ਖਾਰੀ ਬਾਉਲੀ
ਖਾਰੀ ਬਾਉਲੀ ਦਿੱਲੀ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਬਾਜ਼ਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਥੋਕ ਕਰਿਆਨੇ ਅਤੇ ਏਸ਼ਿਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਥੋਕ ਮਸਾਲਿਆਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਮਸਾਲਿਆਂ, ਮੇਵਿਆਂ ਅਤੇ ਚਾਵਲ ਅਤੇ ਚਾਹ ਵਰਗੇ ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦ ਵੀ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[1] 17 ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਇਹ ਮਾਰਕੀਟ ਚਾਂਦਨੀ ਚੌਂਕ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਪਾਸੇ ਫਤਿਹਪੁਰੀ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀ ਖਾਰੀ ਬਾਉਲੀ ਰੋਡ ਉਤੇ ਹੈ। ਇਹ ਇਤਿਹਾਸਕ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।[2][3][4]
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]
ਸ਼ੇਰਸ਼ਾਹ ਸੂਰੀ ਦੇ ਪੁੱਤਰ, ਇਲਜਾਮ ਸ਼ਾਹ (ਸਲੀਮ ਸ਼ਾਹ) ਦੇ ਰਾਜ ਸਮੇਂ ਖਵਾਜਾ ਅਬਦੁੱਲਾ ਲਾਂਸਰ ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਦੁਆਰਾ ਖਾਰੀ ਬਾਉਲੀ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਇਮਾਰਤੀ ਕੰਮ ਸਾਲ 1551 ਵਿੱਚ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।[5][6]
ਬਾਜ਼ਾਰ ਫਤਿਹਪੁਰੀ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਸਥਾਪਿਤ ਹੈ, ਜੋ 1650 ਵਿੱਚ ਫ਼ਤਿਹਪੁਰੀ ਬੇਗਮ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਜੋਮੁਗ਼ਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ ਦੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਖਾਰੀ ਬਾਉਲੀ (ਬੌਲੀ ਤੋਂ ਭਾਵ ਵਧੀਆ ਅਰਥ, ਖਾਰੀ ਜਾਂ ਖਾਰਾ ਅਰਥਾਤ ਲੂਣ/ਨਮਕ) ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜਾਨਵਰਾਂ ਅਤੇ ਨਹਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਖਾਰੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਟਾਵਵਲ ਤੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਸਦੇ ਪੱਛਮੀ ਸਿਰੇ ਤੇ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਗੇਟਵੇ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਲਾਹੌਰ ਗੇਟ ਨਾਂ ਦੇ ਗੜ੍ਹ ਵਾਲੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦਿੱਲੀ ਜਾਂ ਸ਼ਾਹਜਹਾਨਾਬਾਦ ਦੇ 14 ਗੇਟ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦੇ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਸੜਕ ਲਾਹੌਰ ਸ਼ਹਿਰ (ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ) ਨਾਲ ਜੁੜਦੀ ਸੀ।[7][8]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ hHow a royal flu spawned a culinary gem Mint (newspaper), Sep 18 2009.
- ↑ Hughes, Holly (2009). Frommer's 500 Places for Food & Wine Lovers. Frommer's. p. 11. ISBN 978-0-470-28775-0.
- ↑ Khari Baoli Delhi: Lonely planet, by Patrick Horton, Richard Plunkett, Hugh Finlay. Lonely Planet, 2002. ISBN 1-86450-297-5. pp. 102.
- ↑ Khari Baoli BBC News, 18 July 2009,।mages 2-8."Asia's largest wholesale spice market"
- ↑ Aasar Us Sanadeed, author- Sir Syed Ahmad Khan, published by Urdu Academy, Delhi
- ↑ Dilli Ke Aasar e Qadeema, compiled and translated by Janab Khaliq Anjum, published by Urdu Academy, Delhi.
- ↑ Khari Baoli by Danish Shafi. Express, April 29, 2007.
- ↑ Shahjahanabad, a city of Delhi, 1638-1857, by Shama Mitra Chenoy. Munshiram Manoharlal Publishers, 1998. 127.
ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ
[ਸੋਧੋ]- Reviving the baolis of Delhi Archived 2006-11-18 at the Wayback Machine. The Hindu
- Khari Baoli in Fatehpuri