ਐਲਿਸ ਕੈਰੀ
ਐਲਿਸ ਕੈਰੀ (26 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1820) – ਫਰਵਰੀ 12, 1871) ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਕਵੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਸਾਥੀ ਕਵੀ ਫੋਬੀ ਕੈਰੀ (1824-1871) ਦੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਸੀ।
ਕੈਰੀ ਦਾ ਜਨਮ ਸਿਨਸਿਨਾਟੀ, ਓਹੀਓ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸਿੱਖਿਆ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਪਹੁੰਚ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਉਹ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ ਫੋਬੀ ਪੜ੍ਹਨ ਦੇ ਸ਼ੌਕੀਨ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਾਹਿਤਕ ਇੱਛਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਤਰੇਈ ਮਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਐਲਿਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਵਿਤਾ, "ਦ ਚਾਈਲਡ ਆਫ਼ ਸੌਰੋ" 1838 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਆਲੋਚਕਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਦੋਵੇਂ ਭੈਣਾਂ ਰੂਫਸ ਗ੍ਰਿਸਵੋਲਡ ਦੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਦ ਫੀਮੇਲ ਪੋਇਟਸ ਆਫ਼ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ ਚਲੇ ਗਏ, ਜਿੱਥੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਲਿਖਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਸਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਹਾਜ਼ਰ ਹੋਏ ਰਿਸੈਪਸ਼ਨ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕੀਤੀ। ਐਲਿਸ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਾਹਿਤਕ ਰਸਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਰਚਨਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਲੋਵਰਨੁੱਕ ਚਿਲਡਰਨ ਅਤੇ ਸਨੋ ਬੇਰੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਉਸਦੀ 50 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਤਪਦਿਕ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਗ੍ਰੀਨ-ਵੁੱਡ ਕਬਰਸਤਾਨ, ਬਰੁਕਲਿਨ, ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਭੈਣ ਫੋਬੀ ਦੇ ਨਾਲ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਗਿਆ।
ਜੀਵਨੀ[ਸੋਧੋ]
ਐਲਿਸ ਕੈਰੀ ਦਾ ਜਨਮ 26 ਅਪ੍ਰੈਲ 1820 ਨੂੰ ਸਿਨਸਿਨਾਟੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਮਿਆਮੀ ਨਦੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਮਾਉਂਟ ਹੈਲਥੀ, ਓਹੀਓ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[1] ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ 1813 ਵਿੱਚ ਰੌਬਰਟ ਕੈਰੀ ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦੇ ਗਏ ਇੱਕ ਫਾਰਮ 'ਤੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਜੋ ਕਿ ਹੁਣ ਨੌਰਥ ਕਾਲਜ ਹਿੱਲ, ਓਹੀਓ ਹੈ। ਉਸਨੇ 27 acres (110,000 m2) ਕਲੋਵਰਨੁੱਕ ਫਾਰਮ। ਫਾਰਮ 10 miles (16 km) ਸਿਨਸਿਨਾਟੀ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ, ਸਕੂਲਾਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਦੂਰੀ, ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਆਪਣੇ ਨੌਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਪਰ ਐਲਿਸ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਭੈਣ ਫੋਬੀ ਪੜ੍ਹਨ ਦੇ ਸ਼ੌਕੀਨ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹ ਜੋ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸਨ ਅਧਿਐਨ ਕਰਦੇ ਸਨ।
ਜਦੋਂ ਕਿ ਭੈਣਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਇੱਕ ਯੂਨੀਵਰਸਲਿਸਟ ਘਰਾਣੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਸਿਆਸੀ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਚਾਰ ਰੱਖਦੇ ਸਨ ਜੋ ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਅਤੇ ਸੁਧਾਰਵਾਦੀ ਸਨ, ਉਹ ਅਕਸਰ ਮੈਥੋਡਿਸਟ, ਪ੍ਰੈਸਬੀਟੇਰੀਅਨ, ਅਤੇ ਕੌਂਗਰੀਗੇਸ਼ਨਲਿਸਟ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਸਾਰੇ ਸੰਪਰਦਾਵਾਂ ਦੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਨਾਲ ਦੋਸਤਾਨਾ ਸਨ। ਫੋਬੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ,
