ਕਾਨੂੰਗੋ
ਕਾਨੂੰਗੋ ਦਫ਼ਤਰ ਕਾਨੂੰਗੋ ਤਹਿਸੀਲਦਾਰ ਮਾਲ ਕਲਰਕ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਪਟਵਾਰੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸਾਰੇ ਰਿਕਾਰਡ ਦਾ ਰਖਵਾਲਾ ਹੈ।
ਸ਼ਬਦ-ਉਤਪਤੀ[ਸੋਧੋ]
ਕਾਨੂੰਗੋ ਅਰਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇੇ ਦੋ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇੇ ਮੇਲ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ, ਕਾਨੂੰਨ + ਗੋ। ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ, ਮਾਲ ਦੇ ਨਿਯਮ ਦੱਸਣ ਵਾਲਾ।[1]
ਕਾਨੂੰਗੋ ਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਅਰਥ - ਬਿਰਿਆਨਲੀ
ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ[ਸੋਧੋ]
ਕਾਨੂੰਗੋ ਸਥਾਪਨਾ ਵਿੱਚ ਫੀਲਡ ਕਾਨੂੰਗੋ, ਦਫ਼ਤਰ ਕਾਨੂੰਗੋ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਕਾਨੂੰਗੋ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਨਾਲ ਹੀ ਹਰੇਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਫੀਲਡ ਕਾਨੂੰਗੋ[ਸੋਧੋ]
ਫ਼ੀਲਡ ਕਾਨੂੰਗੋ ਆਪਣੇ ਅਧੀਨ ਪਟਵਾਰੀਆਂ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਅਤੇ ਆਚਰਣ ਦਾ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ; ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਦੀ ਰੀਪੋਰਟ ਤਹਿਸੀਲਦਾਰ ਨੂੰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ; ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਪਟਵਾਰੀ ਦੇ ਹਲਕੇ ਦੀ ਚੈਕਿੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਫੀਲਡ ਕਾਨੂੰਗੋ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਆਪਣੇ ਸਰਕਲ ਵਿੱਚ ਪਟਵਾਰੀ ਦੇ ਕੰਮ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਘੁੰਮਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਸਿਵਾਏ ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪਟਵਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਜਮ੍ਹਾਂਬੰਦੀਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਤਹਿਸੀਲ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਸਰਕਲ ਮਾਲ ਅਫਸਰ ਦੁਆਰਾ ਉਸ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਬੱਧ ਕੀਤੀਆਂ ਹੱਦਬੰਦੀ ਦੀਆਂ ਅਰਜ਼ੀਆਂ ਦਾ ਨਿਪਟਾਰਾ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਫੀਲਡ ਕਾਨੂੰਗੋ ਆਪਣੇ ਚਾਰਜ ਅਧੀਨ ਪਟਵਾਰੀ ਦੇ ਆਚਰਣ ਅਤੇ ਕੰਮ ਲਈ ਵੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਪਟਵਾਰੀ ਦੇ ਕੰਮ ਜਾਂ ਡਿਊਟੀ ਵਿੱਚ ਅਣਗਹਿਲੀ ਜਾਂ ਦੁਰਵਿਹਾਰ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨਾ ਉਸਦਾ ਫਰਜ਼ ਹੈ।
ਦਫ਼ਤਰ ਕਾਨੂੰਗੋ[ਸੋਧੋ]
ਦਫ਼ਤਰੀ ਕਾਨੂੰਗੋ ਜ਼ਰਾਇਤੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦਾ ਡੈਟਾ ਅਤੇ ਫ਼ੀਲਡ ਕਾਨੂੰਗੋ ਤੇ ਪਟਵਾਰੀਆਂ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਰੀਪੋਰਟ ਤਹਿਸੀਲਦਾਰ ਅੱਗੇ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਅਗੋਂ ਯੋਗ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਰਾਹੀ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨੂੰ ਭੇਜਦਾ ਹੈ।ਦਫ਼ਤਰ ਕਾਨੂੰਗੋ ਤਹਿਸੀਲਦਾਰ ਮਾਲ ਕਲਰਕ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਪਟਵਾਰੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸਾਰੇ ਰਿਕਾਰਡ ਦਾ ਰਖਵਾਲਾ ਹੈ।
ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਕਾਨੂੰਗੋ[ਸੋਧੋ]
ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਕਾਨੂੰਗੋ ਅਤੇ ਦਫ਼ਤਰੀ ਕਾਨੂੰਗੋ ਪਾਸ ਮਾਲ ਵਿਭਾਗ ਸਬੰਧੀ ਹਵਾਲਾ ਪੁਸਤਕਾਂ ਵੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪੱਧਰ ਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਕਾਨੂੰਗੋ ਤਹਿਸੀਲ ਪੱਧਰ ਤੇ ਕਾਨੂੰਗੋਆਂ ਅਤੇ ਪਟਵਾਰੀਆਂ ਵਲੋਂ ਭੇਜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਰੀਟਰਨਾਂ ਤੇ ਰੀਕਾਰਡ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਜਾਂ ਮਾਲ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੇ ਹੁਕਮ ਤੇ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਭਾਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਅੰਕੜਿਆਂ ਸਬੰਧੀ ਬਿਆਨ ਵੀ ਤਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ [2] ਜੋ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਇਹ ਪਟਵਾਰੀਆਂ, ਫ਼ੀਲਡ ਕਾਨੂੰਗੋਆਂ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰੀ ਕਾਨੂੰਗੋਆਂ ਦਿਆਂ ਕੰਮਾਂ ਦਾ ਮੁਆਇਨਾ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਕਾਨੂੰਗੋ ਦਫ਼ਤਰ ਅਤੇ ਫੀਲਡ ਕਾਨੂੰਗੋ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ 30 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੱਕ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 15 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਸਦਰ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿਖੇ ਕਾਨੂੰਗੋ ਪਟਵਾਰੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸਾਰੇ ਰਿਕਾਰਡ ਦਾ ਰੱਖਿਅਕ ਹੈ।
ਕਾਨੂੰਗੋ ਦੇ ਹੋਰ ਨਾਮ ਹੈ[ਸੋਧੋ]
ਪਟਵਾਰੀ, ਗ੍ਰਾਮ ਅਫਸਰ, ਲੇਖਪਾਲ,ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੇਖਾਕਾਰ
ਕੰਮ[ਸੋਧੋ]
ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨਗੋ ਅਧੀਨ 10 ਪਟਵਾਰੀ ਹਨ। [3] ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨਗੋ ਪਟਵਾਰੀਆਂ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ । ਜੇਕਰ ਪਟਵਾਰੀ ਮਾੜਾ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜਾਂ ਆਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੁਣ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਸਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨਾ ਕਾਨੂੰਗੋ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ।
ਕਾਨੂੰਗੋ ਰੈਵੇਨਈ ਕਲਰਕ ਅਫਸਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਪਟਵਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਸਾਰੇ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਨੂੰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਾਂਚ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਜਿੱਥੇ ਪਟਵਾਰੀ ਲੈਂਡ ਰਿਕਾਰਡ ਅਫਸਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਾਨੂੰਨਗੋ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਹਾਵਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "ਕਾਨੂੰਗੋ - ਪੰਜਾਬੀ ਪੀਡੀਆ". punjabipedia.org. Retrieved 2019-01-04.
- ↑ "Patwaris and Kanungos | Official Website of Department Revenue,Rehabilitation and Disaster Management, Government of Punjab,India". revenue.punjab.gov.in. Retrieved 2022-12-22.
- ↑ "Role of District Administration | District Bathinda, Government of Punjab | India" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2022-12-22.