ਓਲੰਪੀਆ ਵਿਚ ਜ਼ਯੂਸ ਦੀ ਮੂਰਤੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਧੁਰੇ: 37 ° 38'16.3 "ਨ 21 ° 37'48" ਈ

ਕੁਟਰਮੇਰੇ ਦ ਕਇਨਸੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮੂਰਤੀ ਕਲਾ  ਵਿੱਚ ਓਲੰਪਿਅਨ ਜੂਸ (1815)
ਸ਼ਿੰਗਾਰਮਈ ਪੁਨਰ-ਉਸਾਰੀ ਵਿੱਚ ਫਿਡੀਸ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਤੇ ਜਯੂਸ। 1572 ਵਿੱਚ ਫਿਲਪ ਗਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਨਕਾਸ਼ੀ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਮੈਰਸਟਨ ਵੈਨ ਹੈਮਰਸਕਰ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਡਰਾਇੰਗ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ

ਓਲੰਪੀਆ ਵਿੱਚ ਜ਼ਯੂਸ ਦੀ ਮੂਰਤੀ 13 ਮੀਟਰ (43 ਫੁੱਟ) ਲੰਬੀ[1] ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼ਕਲ ਵਾਲੀ ਮੂਰਤ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 435 ਬੀ.ਸੀ। ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਯੂਨਾਨ ਦੇ ਓਲੰਪੀਆ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਯੂਨਾਨੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਫਿਡੀਜ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਥੇ ਜ਼ਯੂਸ ਦੇ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਉਸਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਲੱਕੜ ਦੇ ਫਰੇਮਵਰਕ ਉੱਤੇ ਹਾਥੀ ਦੇ ਪਲੇਟਾਂ ਅਤੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਪਿੰਲਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਮੂਰਤੀ, ਇਹ ਦੇਵਤਾ ਜਿਊਸ ਨੂੰ ਅਲੌਕਿਕ ਦਿਆਰ ਦੀ ਲੱਕੜ ਦੇ ਸਿੰਘਾਸਣ 'ਤੇ ਬੈਠਾ ਜਿਸਨੂੰ ਅੱਬੀਨ, ਹਾਥੀ ਦੰਦ, ਸੋਨੇ ਅਤੇ ਕੀਮਤੀ ਪੱਥਰ ਨਾਲ ਸਜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਸੱਤ ਅਜੂਬਿਆਂ[2] ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਇਹ 5 ਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਗੁਆਚ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਜਿਸਦੀ ਕੋਈ ਕਾਪੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਰੂਪ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਕੇਵਲ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਯੂਨਾਨੀ ਵਰਣਨ ਅਤੇ ਸਿੱਕੇ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਤੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਦੱਖਣੀ ਯੂਨਾਨ ਦੇ ਏਲਿਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਸਿੱਕਾ ਓਲੰਪੀਅਨ ਜਯੂਸ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ (ਨਾਰਡਿਸਕ ਫੈਮਿਲਜਬੋਕ)

ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]

ਜ਼ਯੂਸ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਰਖਵਾਲੇ ਐਲੀਅਸ ਨੇ ਪੰਜਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਜ਼ਯੂਸ ਦੇ ਆਪਣੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਹੋਏ ਮੰਦਰ ਲਈ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਅਥੀਨੀਅਨ ਵਿਰੋਧੀ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਐਲੀਅਨਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮੂਰਤੀ ਫਿਡੀਸ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ, ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਪਰੈਥਨੋਸ ਵਿੱਚ ਐਥੇਨਾ ਪਰਿਥੇਨਨ[3] ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮੂਰਤੀ ਬਣਾਈ ਸੀ।

ਫਿਡੀਸ ਦੁਆਰਾ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਮਹਾਨ ਬੁੱਤ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਉਸਾਰਨ ਲਈ ਬਣਾਈ ਗਈ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਅੱਧੀ ਚੌੜਾਈ ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ. ਭੂਰਾਗ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਸਟਰਾਬੋ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਬੀ ਸੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਸੀ "ਜੇ ਜ਼ਯੂਸ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਇਆ, ਤਾਂ ਇਹ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਪਦਾ ਹੈ," ਉਹ ਬਿਨਾਂ ਛੱਤ ਦੇ ਮੰਦਰ[4] ਨਹੀਂ ਸੀ। " ਜ਼ਯੂਸ ਇੱਕ ਕ੍ਰਾਇਸਲੇਫੈਂਟੇਨ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੱਕੜ ਦੇ ਬਣੇ ਸਟੋਰੇਚਰ ਤੇ ਹਾਥੀ ਦੰਦ ਅਤੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਪੈਨਲ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੀ ਸੰਗਮਰਮਰ ਜਾਂ ਕਾਂਸੀ ਦੀ ਕੋਈ ਕਾਪੀ ਨਹੀਂ ਬਚੀ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਪਛਾਣਨਯੋਗ ਹੈ ਪਰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਏਲਿਸ ਦੇ ਸਿੱਕੇ ਅਤੇ ਰੋਮਨ ਸਿੱਕਿਆਂ ਅਤੇ ਉੱਕਰੀ ਰੇਸ਼ੇ 'ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਰਤੇ ਗਏ ਹਨ।[5]

