ਐੱਨ. ਲਲਿਤਾ ਭਾਨੂ
ਐੱਨ. ਲਲਿਤਾ ਭਾਨੂ | |
|---|---|
 | |
| ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਜਨਮ | 19 ਅਗਸਤ 1931 |
| ਮੌਤ | 20 ਅਗਸਤ 2020 (ਉਮਰ 89) |
| ਕਿੱਤਾ | ਗਾਇਕਾ |
| ਸਾਲ ਸਰਗਰਮ | 1950–1997 |
ਲਲਿਤਾ ਭਾਨੂ ਇੱਕ ਕਰਨਾਟਕ ਗਾਇਕਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਪਲੇਅਬੈਕ ਗਾਇਕ ਵਜੋਂ ਮਲਿਆਲਮ ਅਤੇ ਤਾਮਿਲ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਕੁਝ ਗੀਤ ਵੀ ਗਾਏ ਹਨ।[1]
ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਲਲਿਤਾ ਦਾ ਜਨਮ 19 ਅਗਸਤ 1931 ਨੂੰ ਤ੍ਰਿਵੇਂਦਰਮ, ਕੇਰਲ ਵਿੱਚ ਨਾਰਾਇਣ ਭਾਗਵਤਰ ਅਤੇ ਪਾਰਵਤੀ ਅੰਮਲ ਦੀ ਧੀ ਵਜੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ।ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ, ਨਾਰਾਇਣ ਭਾਗਵਤਰ ਇੱਕ ਵਾਇਲਿਨ ਵਾਦਕ ਸਨ ਅਤੇ ਤ੍ਰਿਵੇਂਦਰਮ ਦੇ ਤਿੰਨ ਭਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ। ਇਹ ਭਰਾ ਤ੍ਰਿਵੇਂਦਰਮ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਮਹਿਲ ਵਿੱਚ ਅਸਥਾਨਾ ਵਿਦਵਾਨ (ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੰਗੀਤਕਾਰ) ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਬਕ ਕੇ. ਆਰ. ਕੁਮਾਰਸਵਾਮੀ ਤੋਂ ਸਿੱਖੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਸਵਾਤੀ ਤਿਰੂਨਲ ਕਾਲਜ ਆਫ਼ ਮਿਊਜ਼ਿਕ, ਤਿਰੂਵਨੰਤਪੁਰਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ। ਸੇਮਮਨਗੁਡੀ ਸ੍ਰੀਨਿਵਾਸ ਅਈਅਰ ਇਸ ਕਾਲਜ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਸਿੱਧੇ ਉਸ ਤੋਂ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਜਦੋਂ ਪਰਿਵਾਰ ਤ੍ਰਿਵੇਂਦਰਮ ਤੋਂ ਮਦਰਾਸ ਚਲਾ ਗਿਆ (ਹੁਣ ਚੇਨਈ) ਸ਼੍ਰੀਨਿਵਾਸ ਅਈਅਰ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮੁਸਿਰੀ ਸੁਬਰਾਮਣੀਆ ਅਈਅਰ ਕੋਲ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਮੁਸਿਰੀ ਸੁਬਰਾਮਣੀਆ ਅਈਅਰ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 8 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਸਿੱਖੀਆਂ। ਮੁਸਿਰੀ ਨੇ ਲਲਿਤਾ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਵਰਣਮ ਆਪਣੀ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਗਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਕਿਹਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸ ਵਿੱਚ "ਮੁਸਿਰੀ ਭਾਨੀ" ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਪਾਪਨਾਸਮ ਸਿਵਨ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਸਿੱਖੀਆਂ।
ਸੰਗੀਤ ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਉਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਜਨਤਕ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹ ਮਾਵੇਲਿਕਾਰਾ (ਕੇਰਲ) ਵਿਖੇ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਆਕਾਸ਼ਵਾਣੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਸੀ ਅਤੇ ਪਾਂਡੀਚੇਰੀ ਅਤੇ ਚੇਨਈ ਸਮੇਤ ਆਕਾਸ਼ਵਾਣੀ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੇਡੀਓ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਉੱਤੇ ਲਗਭਗ 50 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਗਾਇਆ। ਉਸ ਨੇ ਤਿਆਗਰਾਜ ਅਰਾਧਨਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਪਲੇਅਬੈਕ ਗਾਇਕ[ਸੋਧੋ]
ਲਲਿਤਾ ਨੇ ਇੱਕ ਪਲੇਅਬੈਕ ਗਾਇਕਾ ਵਜੋਂ ਕੁਝ ਮਲਿਆਲਮ ਅਤੇ ਤਾਮਿਲ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਫਿਲਮੀ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 1953 ਵਿੱਚ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਮਲਿਆਲਮ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਫਿਲਮ ਪੋਂਕਾਥਿਰ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਰਵਾਇਤੀ ਗੀਤ "ਅੰਜਨਾ ਸ਼੍ਰੀਧਰਾ" ਇੱਕ ਹਿੱਟ ਸੀ।[2]ਜਦੋਂ ਇਹ ਫਿਲਮ ਤਮਿਲ ਵਿੱਚ 'ਇਰੁਲੁਕੱਪਿਨ' ਸਿਰਲੇਖ ਨਾਲ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਉਸ ਲਈ ਵੀ ਗਾਇਆ ਸੀ।ਉਸ ਨੇ ਬੀ. ਆਰ. ਲਕਸ਼ਮਣਨ, ਵੀ. ਦਕਸ਼ਿਨਾਮੂਰਤੀ, ਜੀ. ਰਾਮਨਾਥਨ, ਘੰਟਾਸਾਲਾ, ਪੇਂਡ੍ਯਾਲਾ ਨਾਗੇਸ਼ਵਰ ਰਾਓ ਅਤੇ ਸੀ. ਐਨ. ਪਾਂਡੁਰੰਗਨ ਸਮੇਤ ਕਈ ਸੰਗੀਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਗਾਇਆ ਹੈ।
ਇਨਾਮ[ਸੋਧੋ]
ਲਲਿਤਾ ਭਾਨੂੰ ਨੂੰ "ਗਣਬੂਸ਼ਣਮ" ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤੰਬੂਰਾ (ਸਵਾਤੀ ਤਿਰੂਨਾਲ ਦੇ ਚਿੰਨ੍ਹ ਨਾਲ) ਸੇਮਮਨਗੁਡੀ ਸ਼੍ਰੀਨਿਵਾਸ ਅਈਅਰ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।[1]
ਪਰਿਵਾਰਕ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਲਲਿਤਾ ਦਾ ਵਿਆਹ ਪੇਰੂਮਲ ਭਾਨੂ ਭਾਰਦਵਾਜ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਬੇਟੀਆਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਆਨੰਦ ਭਾਨੂ ਭਾਰਦਵਾਜ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਮੌਤ[ਸੋਧੋ]
ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ 20 ਅਗਸਤ 2020 ਨੂੰ ਚੇਨਈ ਵਿਖੇ ਹੋਈ।[1]
ਪੁਸਤਕ ਸੂਚੀ[ਸੋਧੋ]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 "Tribute to a veteran singer". The Hindu. 11 September 2020. Archived from the original on 14 June 2021.
- ↑ "List of Malayalam Songs sung by Ganabhooshanam N Lalitha". Archived from the original on 14 June 2021.