ਊਸ਼ਾ ਚੌਮਾਰ
ਊਸ਼ਾ ਚੌਮਰ (ਜਨਮ 1978)[1] ਅਲਵਰ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਮਾਜ ਸੇਵਿਕਾ ਹੈ। ਉਹ ਸੁਲਭ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸੋਸ਼ਲ ਸਰਵਿਸ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸੁਲਭ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਦੀ ਗੈਰ-ਲਾਭਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ।[2] 2020 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਸਮਾਜਕ ਕਾਰਜਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੱਥੀਂ ਮੈਲਾ ਕਰਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਸਨਮਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ।[3][4][5]
ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਭਰਤਪੁਰ ਨੇੜੇ ਦੇਘ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਲਿਤ ਵਾਲਮੀਕਿਨ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ, ਚੌਮਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, 7 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੱਥੀਂ ਮੈਲਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਸਾਵਧਾਨੀ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਮਲ ਨੂੰ ਹੱਥੀਂ ਸਾਫ਼ ਕੀਤਾ। ਚੌਮਰ ਦਾ ਵਿਆਹ 10 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ 14 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਅਲਵਰ ਚਲੀ ਗਈ ਅਤੇ ਹੱਥੀਂ ਸਫ਼ਾਈ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। 2002 ਵਿੱਚ, 24 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਸੁਲਭ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ, ਡਾ. ਬਿੰਦੇਸ਼ਵਰ ਪਾਠਕ ਨੂੰ ਮਿਲੀ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਹੱਥੀਂ ਮੈਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸਦੇ ਪਿੰਡ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪਿਕ ਟਿਕਾਊ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਲਈ ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਗਠਨ, ਨਈ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਸੁਲਭ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਦੀ ਗੈਰ-ਲਾਭਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ, ਸੁਲਭ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸੋਸ਼ਲ ਸਰਵਿਸ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ (ਸਿਸੋ) ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹੈ। 2020 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਸਮਾਜਕ ਕਾਰਜਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੱਥੀਂ ਮੈਲਾ ਕਰਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਸਨਮਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ।[6]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Manual Scavenger at 7, Padma Shri Awardee at 42: Usha Chaumar Is a Beacon of Hope". The Better India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2020-02-01. Retrieved 2020-04-13.
- ↑ Asian News International (2020-01-27). "From manual scavenger to Padma Shri awardee: Usha Chaumar shares her inspirational journey - India News". India Today. Retrieved 2020-12-28.
- ↑ "कौन हैं सिर पर मैला ढोने वाली ऊषा चोमर? जिन्हें मिलेगा पद्मश्री सम्मान". aajtak (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 26 January 2020.
- ↑ "पद्मश्री से सम्मानित होंगी कभी मैला ढोने वाली ऊषा चोमर". KhabarTak.com (in ਹਿੰਦੀ). Archived from the original on 2020-04-11. Retrieved 2020-01-25.
- ↑ "मैला ढोने का काम छोड़कर स्वच्छता के लिए प्रेरित करने वाली ऊषा समेत राजस्थान के 5 लोगों को पद्मश्री दिया जाएगा". Bhaskar (in ਹਿੰਦੀ). Retrieved 2020-01-26.
- ↑ "The Manual Scavenger who Won Padma Shri: Usha Chaumar". in.makers.yahoo.com (in Indian English). Retrieved 2020-04-13.