ਐਨੀ ਸੂਲੀਵਾਨ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਜੋਹਾਨਾ ਸੂਲੀਵਾਨ
ਸੂਲੀਵਾਨ 1886-8 -9
ਜਨਮ
ਜੋਹਾਨਾ ਮੈਨਸਫੀਲਡ ਸੂਲੀਵਾਨ

(1866-04-14)ਅਪ੍ਰੈਲ 14, 1866
ਫੀਡਿੰਗ ਹਿਲਜ਼, ਅਗਾਵਾਮ, ਮੈਸਾਚੂਸੈਟਸ
ਮੌਤਅਕਤੂਬਰ 20, 1936(1936-10-20) (ਉਮਰ 70)
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀਜੌਹਨ ਐਲਬਰਟ ਮੇਸੀ (1905–1932)

ਜੋਹਾਨਾ ਮੈਨਸਫੀਲਡ ਸੂਲੀਵਾਨ ਮੇਸੀ (ਅਪ੍ਰੈਲ 14, 1866 – ਅਕਤੂਬਰ 20, 1936), ਜੋ ਕਿ ਐਨੀ ਸੂਲੀਵਾਨ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਅਧਿਆਪਕਾ ਸੀ। ਐਨੀ ਸੂਲੀਵਾਨ ਜਿਆਦਾਤਰ ਹੈਲਨ ਕੈਲਰ ਦੀ ਅਧਿਆਪਕਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[1] ਐਨੀ ਸੂਲੀਵਾਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਲਈ ਹੈਲਨ ਦੀ ਰਜਾਮੰਦੀ ਨੇ ਉਸਦੇ ਲਈ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਭੇਦ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤਾ। ਐਨੀ ਸੂਲੀਵਾਨ ਕਾਫੀ ਮਿਹਨਤੀ ਔਰਤ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਕਈ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਭੇਦ ਦਾ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗਿਆਨ ਹੈਲਨ ਕੈਲਰ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ।[2] ਉਸਨੇ ਪਰਕਿਨ ਸਕੂਲ ਜੋ ਕਿ ਅੰਨ੍ਹਿਆਂ ਲਈ ਸੀ, ਤੋਂ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ 20 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਹ ਹੈਲਨ ਦੀ ਅਧਿਆਪਕਾ ਬਣ ਗਈ। 3 ਮਈ, 1905 ਨੂੰ ਸੁਲਵੀਨ ਨੇ ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਇੰਸਟ੍ਰਕਟਰ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਆਲੋਚਕ ਜੋਹਨ ਅਲਬਰਟ ਮੈਸੀ (1877-19 32) ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨੇ ਕੈਲਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਸੀ।

ਬਚਪਨ[ਸੋਧੋ]

ਸੂਲੀਵਾਨ ਦਾ ਜਨਮ 14 ਅਪ੍ਰੈਲ 1866 ਨੂੰ, ਫੀਡਿੰਗ ਹਿਲਜ਼, ਅਗਾਵਮ, ਮੈਸੇਚਿਉਸੇਟਸ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਬਪਤਿਸਮੇ ਦੇ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਨਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਉਸ ਦਾ ਨਾਂ ਜੋਹਾਨਾ ਮੈਨਸਫੀਲਡ ਸੂਲੀਵਾਨ ਸੀ; ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਸ ਨੂੰ ਜਨਮ ਤੋਂ ਐਨ ਜਾਂ ਐਨੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।[3] ਉਹ ਥੌਮਸ ਅਤੇ ਐਲਿਸ (ਕਲੋਸੀ) ਸੂਲੀਵਾਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਬੱਚੀ ਸੀ, ਜੋ ਮਹਾਂ ਅਕਾਲ ਦੇ ਸਮੇਂ ਆਇਰਲੈਂਡ ਤੋਂ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ।

ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੀ ਉਮਰ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ, ਸੂਲੀਵਾਨ ਨੇ ਅੱਖ ਦੇ ਇੱਕ ਜੀਵਾਣੂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਸੰਕਰਮਣ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਟ੍ਰੈਕੋਮਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦਰਦਨਾਕ ਸੰਕਰਮਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਲਗਭਗ ਅੰਨ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਅੱਠ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਦੀ ਟੀ.ਵੀ. ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਦੋ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਬੱਚਿਆ ਦਾ ਪਾਲਣ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ, ਜੇਮਜ਼ (ਜਿੰਮੀ) ਨੂੰ ਮੈਸੇਚਿਉਸੇਟਸ ਦੇ, ਟੇਵਕਸਬਰੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਰਨ-ਡਾਊਨ ਅਤੇ ਭੀੜ-ਭੜੱਕੇ ਭੱਤਿਆਂ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਛੋਟੀ ਭੈਣ ਮੈਰੀ ਨੂੰ ਮਾਸੀ ਕੋਲ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਿੰਮੀ ਦੀ ਕਮਰ 'ਚ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਫੇਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਦੇ ਚਾਰ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਟੀ.ਵੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਐਨ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟੇਕਸਬਰੀ ਵਿਖੇ ਰਹੀ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਦੋ ਅਸਫਲ ਅਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਝੱਲਣੇ ਪਏ।

