ਗੁਆਤੇਮਾਲਾ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
Jump to navigation Jump to search
ਗੁਆਤੇਮਾਲਾ ਦਾ ਗਣਰਾਜ
República de Guatemala
ਝੰਡਾ ਮੋਹਰ
ਨਆਰਾ: "El País de la Eterna Primavera"
"ਸਦੀਵੀ ਬਸੰਤ ਦੀ ਧਰਤੀ"[1]
ਐਨਥਮ: Himno Nacional de Guatemala
ਗੁਆਤੇਮਾਲਾ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੀਤ
ਰਾਜਧਾਨੀ
and largest city		ਗੁਆਤੇਮਾਲਾ ਸ਼ਹਿਰ
14°38′N 90°30′W / 14.633°N 90.500°W / 14.633; -90.500
ਐਲਾਨ ਬੋਲੀਆਂ ਸਪੇਨੀ
ਜ਼ਾਤਾਂ (2001) ਮੇਸਤੀਸੋ+ਯੂਰਪੀ 59.4%
ਕ'ਈਚੇ 9.1%
ਕਾਕਚੀਕੇਲ 8.4%
ਮਾਮ 7.9%
ਕ'ਏਕਚੀ 6.3%
ਹੋਰ ਮਾਇਆਈ 8.6%
ਸਥਾਨਕ ਗ਼ੈਰ-ਮਾਇਆਈ 0.2%
ਹੋਰ 0.1%
ਡੇਮਾਨਿਮ ਗੁਆਤੇਮਾਲਾਈ
ਸਰਕਾਰ ਇਕਾਤਮਕ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਗਣਰਾਜ
 •  ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਓਤੋ ਪੇਰੇਜ਼ ਮੋਲੀਨਾ
 •  ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰੋਕਸਾਨਾ ਬਾਲਦੇਤੀ
ਕਾਇਦਾ ਸਾਜ਼ ਢਾਂਚਾ ਗਣਰਾਜ ਦੀ ਕਾਂਗਰਸ
ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸਪੇਨ ਤੋਂ
 •  ਘੋਸ਼ਣਾ 15 ਸਤੰਬਰ 1821 
 •  ਪੁਨਰ-ਸਥਾਪਨਾ 1 ਜੁਲਾਈ 1823 
 •  ਵਰਤਮਾਨ ਸੰਵਿਧਾਨ 31 ਮਈ 1985 
ਰਕਬਾ
 •  ਕੁੱਲ 108,889 km2 (107ਵਾਂ)
42,042 sq mi
 •  ਪਾਣੀ (%) 0.4
ਅਬਾਦੀ
 •  ਜੁਲਾਈ 2011 ਅੰਦਾਜਾ 13,824,463 (69ਵਾਂ)
 •  ਜੁਲਾਈ 2007 ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ 12,728,111
 •  ਗਾੜ੍ਹ 129/km2 (85ਵਾਂ)
348.6/sq mi
GDP (PPP) 2011 ਅੰਦਾਜ਼ਾ
 •  ਕੁੱਲ $74.709 ਬਿਲੀਅਨ[2]
 •  ਫ਼ੀ ਸ਼ਖ਼ਸ $5,069[2]
GDP (ਨਾਂ-ਮਾਤਰ) 2011 ਅੰਦਾਜ਼ਾ
 •  ਕੁੱਲ $46.897 ਬਿਲੀਅਨ[2]
 •  ਫ਼ੀ ਸ਼ਖ਼ਸ $3,182[2]
ਜੀਨੀ (2007)55.1
ਸਿਖਰ
HDI (2011)Steady 0.574[3]
Error: Invalid HDI value · 131ਵਾਂ
ਕਰੰਸੀ ਕੇਤਸਾਲ (GTQ)
ਟਾਈਮ ਜ਼ੋਨ ਮੱਧ-ਵਕਤ ਜੋਨ (UTC−6)
ਡਰਾਈਵ ਕਰਨ ਦਾ ਪਾਸਾ ਸੱਜੇ
ਕੌਲਿੰਗ ਕੋਡ +502
ਇੰਟਰਨੈਟ TLD .gt

