ਥਰਮਾਇਟ
ਥਰਮਾਇਟ ਇੱਕ ਧਾਤੂ ਦੇ ਪਾਉਡਰ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਆਕਸਾਇਡ ਦਾ ਇੱਕ ਮਿਸ਼ਰਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਸਨੂੰ ਜਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸਦੇ ਵਿੱਚਕਾਰ ਇੱਕ ਐਕਸੋਥਰਮਿਕ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਉਤਸਰਜਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਜਾਨਲੇਵਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਪਰ ਇਸਦੇ ਕਾਰਨ ਬਹੁ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਦੇ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤਾਪਮਾਨ ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਵਿਲਡਿੰਗ ਲੈ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[1]
ਰਸਾਇਣਕ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆਵਾਂ
[ਸੋਧੋ]
ਐਲੂਮਿਨਿਅਮ ਦੁਆਰਾ ਧਾਤਾਂ ਦੇ ਆਕਸਾਇਡ, ਸਲਫਾਇਡ ਅਤੇ ਕਲੀਰਾਇਡ ਦਾ ਅਵਕਰਣ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਿਆ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਤਾਪ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਧਮਾਕੇ ਦਾ ਡਰ ਵੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਗੋਲਡਸ਼ਮਿਟ ਨੇ ਗਿਆਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਧਾਤੁ ਦੇ ਆਕਸਾਇਡ ਅਤੇ ਐਲੂਮਿਨਿਅਮ ਚੂਰਣ ਨੂੰ ਮਿਸ਼ਰਤ ਕਰ ਅਵਕਰਣ ਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਇੱਕ ਫਿਊਜ ਦੁਆਰਾ ਅਰੰਭ ਕਰਣਾ ਠੀਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਫਿਊਜ ਬੇਰਿਅਮ ਪੇਰਾਕਸਾਇਡ (BaO2) ਅਤੇ ਮੈਗਨੀਸ਼ਿਅਮ ਧਾਤੂ ਨੂੰ ਚੰਗਿਆੜੀ ਦੁਆਰਾ ਜਲਾਣ ਵਲੋਂ ਅਰੰਭ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਢੰਗ ਨਾਲ, ਜਿਸਨੂੰ ਐਲਿਊਮਿਨੋਥਰਮਿਕ ਢੰਗ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਖਾਲਸ ਧਾਤੁ ਦਾ ਉਸਾਰੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਥਰਮਾਇਟ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਐਲਿਊਮਿਨਿਅਮ ਚੂਰਣ ਅਤੇ ਆਇਰਨ ਆਕਸਾਇਡ (Fe3O4) ਦੇ ਮਿਸ਼ਰਣ ਲਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਿਸ਼ਰਣ ਦੇ ਦੁਆਰਾ ਨਿੱਚੇ ਲਿਖੇ ਕਰਿਆ ਹੋਵੇਗੀ:
- 8Al + 3Fe3O4 = 9Fe + 4Al2O3
ਹੋਰ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆਵਾਂ
[ਸੋਧੋ]- Fe2O3 + 2 Al → 2 Fe + Al2O3
- 3 CuO + 2 Al → 3 Cu + Al2O3
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Kosanke, K; Kosanke, B. J; Von Maltitz, I; Sturman, B; Shimizu, T; Wilson, M. A; Kubota, N; Jennings-White, C; Chapman, D (December 2004). Pyrotechnic Chemistry — Google Books. ISBN 978-1-889526-15-7. Retrieved 15 September 2009.