ਜਾਜਿਮ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
Jajim of the Kermanshah Province
ਕਰਮਾਨਸ਼ਾਹ ਸੂਬੇ ਦਾ ਜਾਜਿਮ

ਜਾਜਿਮ (ਰੂਸੀ: Джаджим) ਨੂੰ ਜੈਲਿਮਜ਼, ਜਾਂ ਜਾਜਿਮ-ਬਾਫੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,[1] ਰੰਗੀਨ ਕੁਦਰਤੀ ਰੇਸ਼ੇ ਨਾਲ ਬਣਿਆ ਇੱਕ ਹੱਥ ਨਾਲ ਬਣਿਆ, ਫਲੈਟ-ਬੁਣਿਆ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਹੈ ਜੋ ਈਰਾਨ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪਿੰਡਾਂ ਅਤੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2][3] ਜਾਜਿਮ ਦੇ ਹੋਰ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ, ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਬਾਰੇ[ਸੋਧੋ]

Woman weaving Jajim on a loom
ਲੂਮ 'ਤੇ ਜਾਜਿਮ ਬੁਣਦੀ ਔਰਤ

ਖਾਨਾਬਦੋਸ਼ ਸ਼ਾਹਸੇਵਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਸਤਕਾਰੀ ਦੇ ਜਨਮਦਾਤਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[4] ਜਾਜਿਮ ਇੱਕ ਮੋਟਾ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਹੈ, ਇੱਕ ਕੰਬਲ ਵਰਗਾ। ਜਾਜਿਮ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਧਾਗਾ ਜਾਂ ਤਾਂ ਉੱਨ, ਕਪਾਹ, ਜਾਂ ਉੱਨ ਅਤੇ ਕਪਾਹ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਲਾਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੁਣੇ ਹੋਏ ਕਿਲਮਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰਪੇਟਾਂ ਦੇ ਉਲਟ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਸਿੰਗਲ ਪੈਨਲ ਹੈ, ਇੱਕ ਜਾਜਿਮ ਨੂੰ ਬੁਣਨ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਕਈ ਤੰਗ ਬੁਣੇ ਹੋਏ ਪੈਨਲ (ਅਕਸਰ 4) ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਪੈਨਲਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕਠੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[5]

ਉਹ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖਾਨਾਬਦੋਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਵਾਸ ਲਈ ਆਪਣਾ ਸਮਾਨ ਪੈਕ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵਜੋਂ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।[6] ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਇੱਕ ਚਟਾਈ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ, ਇੱਕ ਬਿਸਤਰੇ ਨੂੰ ਲਪੇਟਣ ਲਈ,[7] ਇੱਕ ਕੋਰਸੀ ਕਵਰ (ਇੱਕ ਟੇਬਲ ਹੀਟਰ),[7] ਇੱਕ ਪਰਦੇ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ,[5] ਇੱਕ ਤੰਬੂ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ,[5] ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਾਰਪੇਟ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਸ਼ਕਾਈ ਲਾੜਾ ਅਤੇ ਲਾੜੇ ਦੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਇੱਕ ਰਸਮੀ ਤੰਬੂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਜਾਜਿਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।[5]

2020 ਤੋਂ, ਈਰਾਨ ਦਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ, ਦਸਤਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਮੰਤਰਾਲਾ ਇੱਕ ਵਿਦਿਅਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸ਼ਿਲਪਕਾਰੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪੈਸਾ ਲਗਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।[1] ਕਈ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਜੈਜਿਮਸ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ (FAMSF) ਦੇ ਫਾਈਨ ਆਰਟਸ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[8]

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ[ਸੋਧੋ]

  • ਈਰਾਨੀ ਦਸਤਕਾਰੀ
  • ਸ਼ਾਹਸੇਵਨ ਗਲੀਚਾ

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. 1.0 1.1 "Neglected craft of jajim-bafi to be revived in Ilam". Tehran Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). March 9, 2022. Retrieved 2022-10-06.
  2. Tanavoli, Parviz (2001). ‏دستبافهاى روستايى و عشايرى ورامين [Village handlooms and tribes of Varamin] (in ਫ਼ਾਰਸੀ). Yassavoli. ISBN 978-964-306-211-8.
  3. Hall, Elster; Barnard, Nicholas (1996). Persian Kilims. Iran: Yasavoli Publishing. ISBN 978-9643060053.
  4. Kistler, Edi (February 1999). "Shahsavan (die dem Shah dienen)" (PDF). Torba Das Teppichmagazin (in ਜਰਮਨ). Archived from the original (PDF) on 2016-01-19.
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 Huang, Julia (2014-09-19). Tribeswomen of Iran: Weaving Memories among Qashqa’i Nomads (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Bloomsbury Publishing. p. 293. ISBN 978-0-85773-563-8.
  6. Tanavoli, Parviz (2002). Persian Flatweaves: A Survey of Flatwoven Floor Covers and Hangings and Royal Masnads (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Antique Collectors' Club. pp. 272–273. ISBN 978-1-85149-335-7.
  7. 7.0 7.1 "Khalkhal nominated for national city of Jajim weaving". Tehran Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2022-04-12. Retrieved 2022-10-06.
  8. "Multi-purpose cover (jajim) -". FAMSF Search the Collections (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2015-05-08. Retrieved 2022-10-06.