ਗੁਆਤੇਮਾਲਾ, ਅਧਿਕਾਰਕ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਗੁਆਤੇਮਾਲਾ ਦਾ ਗਣਰਾਜ (ਸਪੇਨੀ: República de Guatemala ਰੇਪੂਬਲਿਕਾ ਦੇ ਗੁਆਤੇਮਾਲਾ), ਮੱਧ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜਿਸਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਉੱਤਰ ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਮੈਕਸੀਕੋ, ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਂਸਾਗਰ, ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਬੇਲੀਜ਼, ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਕੈਰੀਬਿਆਈ ਸਾਗਰ ਅਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਹਾਂਡਰਸ ਅਤੇ ਏਲ ਸਾਲਵਾਡੋਰ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਖੇਤਰਫਲ 108,890 ਵਰਗ ਕਿ.ਮੀ. ਹੈ ਅਤੇ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਮੁਤਾਬਕ ਅਬਾਦੀ 13,276,517 ਹੈ।

ਨਿਰੁਕਤੀ[ਸੋਧੋ]

"ਗੁਆਤੇਮਾਲਾ" ਨਾਂ ਨਹੂਆਤਲ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ Cuauhtēmallān, "ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਥਾਂ" ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਕ'ਈਚੇ ਮਾਇਆਈ K'iche' , "ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰੁੱਖ" ਦਾ ਤਰਜਮਾ ਹੈ।[4][5] ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਨੂੰ ਇਹ ਨਾਂ ਉਹਨਾਂ ਤਲਾਕਸਕਾਲਤਿਕਾਈ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਇੱਥੇ ਸਪੇਨੀ ਫ਼ਤਿਹ ਪੇਦਰੋ ਦੇ ਆਲਵਾਰਾਦੋ ਨਾਲ ਆਏ ਸਨ।

ਸਰਕਾਰ-ਪ੍ਰਣਾਲੀ[ਸੋਧੋ]

ਸਿਆਸਤ[ਸੋਧੋ]

ਗੁਆਤੇਮਾਲਾ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਗਣਰਾਜ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੁਲਕ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਮੁਖੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿੱਥੇ ਬਹੁ-ਪਾਰਟੀਵਾਦ ਪ੍ਰਚੱਲਤ ਹੈ। ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਤਾਕਤਾਂ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਹੱਥ ਹਨ। ਵਿਧਾਨਕ ਤਾਕਤਾਂ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਗਣਰਾਜ ਦੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੋਹਾਂ ਕੋਲ ਹਨ। ਨਿਆਂ-ਵਿਭਾਗ, ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਵਿਭਾਗ ਅਤੇ ਵਿਧਾਨਕ ਵਿਭਾਗ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੈ। ਓਤੋ ਪੇਰੇਸ ਮੋਲੀਨਾ ਗੁਆਤੇਮਾਲਾ ਦੇ ਵਰਤਮਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹਨ।

ਤਸਵੀਰਾਂ[ਸੋਧੋ]

  • ਐਟੀਟਲਨ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀ ਫੜਨ ਵਾਲੇ

  • ਹੱਥ ਅਤੇ ਧਾਗੇ ਨੀਲੇ

  • ਜੈਗੁਆਰ ਡਾਂਸਰਸ

  • ਮਯਾਨ ਮੈਮ ਕਵੀਨ ਤਸਵੀਰ

  • ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਦੇ ਲੋਕ ਨਾਚ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਕਾਲੀਨਤਾ ਦਾ ਇਕ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਨ ਦਾ ਜ਼ਰੀਆ ਹਨ, ਫਤਹਿ ਜਾਂ ਕਲੋਨੀ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ, ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ।

  • ਬੀਵਰ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਤਸਵੀਰ

  • ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ

ਵਿਭਾਗ ਅਤੇ ਨਗਰਪਾਲਿਕਾਵਾਂ[ਸੋਧੋ]

ਗੁਆਤੇਮਾਲਾ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਵਿਭਾਗ
ਗੁਆਤੇਮਾਲਾ ਦਾ ਇੱਕ ਨਕਸ਼ਾ