ਦੂਜੀ ਸਦੀ ਈ. ਵਿੱਚ ਭੂਗੋਲ ਅਤੇ ਯਾਤਰਾ ਪੋਸਨੀਅਸ ਨੇ ਵਿਸਥਾਰਪੂਰਵਕ ਵੇਰਵਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਜੈਤੂਨ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਸਿਰਾਂ ਨਾਲ ਤਾਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਕੱਚ ਤੋਂ ਬਣੀ ਇੱਕ ਸੋਨੇ ਦੇ ਚੋਲੇ ਪਾਏ ਗਏ ਸਨ ਤੇ ਇਹ ਜਾਨਵਰਾਂ ਅਤੇ ਲਿੱਸੀਆਂ ਨਾਲ ਬਣਾਏ ਹੋਏ ਸਨ। ਇਸ ਦੇ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਕ੍ਰਿਸੇਲੇਫੈਂਟਿਨ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਨਾਕੇ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੀ ਦੇਵੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਨੇ ਇੱਕ ਧਨੁਸ਼ ਨੂੰ ਕਈ ਧਾਤਾਂ ਨਾਲ ਲਗਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਉਕਾਬ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਿੰਘਾਸਣ ਵਿੱਚ ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਤੇ ਚਿੱਤਰਾਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦਿਖਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਸੋਨੇ, ਕੀਮਤੀ ਪੱਥਰ, ਅੱਬੀ[6] ਤੇ ਹਾਥੀ ਦੰਦ ਵਿੱਚ ਸਜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਿਊਸ 'ਸੋਨੇ ਦੇ ਜੁੱਤੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੈਮਸਟੂਲ ਉੱਤੇ ਅਰਾਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜੋ ਇੱਕ ਅਮੇਮੋਨੋਮਾਕੀ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਨਾਲ ਸਜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਿੰਘਾਸਣ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਦੀ ਲੰਘੇ ਪੇਂਟ ਸਕ੍ਰੀਨ ਦੁਆਰਾ ਪਾਬੰਦੀ ਸੀ।[7]

ਪੌਸੀਨੀਅਸ ਇਹ ਵੀ ਦਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਲਟੀਸ ਗ੍ਰੋਵ ਦੇ "ਮਾਰਸ਼ਤਾ" ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਾਥੀ ਦੰਦ 'ਤੇ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਜੈਤੂਨ ਦੇ ਤੇਲ ਨਾਲ ਰਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਚਿੱਤਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਫਰਸ਼ ਨੂੰ ਕਾਲੀਆਂ ਟਾਇਲਾਂ ਨਾਲ ਸਜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਜੋ ਸੰਗਮਰਮਰ ਦੇ ਇੱਕ ਉੱਚੇ ਕਿਨਾਰੇ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਸਾਂਭਿਆ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਸਰੋਵਰ ਪ੍ਰਤਿਬਿੰਬਤ ਪੂਲ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਬੁੱਤ ਦੀ ਪ੍ਰਤੱਖ ਉਚਾਈ ਨੂੰ ਦੁੱਗਣਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Phidias from encyclopædiabritannica.com. Retrieved 3 September 2014
  2. Statue of Zeus from encyclopædiabritannica.com. Retrieved 22 November 2006
  3. McWilliam, Janette; Puttock, Sonia; Stevenson, Tom (2011). The Statue of Zeus at Olympia: New Approaches. Cambridge Scholars Publishing. pp. 33–34. ISBN 978-1-4438-3032-4.
  4. Alaa K. Ashmawy, "The Seven Wonders: The Statue of Zeus at Olympia" Retrieved on 2 December 2001.
  5. Gisela M. A. Richter, "The Pheidian Zeus at Olympia" Hesperia 35 .2 (April–June 1966:166–170) pp. 166f, 170. Details of the sculpture in this article are corroborated in the Richter article.
  6. Pausanias, Description of Greece 5.11.1-.10). Pausanias was told that the paintings on the throne were by the brother of Phidias, Panaenus.
  7. McWilliam, Janette; Puttock, Sonia; Stevenson, Tom (2011). The Statue of Zeus at Olympia: New Approaches. Cambridge Scholars Publishing. p. 46. ISBN 978-1-4438-3032-4.