ਜਾਦਵ ਪਾਏਂਗ
ਜਾਦਵ ਪਾਏਂਗ | |
|---|---|
 2012 ਵਿੱਚ ਜਾਦਵ ਪਾਏਂਗ | |
| ਜਨਮ | ਜਾਦਵ ਪਾਏਂਗ 31 ਅਕਤੂਬਰ, 1963 ਅਸਾਮ, ਭਾਰਤ |
| ਹੋਰ ਨਾਮ | ਮੋਲਾਈ |
| ਪੇਸ਼ਾ | Forester |
| ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਾਲ | 1979–ਵਰਤਮਾਨ |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਬੀਨੀਤਾ ਪਾਏਂਗ |
| ਪੁਰਸਕਾਰ | ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ (2015) |
ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਜਾਦਵ "ਮੋਲਾਈ" ਪਾਏਂਗ (ਅਸਾਮੀ: যাদৱ পায়েং) (ਜਨਮ 31 ਅਕਤੂਬਰ, 1963) ਮਿਸ਼ਿੰਗ ਕਬੀਲੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ[1] ਵਾਤਾਵਰਨ ਸੁਧਾਰਕ[2] ਅਤੇ ਜੰਗਲਾਤ ਮਹਿਕਮੇ ਦਾ ਇੱਕ ਕਰਮਚਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਜੋਰਹਾਟ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।[3][4] ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਉਸਨੇ ਬ੍ਰਹਮਪੁੱਤਰ ਨਹਿਰ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦਰਖ਼ਤ ਲਗਾਏ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਦੇਖ ਭਾਲ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਜੰਗਲ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਨਾਂ ਉੱਤੇ ਮੋਲਾਈ ਜੰਗਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ[5] ਇਹ ਜੋਰਹਾਟ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕੋਕੀਲਾਮੁੱਖ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਜੰਗਲ 1,360 ਕਿੱਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।[6][7] 2015 ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਚੌਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸਨਮਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।[8]
ਕਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]1979 ਵਿੱਚ ਪਾਏਂਗ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਹੜ੍ਹ ਕਰ ਕੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸੱਪ ਇੱਕ ਬਿਨਾਂ ਰੁੱਖਾਂ ਵਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਤੇ ਪਹੁੰਚਕੇ ਮਰ ਗਏ ਸਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਸਨੇ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਤੇ ਬਾਂਸ ਦੇ 20 ਬੂਟੇ ਲਗਾਏ।[7][9] ਉਸਨੇ 1979 ਵਿੱਚ ਜੰਗਲ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਗੋਲਾਘਾਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਸਮਾਜਕ ਜੰਗਲਾਤ ਡਵੀਜ਼ਨ ਨੇ ਜੋਰਹਾਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਕੋਕਿਲਾਮੁਖ ਤੋਂ 5 ਕਿਮੀ ਦੀ ਦੂਰੀ ਉੱਤੇ ਅਰੁਣਾ ਚਾਪੋਰੀ ਵਿਖੇ ਲਗਭਗ 500 ਕਿੱਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਖ਼ਤ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਸਕੀਮ ਚਲਾਈ। ਪਾਏਂਗ ਉਸ 5 ਸਾਲਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਹ ਪੌਦਿਆਂ ਦਾ ਖ਼ਿਆਲ ਰੱਖਦਾ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਉਸ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੇਂ ਬੂਟੇ ਲਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ।
ਇਸ ਜੰਗਲ ਨੂੰ ਹੁਣ ਮੋਲਾਈ ਜੰਗਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇੱਥੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਨੌਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਪਾਏਂਗ ਅਸਾਮ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਮਿਸ਼ਿੰਗ ਕਬੀਲੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਜੰਗਲ ਦੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ 3 ਬੱਚਿਆਂ ਸਮੇਤ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਝੌਂਪੜੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।[6]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "The Strange Obsession of Jadav Payeng". Archived from the original on 2019-07-11. Retrieved 2015-08-14.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Jadav Molai Payeng – the 'Forest Man of India', Current Science, 25 February 2014" (PDF). Retrieved 21 March 2014.
- ↑ "The man who made a forest – The Times of India". The Times of India. Archived from the original on 2012-04-06. Retrieved 2015-08-14.
{{cite news}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Strombo – This Guy's A One-Man Forest-Planting Machine". CBC News.
- ↑ "Jadav "Molai" Payeng". greenjacketmoments.com. Archived from the original on 25 ਜਨਵਰੀ 2013. Retrieved 3 November 2012.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ 6.0 6.1 Mosbergen, Dominique (3 April 2012). "Indian Man, Jadav "Molai" Payeng, Single-Handedly Plants A 1,360 Acre Forest in Assam". huffingtonpost.com. Retrieved 6 March 2013.
- ↑ 7.0 7.1 "30-year journey from tribal boy to Forest Man". The Times of India. Aug 3, 2014. Retrieved 2014-11-12.
- ↑ "Padma Bhushan for Jahnu Barua, Padma Shri for Dr LN Bora, Jadav Payeng". Archived from the original on 2015-01-31. Retrieved 2021-10-12.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Incredible story of Persistence and Devotion: Jadav Payeng Single-handedly Converts a Sandbar into a Prosperous 1,360-acre Forest". Success Stories. Retrieved 11 February 2014.