ਸਿੱਖਿਆ[ਸੋਧੋ]

Howe Building, Perkins School for the Blind, in 1912

ਐਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਿੱਖਿਆ 7 ਅਕਤੂਬਰ 1880 ਨੂੰ ਪਰਕੀਨਸ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪਰਕਿੰਸ ਵਿਖੇ ਉਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸਾਲ ਉਸ ਲਈ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਰਹੇ, ਉਸ ਨੇ ਕੁਝ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਹੀ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਸਿਖਲਾਈ ਨਾਲ ਤਰੱਕੀ ਕੀਤੀ। ਉਥੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਉਸ ਨੇ ਪਰਕਿੰਸ ਦੀ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਅਤੇ ਉਥੇ ਵਿਦਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਅੰਨ੍ਹੀ-ਬੋਲ਼ੀ ਸ਼ਖਸ਼ੀਅਤ, ਲੌਰਾ ਬ੍ਰਿਜਗਮੈਨ ਤੋਂ ਹੱਥੀਂ ਲਿਖਤ ਅਤੇ ਹੱਥੀਂ ਅੱਖਰ ਸਿੱਖੇ। ਉਥੇ ਹੀ, ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵੀ ਕੀਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ। ਜੂਨ 1886 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ 20 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਕਲਾਸ ਦੀ ਵੈਲਡਿਕੋਟੋਰਿਅਨ ਵਜੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ।

ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]

3 ਮਈ, 1905 ਨੂੰ, ਸੂਲੀਵਾਨ ਨੇ ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਇੰਸਟ੍ਰਕਟਰ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਆਲੋਚਕ ਜੋਹਨ ਐਲਬਰਟ ਮੈਸੀ (1877–1932) ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਕੈਲਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ, ਸੂਲੀਵਾਨ ਕੈਲਰ ਨਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਸ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਅਧਿਆਪਕਾ ਵਜੋਂ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਸੀ ਦੋਵੇਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਚਲੀ ਗਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਹੀ, ਵਿਆਹ ਟੁੱਟਣ ਲੱਗ ਗਿਆ। 1914 ਤੱਕ, ਉਹ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ 1920 ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਸੂਚੀਬੱਧ ਹੈ।

ਅਵਾਰਡ[ਸੋਧੋ]

1932 ਵਿੱਚ, ਕੈਲਰ ਅਤੇ ਸੂਲੀਵਨ ਨੂੰ ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਦੇ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੁਆਰਾ ਆਨਰੇਰੀ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟੈਂਪਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਆਨਰੇਰੀ ਡਿਗਰੀਆਂ ਵੀ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। 1955 ਵਿੱਚ, ਕੈਲਰ ਨੂੰ ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਆਨਰੇਰੀ ਡਿਗਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ, ਅਤੇ 1956 ਵਿੱਚ, ਪਰਕਿੰਸ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਦੇ ਕਾਟੇਜ ਨੂੰ ਕੈਲਰ-ਮੈਸੀ ਕਾਟੇਜ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

2003 ਵਿੱਚ, ਸੂਲੀਵਨ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਹਾਲ ਆਫ਼ ਫੇਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[4]

ਮੌਤ[ਸੋਧੋ]

ਸੂਲੀਵਾਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਲਗਭਗ ਸਾਰਾ ਸਮਾਂ ਨੇਤਰਹੀਣ ਵਾਂਗੂ ਗੁਜ਼ਾਰਿਆ ਸੀ, ਪਰ 1935 ਤੱਕ, ਉਹ ਦੋਵਾਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅੰਨ੍ਹੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। 15 ਅਕਤੂਬਰ, 1936 ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਰੀ ਥ੍ਰੋਮੋਬਸਿਸ ਸੀ, ਕੋਮਾ ਵਿੱਚ ਚਲੀ ਗਈ ਅਤੇ ਪੰਜ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ, 20 ਅਕਤੂਬਰ, ਨੂੰ 70 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਵਨ ਹਿਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਕੈਲਰ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਹੱਥ ਫੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸੂਲੀਵਾਨ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਅਸਥੀਆਂ ਦਾ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਡੀ.ਸੀ. ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਗਿਰਜਾਘਰ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਯਾਦਗਾਰ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਆਈ। ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਲਈ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕੈਲਰ ਦੀ 1968 ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਤਾਂ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅਸਥੀਆਂ ਸੂਲੀਵਾਨ ਦੇ ਕੋਲ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Herrmann, Dorothy. Helen Keller: A Life, Alfred A. Knopf, New York, 1998, p. 35; ISBN 0-679-44354-1
  2. McGinnity, Seymour-Ford, & Andries, 2014
  3. "Anne Sullivan Macy Biography". April 2, 2018. Archived from the original on April 2, 2018.
  4. "Anne Sullivan (Anne Sullivan Macy)". National Women’s Hall of Fame.