ਵਿੱਚ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਅਤੇ ਜਮਸ਼ੇਦਪੁਰ ਨਵੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਜੋੜੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਪੁਣੇ ਸਿਟੀ ਦੇ ਮਾਲਕਾਂ ਨੇ ਟੀਮ ਵੇਚ ਦਿੱਤੀ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦਾ ਕਲੱਬ 2018-19 ਵਿੱਚ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਇਆ। 2019-20 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਫੁੱਟਬਾਲ ਕਲੱਬ ਮੋਹੁਨ ਬਗਾਨ (ਜੋ ਕਿ ਏ.ਟੀ.ਕੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਗਏ) ਅਤੇ ਈਸਟ ਬੰਗਾਲ ISL ਵਿੱਚ ਜੁੜੇ। 2022-23 ਵਿੱਚ ਤੈਅ ਹੋਇਆ ਕੇ ਆਈ-ਲੀਗ ਦਾ ਅਵੱਲ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਕਲੱਬ ਅਗਲੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ISL ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਰਾਉਂਡਗਲਾਸ ਪੰਜਾਬ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਅਗਲੀ ISL ਖੇਡਣਗੇ।

ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਕਲੱਬ 2023-24 ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਗੇ:

ਕਲੱਬ	ਸ਼ਹਿਰ	ਪਿਛਲੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ	ISL ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਸੀਜ਼ਨ
ਓਡੀਸ਼ਾ	ਭੁਵਨੇਸ਼ਵਰ	6	2014
ਈਸਟ ਬੰਗਾਲ	ਕੋਲਕਾਤਾ	9	2019-2020
ਹੈਦਰਾਬਾਦ	ਹੈਦਰਾਬਾਦ	2	2018-2019
ਕੇਰਲਾ ਬਲਾਸਟਰਸ	ਕੋਚੀ	5	2014
ਗੋਆ	ਮਡਗਾਓਂ	7	2014
ਚੇਨਈਯਿਨ	ਚੇਨਈ	8	2014
ਜਮਸ਼ੇਦਪੁਰ	ਜਮਸ਼ੇਦਪੁਰ	10	2017-2018
ਨੋਰਥਈਸਟ ਯੂਨਾਈਟਡ	ਗੁਹਾਟੀ	11	2014
ਬੰਗਲੁਰੂ	ਬੰਗਲੁਰੂ	4	2017-2018
ਮੁੰਬਈ ਸਿਟੀ	ਮੁੰਬਈ	1	2014
ਮੋਹੁਨ ਬਗਾਨ ਸੂਪਰਜਾਇੰਟ	ਕੋਲਕਾਤਾ	3	2019-2020
ਰਾਊਂਡਗਲਾਸ ਪੰਜਾਬ	ਮੋਹਾਲੀ	(ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ)	2023-2024