ਖੱਦਰ
ਖੱਦਰ ਜਾਂ ਖਾਦੀ (ਹਿੰਦੀ: खादी/खद्दर) ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿੱਚ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਬੁਣੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਹ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪਹਿਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖਾਦੀ ਪਹਿਰਾਵਾ ਸੂਤੀ, ਰੇਸ਼ਮੀ ਜਾਂ ਉੱਨ ਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਬੁਣਨ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੂਤ ਚਰਖ਼ੇ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਖੱਦਰ ਦੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਠੰਡਾ ਅਤੇ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਗਰਮ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਖੱਦਰ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਰਿਹਾ। ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ 1920 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਪਿੰਡਾ ਨੂੰ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਖੱਦਰ/ਖਾਦੀ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ-ਪ੍ਰਸਾਰ ਜੋਰਾਂ 'ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਦੇਖੋ[ਸੋਧੋ]
- खादी विकास एवं ग्रामोद्योग आयोग
- स्वदेशी
ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ[ਸੋਧੋ]
- खादी का जादू अब नए रंग मे
- खादी का जन्म Archived 2015-06-04 at the Wayback Machine.
- खादी और ग्रामोद्योग आयोग (भारत सरकार), आधिकारिक जालघर
- उत्तर प्रदेश खादी एवं ग्रामोद्योग बोर्ड Archived 2016-01-24 at the Wayback Machine.
- महात्मा गांधी ग्रामीण औद्योगीकरण संस्थान Archived 2019-04-21 at the Wayback Machine.
- मन की बात: पीएम मोदी बोले- खादी में करोड़ो लोगों को रोजगार देने की ताकत (जी न्यूज)
- सोहनलाल द्विवेदी द्वारा रचित खादी गीत