ਕਨਹੋਪਾਤਰਾ
ਕਨਹੋਪਾਤਰਾ (ਜਾਂ ਕਨਹੂਪਾਤਰਾ ) 15ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਇੱਕ ਮਰਾਠੀ ਸੰਤ-ਕਵੀ ਸੀ, ਜਿਸਦੀ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੇ ਵਾਰਕਾਰੀ ਸੰਪਰਦਾ ਦੁਆਰਾ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।
ਕਨਹੋਪਾਤਰਾ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ।[1] ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਬਿਰਤਾਂਤਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕਨਹੋਪਾਤਰਾ ਇੱਕ ਵੇਸ਼ਿਆ ਅਤੇ ਨੱਚਣ ਵਾਲੀ ਕੁੜੀ ਸੀ। ਇਹ ਬਿਰਤਾਂਤ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਸਦੀ ਮੌਤ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਬਿਦਰ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ (ਰਾਜੇ) ਦੀ ਰਖੇਲ ਬਣਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਹਿੰਦੂ ਦੇਵਤਾ ਵਿਥੋਬਾ - ਵਾਰਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਦੇਵਤਾ - ਨੂੰ ਸਮਰਪਣ ਕਰਨਾ ਚੁਣਿਆ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਪੰਢਰਪੁਰ ਵਿੱਚ ਵਿਥੋਬਾ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਅਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਸਮਾਧੀ (ਸਮਾਧੀ) ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੈ।
ਕਨਹੋਪਾਤਰਾ ਨੇ ਵਿਥੋਬਾ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੀ ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪੇਸ਼ੇ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਧਾਰਮਿਕਤਾ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਮਰਾਠੀ ਓਵੀ ਅਤੇ ਅਭੰਗ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖੀ। ਆਪਣੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ, ਉਹ ਵਿਥੋਬਾ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਮੁਕਤੀਦਾਤਾ ਬਣਨ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੇਸ਼ੇ ਦੇ ਚੁੰਗਲ ਤੋਂ ਛੁਡਾਉਣ ਲਈ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਲਗਭਗ ਤੀਹ ਅਭੰਗ ਬਚੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਗਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਇਕਲੌਤੀ ਔਰਤ ਵਾਰਕਾਰੀ ਸੰਤ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਗੁਰੂ, ਪੁਰਸ਼ ਵਾਰਕਾਰੀ ਸੰਤ, ਜਾਂ ਪਰੰਪਰਾ (ਪਰੰਪਰਾ ਜਾਂ ਵੰਸ਼) ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ, ਆਪਣੀ ਸ਼ਰਧਾ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਸੰਤ ਦਾ ਦਰਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਕਨਹੋਪਾਤਰਾ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਲੰਘੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤੇ ਬਿਰਤਾਂਤ ਉਸ ਦੇ ਜਨਮ ਅਤੇ ਵਿਥੋਬਾ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਬਾਰੇ ਸਹਿਮਤ ਹਨ ਜਦੋਂ ਬਿਦਰ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਦਾਸ਼ਿਵ ਮਾਲਾਗੁਜਰ (ਉਸਦੇ ਕਥਿਤ ਪਿਤਾ) ਅਤੇ ਹਾਉਸਾ ਨੌਕਰਾਣੀ ਦੇ ਪਾਤਰ ਸਾਰੇ ਬਿਰਤਾਂਤ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
- ↑ Kunte, Madhvi (कुंटे, माधवी) (2 July 2009). "कान्होपात्रा (Kanhopatra)". Maharashtra Times (in ਮਰਾਠੀ). The Times Group. p. 2. Archived from the original on 2011-03-23. Retrieved 2009-09-29.
{{cite news}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)