ਜੋਗਾ ਸਿੰਘ (ਕਵੀ)

ਜੋਗਾ ਸਿੰਘ (1942- 20 ਜਨਵਰੀ 1999) ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਸੁਹਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਅਨੁਵਾਦ ਦਾ ਵੀ ਕੁਝ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦਾ ਕਾਇਲ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਨਾਂ ਨਕਸਲੀ ਲਹਿਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਵੀਆਂ ਵਿੱਚ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਜੀਵਨੀ

ਜੋਗਾ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ ਜਿਲਾ ਬਰਨਾਲਾ (ਉਸ ਸਮੇਂ ਸੰਗਰੂਰ) ਦੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਕਾਹਨੇਕੇ ਚ (1942) ਨੂੰ ਹੋਇਆ। ਉਸਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਜੋਗਾ ਸਿੰਘ ਕਾਹਨੇਕੇ ਸਿਮਰਤੀ ਕਲੱਬ, ਬਰਨਾਲਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਦਾ ਨਾਂ ਤਜਿੰਦਰ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋ ਬੱਚੇ ਰੇਸ਼ਮਾ ਤੇ ਮਨਜੀਤ ਹਨ।

ਲਿਖਤਾਂ

ਕਾਵਿ-ਸੰਗ੍ਰਹਿ

• ਕਰਕ ਕਲੇਜੇ ਮਾਹਿ (1964)
• ਕੱਚੀ ਮਿੱਟੀ ਪੱਕੀ ਮਿੱਟੀ (1970)
• ਹੁਣ ਉਹ ਵਕਤ ਨਹੀਂ ਰਹੇ
• ਆਪਣੀ ਮਿੱਟੀ (1982)
• ਅਲਵਿਦਾ-ਖੁਸ਼ਆਮਦੀਦ
• ਨਾਇਕ, ਪੱਤਝੜ ਤੇ ਸੂਰਜ (1971)

ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ ਜੋਗਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰੇਖਾ ਚਿੱਤਰ ਲਿਖੇ, ਜੋ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗਦਮਈ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਹੀ ਹਨ ਜੋ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਰੌਂਅ ਨੂੰ ਅਤੇ ਉਸਦੀਆਂ ਤਰਾਸਦੀਆਂ ਨੂੰ ਚਿਤਰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਕਾਵਿ ਨਮੂਨਾ

‘‘ਕਿੱਥੇ ਮੋਹ ਦੇ ਗਏ ਫਰਿਸ਼ਤੇ?
ਬੰਦਿਆਂ ਵਿਚਲੇ ਪੀਡੇ ਰਿਸ਼ਤੇ?
ਜਿਹੜੇ ਮੇਲ ਤੇ ਮਾਣ ਬੜਾ ਸੀ
ਉਸ ਵਿੱਚ ਕਿਧਰੋਂ ਆਈਆਂ ਵਿੱਥਾਂ!’’
- (ਕਵਿਤਾ ‘ਵਿੱਥਾਂ’ ਵਿੱਚੋਂ)