ਗੰਡਾ ਸਿੰਘ ਦੱਤ
ਸਰਦਾਰ ਬਹਾਦਰ ਰਿਸਾਲਦਾਰ ਮੇਜਰ ਗੰਡਾ ਸਿੰਘ ਦੱਤ, IOM (1830 - ਜੁਲਾਈ 1903) ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਅਨ ਆਰਮੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫੀਤੀਆਂ ਨਾਲ਼ ਸਜਿਆ ਸਿਪਾਹੀ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਬੰਗਾਲ ਲਾਂਸਰਜ਼ ਦੀ 19ਵੀਂ ਰੈਜੀਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਫੇਨਜ਼ ਹਾਰਸ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ)।
ਗੰਡਾ ਸਿੰਘ ਦੱਤ ਗੋਤ ਦਾ ਮੋਹਿਆਲ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਸੀ। [1] ਉਹ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸਿਆਲਕੋਟ ਦੀ ਤਹਿਸੀਲ ਰਈਆ ਦੇ ਪਿੰਡ ਜ਼ਫਰਵਾਲ ਦੱਤਣ ਤੋਂ ਸੀ। [2] ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਕਸਬੇ ਗੰਡਾ ਸਿੰਘ ਵਾਲਾ ਦਾ ਨਾਮ ਉਸ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਪਰਿਵਾਰ
[ਸੋਧੋ]ਗੰਡਾ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕੋਈ ਪੁੱਤਰ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਧੀ ਭਾਗਨ ਦੇਵੀ ਨੂੰ ਵਿਰਾਸਤ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੀ। ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰ, ਸਰਦਾਰ ਅਮਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਸਰਦਾਰ ਸ਼ਮਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ, ਨੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸ਼ੂਗਰ ਮਿੱਲ਼ਾਂ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸ਼ੂਗਰ ਮਿੱਲ, ਰੋਹਣਾ (ਯੂ.ਪੀ.), ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਨਾਮਵਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਰਕਬੇ ਨਾਲ਼ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਸਰਦਾਰ ਅਮਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪੁੱਤਰ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿਚ ਆਈਕਨ, ਸ਼ਿਆਮ ਸਿੰਘ, ਬਖਸ਼ੀ ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ, ਨਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਬਖਸ਼ੀ ਅਤੇ ਬੇਅੰਤ ਸਿੰਘ ਵੈਦ ਨੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਵਪਾਰਕ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕੀਤੀ। ਸਰਦਾਰ ਸ਼ਮਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸਪੁੱਤਰ ਸੰਪੂਰਨ ਸਿੰਘ ਵੈਦ ਵੀ ਇਸ ਵਿਚ ਸਰਗਰਮ ਸਨ। ਧੀ ਬਿਮਲਾ ਰਾਣੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਡੀਐਸਪੀ ਬਖਸ਼ੀ ਰਾਜਪਾਲ ਛਿੱਬਰ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਧੀ ਉਰਵਸ਼ੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਬਾਲੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ। ਬਖਸ਼ੀ ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ, ਆਰਕੀਟੈਕਟ, ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਨੇ ਵੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਬੈਂਕ ਦਾ ਚਾਰਜ ਸੰਭਾਲਿਆ। ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਸਾਰੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਾਲ਼ ਹੋ ਗਏ। ਉਸਦਾ ਪੁੱਤਰ, ਅਤੁਲ ਬਖਸ਼ੀ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਾਰਤੀ ਗਲਾਸ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ The History of the Muhiyals – The militant Brahmin race of India – by TP Russell-Stracey, 1911 p.171.
- ↑ Indian Journal of Physiology and Pharmacology 2004: Guest Editorial p. 126 Archived 4 March 2016 at the Wayback Machine.