ਗੁਆਤੇਮਾਲਾ ਨੂੰ 22 ਵਿਭਾਗਾਂ (departamentos) ਅਤੇ ਅੱਗੋਂ 334 ਨਗਰਪਾਲਿਕਾਵਾਂ (municipios) ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਇਹ ਵਿਭਾਗ ਹਨ:

  1. Coat of arms of Alta Verapaz.pngਆਲਤਾ ਬੇਰਾਪਾਸ
  2. Coat of arms of Baja Verapaz.gifਬਾਹਾ ਬੇਰਾਪਾਸ
  3. Coat of arms of Chimaltenango Department.pngਚੀਮਾਲਤੇਨਾਂਗੋ
  4. Coat of arms of Chiquimula.pngਚੀਕੀਮਾਲਾ
  5. ਪੇਤੇਨ
  6. ਤਸਵੀਰ:Coat of arms of Progreso.gifਏਲ ਪ੍ਰੋਗ੍ਰੇਸੋ
  7. ..El Quiché Flag(GUATEMALA).pngਏਲ ਕੀਚੇ
  8. ..Escuintla Flag(GUATEMALA).pngਏਸਕੁਇੰਤਲਾ
  9. Coat of arms of Guatemala Department.pngਗੁਆਤੇਮਾਲਾ
  10. Huehuetenango Flag with Coat.pngਊਏਊਏਤੇਨਾਂਗੋ
  11. ..Izabal Flag(GUATEMALA).pngਈਸਾਵਾਲ
  12. Flag of Jalapa Department.gifਹਾਲਾਪਾ
  13. Vlagjutiapa.gifਹੁਤੀਆਪਾ
  14. Vlagquetzaltenango.gifਕੇਤਸਾਲਤੇਨਾਂਗੋ
  15. Vlagretalhuleu.gifਰੇਤਾਲੂਲੇਊ
  16. Bandera de Sacatepéquez.svgਸਾਕਾਤੇਪੇਕੇਸ
  17. Vlagsanmarcos.gifਸਾਨ ਮਾਰਕੋਸ
  18. Coat of arms of Santa Rosa.pngਸਾਂਤਾ ਰੋਸਾ
  19. Vlagsolola.gifਸੋਲੋਲਾ
  20. ..Suchitepéquez Flag(GUATEMALA).pngਸੂਚੀਤੇਪੇਕੇਸ
  21. Vlagtotonicapan.gifਤੋਤੋਨੀਕਾਪਾਨ
  22. ..Zacapa Flag(GUATEMALA).pngਸਾਕਾਪਾ

ਗੁਆਤੇਮਾਲਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਕੇਂਦਰਤ ਹੈ। ਢੋਆ-ਢੁਆਈ, ਸੰਚਾਰ, ਕਾਰੋਬਾਰ, ਸਿਆਸਤ ਅਤੇ ਜਿਆਦਾਤਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰੀ ਕੰਮ-ਕਾਜ ਗੁਆਤੇਮਾਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਅਬਾਦੀ ਨਗਰ-ਸੀਮਾਵਾਂ ਅੰਦਰ 20 ਲੱਖ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਅੰਦਰ 50 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਅਬਾਦੀ (140 ਲੱਖ) ਦਾ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।

ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ[ਸੋਧੋ]

ਵਿਕੀਮੀਡੀਆ ਕਾਮਨਜ਼ ਉੱਤੇ ਗੁਆਤੇਮਾਲਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੀਡੀਆ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. ↑ Aguirre, Lily (1949). The land of eternal spring: Guatemala, my beautiful country. Patio Press. p. 253. 
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 "Guatemala". International Monetary Fund. Retrieved April 18, 2012. 
  3. ↑ "Human Development Report 2011" (PDF). United Nations. 2011. Retrieved December 22, 2011. 
  4. ↑ Campbell, Lyle. (1997). American।ndian languages: The historical linguistics of Native America. New York: Oxford University Press.।SBN 0-19-509427-1.
  5. ↑ www.ccidinc.org. Retrieved June 26, 2012.
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਗੁਆਤੇਮਾਲਾ&oldid=548196" ਤੋਂ ਲਿਆ