ਏਮਿਲੀ ਓਸਟਰ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਐਮਲੀ ਫੇਅਰ ਓਸਟਰ (ਜਨਮ 1980) ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਹੈ। 2002 ਅਤੇ 2006 ਵਿੱਚ ਹਾਰਵਰਡ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਅਮਰਤਿਆ ਸੇਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, ਤੋਂ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਬੀ.ਏ. ਅਤੇ ਪੀਐਚ.ਡੀ. ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਓਸਟਰ ਨੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਬੂਥ ਸਕੂਲ ਆਫ ਬਿਜਨਸ ਦੀ ਫੈਕਲਟੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਈ। ਇਥੇ ਉਸਨੇ ਬਰਾਊਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੂੰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੜ੍ਹਾਇਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਖੋਜ ਹਿੱਤ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵਿਆਪਕ ਹਨ, ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਤੋਂ ਸਿਹਤ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਤਕ ਖੋਜ ਲਈ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਕਾਰਜਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੱਕ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਵਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਾਲ ਸਟਰੀਟ ਜਰਨਲ, ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਬਿਕਣ ਵਾਲੀ ਸੁਪਰ ਫਰੇਕੋਨੋਮਿਕਸ ਕਿਤਾਬ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ 2007 ਟੀਈਡੀ ਟਾਕ ਕਰਕੇ, ਸ਼ਾਇਦ ਗ਼ੈਰ-ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਸ਼ੁਰੂ ਦਾ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]

ਜਦੋਂ ਐਮਿਲੀ ਦੋ ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ, ਉਸ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਸ਼ੁਭ ਰਾਤ ਕਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ  ਜਦ ਉਹ ਉਸ ਦੇ ਕਮਰੇ ਵਿਚੋਂ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਪੰਘੂੜੇ ਵਿੱਚ ਪਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਇਹ ਦੇਖਣ  ਲਈ ਕਿ ਉਹ ਕੀ ਕਹਿ ਰਹੀ ਸੀ, ਉਹ  ਉਸਦੇ  ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟੇਪ ਰਿਕਾਰਡਰ ਚਲਾਕੇ ਰੱਖ ਦਿੰਦੇ। ਉਹ ਟੇਪਾਂ ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਉਸ ਦੇ ਮਾਂ-ਪਿਓ ਦੇ ਆਪਣੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨੀ ਦੋਸਤਾਂ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਐਮਿਲੀ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦੇ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ ਇਕੱਲੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਬਾਲਗਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਹ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪਰਚਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣ ਗਈ ਜੋ 1989 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਾਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੰਘੂੜੇ ਤੋਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨਾਮ ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਇਹ ਕਿਤਾਬ 2006 ਵਿੱਚ ਏਮਿਲੀ ਦੇ ਮੁਖਬੰਧ ਸਾਹਿਤ ਦੂਜੀ ਵਾਰੀ ਛਾਪੀ ਗਈ ਸੀ।

ਕਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਕ੍ਰਮਵਾਰ 2002 ਅਤੇ 2006 ਵਿੱਚ ਹਾਰਵਰਡ ਤੋਂ ਬੀ.ਏ. ਅਤੇ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ.ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਓਸਟਰ ਨੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਬੂਥ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਬਿਜ਼ਨਸ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ।[1] ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਬ੍ਰਾਊਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਚਲੀ ਗਈ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹੈ।[2][3]

