ਕੁਲੀਨਵਰਗ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
1750 - 1760 ਕਾਲ ਦੇ ਚਿੱਤਰ ਵਿੱਚ ਜੋਧਪੁਰ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਰਾਠੌੜ ਕੁਲੀਨਵਰਗੀ ਪੁਰਖ

ਕੁਲੀਨਵਰਗ (Nobility) ਉਸ ਸਮਾਜਕ ਵਰਗ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਮੈਬਰਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਦੇ ਹੋਰ ਵਰਗਾਂ ਦੀ ਤੁਲਣਾ ਵਿੱਚ ਜਿਆਦਾ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾ, ਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ। ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਇਸ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਮੈਂਬਰੀ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਜਾਂ ਸਮਾਜ ਦੇ ਹਾਕਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਇਸ ਦੇ ਮੈਬਰਾਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਰਸਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਉਪਾਧੀਆਂ ਵੀ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰਾਜਾ, ਡਿਊਕ, ਕੁੰਵਰ, ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ, ਖਾਤੂਨ, ਇਤਆਦਿ। ਜਿਆਦਾਤਰ ਸਮਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਲੀਨਵਰਗ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਕੁਲੀਨਵਰਗੀ ਪਰਵਾਰ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਲੈਣ ਦੇ ਆਧਾਰ ਉੱਤੇ ਆਪ ਵੀ ਕੁਲੀਨਵਰਗੀ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕੁਲੀਨਵਰਗ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੋਰ ਵੀ ਸ਼ਰੇਣੀਕਰਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਉਪਵਰਗ ਉੱਚੇ ਅਤੇ ਕੁੱਝ ਹੇਠਾਂ ਦੇ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਪੂਰਾ ਕੁਲੀਨਵਰਗ ਹੀ ਸਾਰੇ ਹੋਰ ਵਰਗਾਂ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੁਲੀਨਵਰਗ ਅੰਦਰ ਸਰਬਉਚ ਸਥਾਨ ਹਾਕਮ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਮਰਾਟ, ਮਹਾਰਾਣੀ, ਵਗੈਰਾ। ਭਾਰਤ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਸ਼ਰੀਲੰਕਾ ਵਰਗੇ ਆਧੁਨਿਕ ਗਣਤੰਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਈ ਸਰਕਾਰੀ - ਆਦਰਯੋਗ ਕੁਲੀਨਵਰਗ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਲੇਕਿਨ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜਸ਼ਾਹੀ ਅਤੇ ਸਉਦੀ ਅਰਬ ਵਰਗੀਆਂ ਆਧੁਨਿਕ ਰਾਜਸ਼ਾਹੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਅੱਜ ਵੀ ਮਿਲਦੇ ਹਨ।[1][2]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. The Doctrine of State and the Principles of State Law, Friedrich Julius Stahl, pp. 65, WordBridge Publishing, 2009,।SBN 978-90-76660-09-7, ... Nobility is defined as a class which is politically privileged on the basis of its own, inherited right.।t owes its origin to the need for rulership positions, and to the original status of birthright as entitling one to such a position ...
  2. Emile Durkheims Contribution To L'Anne Sociologique, Emile Durkheim, pp. 323, Simon and Schuster, 1998,।SBN 978-0-684-86390-0, ... Nobility is defined by the author as 'a social class, for which the law acknowledges privileges handed down through inheritance due to the single factor of birth.' Three elements serve, then, to characterize it: (1) legally recognized (2) privileges connected with (3) birth alone ...