ਜਦੋਂ ਐਲਿਸ 17 ਅਤੇ ਫੋਬੀ 13 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਇਤਾਂ ਲਿਖਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ, ਜੋ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਛਪੀਆਂ। 1835 ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਦੋ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਦੁਬਾਰਾ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਤਰੇਈ ਮਾਂ ਐਲਿਸ ਅਤੇ ਫੋਬੀ ਦੀਆਂ ਸਾਹਿਤਕ ਇੱਛਾਵਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਮਦਰਦੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਹਿੱਸੇ ਲਈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਭੈਣਾਂ ਤਿਆਰ ਸਨ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਤਾਕਤ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਸਨ, ਉਹ ਦਿਨ ਦਾ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਹੋਣ 'ਤੇ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਲਿਖਣ ਦੇ ਪੱਕੇ ਇਰਾਦੇ 'ਤੇ ਕਾਇਮ ਸਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਇੱਛਾ ਦੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਮੋਮਬੱਤੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਬੱਤੀ ਲਈ ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਰਾਗ ਦੇ ਨਾਲ ਲਾਰਡ ਦੀ ਇੱਕ ਤਸ਼ਬੀਨ ਦਾ ਯੰਤਰ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਰੋਸ਼ਨੀ ਸੀ।
ਐਲਿਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਵਿਤਾ, "ਦ ਚਾਈਲਡ ਆਫ਼ ਸੌਰੋ" 1838 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਐਡਗਰ ਐਲਨ ਪੋ, ਰੂਫਸ ਵਿਲਮੋਟ ਗ੍ਰਿਸਵੋਲਡ ਅਤੇ ਹੋਰੇਸ ਗ੍ਰੀਲੇ ਸਮੇਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਆਲੋਚਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[2] ਐਲਿਸ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ ਨੂੰ ਰੂਫਸ ਗ੍ਰਿਸਵੋਲਡ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਦ ਫੀਮੇਲ ਪੋਏਟਸ ਆਫ਼ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[3] ਗ੍ਰਿਸਵੋਲਡ ਨੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਭੈਣਾਂ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਜੌਨ ਗ੍ਰੀਨਲੀਫ ਵ੍ਹਾਈਟੀਅਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਵ੍ਹਾਈਟੀਅਰ ਨੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਇਹ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਅਤੇ "ਕਿਸੇ ਜਾਣੇ-ਪਛਾਣੇ ਨਾਮ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਪਾਸ ਹੋਣ ਦੀ ਵਿਧੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੁਖਬੰਧਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਆਮ ਨਾਪਸੰਦ ਨੂੰ ਵੀ ਨੋਟ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਮੌਜੂਦਾ ਪਾਸ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ"।[4] 1849 ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਫਿਲਡੇਲ੍ਫਿਯਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਨੇ ਕਿਤਾਬ, ਐਲਿਸ ਅਤੇ ਫੋਬੀ ਕੈਰੀ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ, ਅਤੇ ਗ੍ਰਿਸਵੋਲਡ ਨੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। 1850 ਦੀ ਬਸੰਤ ਤੱਕ, ਐਲਿਸ ਅਤੇ ਗ੍ਰਿਸਵੋਲਡ ਅਕਸਰ ਅੱਖਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮੇਲ ਖਾਂਦੇ ਸਨ ਜੋ ਅਕਸਰ ਫਲਰਟ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਪੱਤਰ-ਵਿਹਾਰ ਉਸ ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ।[5]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Ehrlich, Eugene and Gorton Carruth. The Oxford Illustrated Literary Guide to the United States. New York: Oxford University Press, 1982: 297. ISBN 0-19-503186-5
- ↑ Reynolds, David S. Beneath the American Renaissance: The Subversive Imagination in the Age of Emerson and Melville. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 1988. ISBN 0-674-06565-4. p. 398
- ↑ Bayless, Joy. Rufus Wilmot Griswold: Poe's Literary Executor. Nashville: Vanderbilt University Press, 1943. p. 213
- ↑ Woodwell, Roland H. John Greenleaf Whittier: A Biography. Haverhill, Massachusetts: Trustees of the John Greenleaf Whittier Homestead, 1985: 232
- ↑ Bayless, Joy. Rufus Wilmot Griswold: Poe's Literary Executor. Nashville: Vanderbilt University Press, 1943. p. 214–215