ਓਸਟਰ ਦੀ ਖੋਜ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਕਾਸ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਤੇ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ। 2005 ਵਿੱਚ, ਓਸਟਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਲਈ ਇੱਕ ਖੋਜ-ਪ੍ਰਬੰਧ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ। ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ, ਜਿਸ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਮਰਦਾਂ ਦਾ ਅਸਧਾਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਚ ਅਨੁਪਾਤ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਬੀ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੈ।[4] "ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਬੀ ਅਤੇ ਲਾਪਤਾ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਕੇਸ,"[5][6] ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਖੋਜਾਂ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ਜੋ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉੱਚ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਬੀ ਦਰਾਂ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਰਦ ਤੋਂ ਔਰਤ ਦਾ ਜਨਮ ਅਨੁਪਾਤ ਉੱਚਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਓਸਟਰ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਅਮਰਤਿਆ ਸੇਨ ਦੇ 1990 ਦੇ ਲੇਖ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਬੀ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੂੰ ਬੱਚੀ ਨਾਲੋਂ ਮਰਦ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ, "100 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਔਰਤਾਂ ਲਾਪਤਾ ਹਨ" ਵਿੱਚ "ਗੁੰਮ ਹੋਈਆਂ ਔਰਤਾਂ" ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।[7] ਓਸਟਰ ਨੇ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਕਿ 1982 ਵਿੱਚ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਬੀ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੇ ਮਰਦ-ਤੋਂ-ਔਰਤ ਦੇ ਜਨਮ ਅਨੁਪਾਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਿੱਖੀ ਗਿਰਾਵਟ ਵੱਲ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ।[6] ਸੇਨ ਦੇ ਲੇਖ ਨੇ "ਲਾਪਤਾ ਔਰਤਾਂ" ਨੂੰ ਸਿਹਤ, ਵਿਦਿਅਕ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲੜਕੀਆਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਤਕਰੇ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ ਸੀ।[6] ਅਪ੍ਰੈਲ 2008 ਵਿੱਚ, ਓਸਟਰ ਨੇ ਇੱਕ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਪੇਪਰ "ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਮਰਦ-ਪੱਖਪਾਤੀ ਲਿੰਗ ਅਨੁਪਾਤ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ" ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ[8]ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਨਵੇਂ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਅਸਲ ਖੋਜ ਗਲਤ ਸੀ।[14] ਫ੍ਰੀਕੋਨੋਮਿਕਸ ਲੇਖਕ ਸਟੀਵਨ ਲੇਵਿਟ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ।[9]

ਇੱਕ 2007 TED ਟਾਕ ਵਿੱਚ, ਓਸਟਰ ਨੇ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ HIV ਦੇ ਫੈਲਣ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ, ਇੱਕ ਲਾਗਤ-ਲਾਭ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਕਿ ਅਫਰੀਕੀ ਪੁਰਸ਼ ਆਪਣੇ ਜਿਨਸੀ ਵਿਵਹਾਰ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਵਿੱਚ ਹੌਲੀ ਕਿਉਂ ਹਨ।[10]

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਅਤੇ ਔਰਤ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਬਾਰੇ ਓਸਟਰ ਦਾ ਕੰਮ ਸਟੀਵ ਲੇਵਿਟ ਦੀ ਦੂਜੀ ਕਿਤਾਬ, ਸੁਪਰਫ੍ਰੀਕੋਨੋਮਿਕਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[11]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "Emily Oster | Watson Institute". Watson Institute for International and Public Affairs (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2019-05-04.
  2. "Friedman, Oster and Shapiro join Brown Economics Department | Economics Department at Brown University". www.brown.edu. Retrieved 2019-05-04.
  3. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :0
  4. Lahart, Justin. "Economist Scraps Hepatitis Theory On China's 'Missing Women'". WSJ (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2019-04-04.
  5. "Oster's Ph.D dissertation on 'Missing Women'" (PDF). Journal of Political Economy. 2005. Archived from the original (PDF) on 2007-07-03. Retrieved 2007-08-01.
  6. 6.0 6.1 6.2 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named women
  7. Sen, Amartya, "More Than 100 Million Womer Are Missing, The New York Review of Books, Vol. 37, No. 20 "The New York Review of Books: More Than 100 Million Women Are Missing". Archived from the original on 2013-05-04. Retrieved 2013-05-05.
  8. "Hepatitis B Does Not Explain Male-Biased Sex Ratios in China" (PDF). 2008. Archived from the original (PDF) on 2010-01-18. Retrieved 2008-05-21.
  9. Levitt, Steven D. (May 22, 2008). "An Academic Does the Right Thing". Freakonomics: The hidden side of everything. Retrieved 26 November 2012.
  10. Conway, Laura (July 28, 2009). "Got A Riddle? Ask Economist Emily Oster". Planet Money: The economy explained. npr. Retrieved 26 November 2012.
  11. Robb, Richard (18 November 2009). "Extreme Economics". Forbes. Retrieved 4 April 2019.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]