ਜਿਬੀਤਾ ਓ ਮ੍ਰਿਤ
ਜਿਬੀਤਾ ਓ ਮ੍ਰਿਤ (ਬੰਗਾਲੀ: জীবিত ও মৃত ; ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: ਦਿ ਲਿਵਿੰਗ ਐਂਡ ਦ ਡੇਡ) 1892 ਵਿੱਚ ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ ਗਈ ਇੱਕ ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਛੋਟੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ।[1] ਇਹ ਟੈਗੋਰ ਦੀ ਇੱਕ ਕਮਾਲ ਦੀ ਛੋਟੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ।[2]
ਕਹਾਣੀ
[ਸੋਧੋ]ਕਾਦੰਬਿਨੀ ਇੱਕ ਵਿਧਵਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਕੋਈ ਬੱਚਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਆਪਣੀ ਭਰਜਾਈ ਦੇ ਬੇਟੇ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਰਾਤ, ਅਚਾਨਕ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਚਾਰੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਉਸ ਨੂੰ ਰਸਮੀ ਸੰਸਕਾਰ ਲਈ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਉਹ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਚਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਭੂਤ ਸਮਝਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ, ਉਹ ਆਪਣੀ ਸਹੇਲੀ ਜੋਗਮਾਇਆ ਦੇ ਘਰ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਉਹ ਬੇਚੈਨੀ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜਿਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਜੋਗਮਾਇਆ ਦੀ ਸੰਗਤ ਛੱਡਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਹੁਰੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ। ਪਰ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲੇ ਉਸ ਨੂੰ ਜਿਉਂਦੇ ਜੀਅ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ। ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਸਾਬਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹੈ।[3]
ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ
[ਸੋਧੋ]ਕਹਾਣੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਦੋ ਵਿਲੱਖਣ ਰੂਪਾਂ ਨੂੰ ਅਲੌਕਿਕ ਕਹਾਣੀ ਅਤੇ ਵਿਅੰਗਾਤਮਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਾਂਤ ਨਾਲ ਜੋੜਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਇੱਕ ਸੰਪੂਰਣ ਅਲੌਕਿਕ ਕਹਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਾਦੰਬਿਨੀ ਦੀ ਹੋਂਦ ਅਲੌਕਿਕ ਹੈ। ਇਹ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਮੌਤ ਵਿਚਕਾਰ ਫਸੇ ਹੋਣ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਮੌਤ ਦੇ ਰਹੱਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਦਾ ਹੈ। ਕਹਾਣੀ ਦੀ ਪੰਚ ਲਾਈਨ ਹੈ "ਕਾਦੰਬਿਨੀ ਮੋਰੀਆ ਪ੍ਰਮਾਣ ਕੋਰੀਲੋ, ਉਹ ਹੋਰ ਨਾਈ" (ਮਰ ਕੇ, ਕਾਦੰਬਿਨੀ ਨੇ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਨਹੀਂ ਮਰੀ)।[3]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Voices of Tagore's women". The Statesman. 2017-03-10. Retrieved 2020-05-07.
- ↑ "A fair act". The Sunday Tribune - Spectrum. Retrieved 2020-05-07.
- ↑ 3.0 3.1 "Rabindranath Tagore: Short Stories "The Living and the Dead" Summary and Analysis". GradeSaver. Retrieved 2020-05-07.