ਨਿਵੇਦਿਤਾ ਮੇਨਨ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਨਿਵੇਦਿਤਾ ਮੇਨਨ ਇੱਕ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਲੇਖਿਕਾ ਅਤੇ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਧਿਆਪਕ ਹੈ।[1][2][3][4] ਉਸ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ 'ਲੇਡੀ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਕਾਲਜ' ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਸ਼ਾਸ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ। ਉਹ ਪਰਮਾਣੂ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਸੰਘਰਸ਼ ਸਮੇਤ ਕਈ ਸਿਆਸੀ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਥਿਤੀਆਂ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਉਹ ਰੀਕਵਰਿੰਗ ਸਬਵਹਰਸ਼ਨ: ਫੇਮਿਨਿਸਟ ਬਿਔਂਦਡ ਦ ਲਾ (2004) ਦੀ ਲੇਖਕ ; ਅਤੇ ਜੇਂਡਰ ਐਂਡ ਪਾਲਿਟਿਕਸ ਇਨ ਇੰਡੀਆ (1999) ਸੇਕਸ਼ਿਉਆਲਿਟੀਜ (ਵਿਮੈਨ ਅਨਲਿਮਿਟੇਡ, 2008) ਦੀ ਸੰਪਾਦਕ ਹੈ।[5] ਉਸਦੀ ਕਿਤਾਬ ਸੀਇੰਗ ਲਾਇਕ ਏ ਫੇਮਿਨਿਸਟ (2012) ਦਾ ਖੂਬ ਸਵਾਗਤ ਹੋਇਆ। ਉਹ ਦ ਇਕਾਨਾਮਿਕ ਐਂਡ ਪੋਲਿਟਿਕਲ ਵੀਕਲੀ, ਕਾਫਿਲਾ.org ਅਤੇ ਵਰਤਮਾਨ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤਮਾਨ ਮੁੱਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਲੇਖ ਲਿਖਦੀ ਹੈ।[6][7]

ਵਿਦਵਾਨੀ ਕਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਮੈਨਨ ਇੱਕ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਵਿਦਵਾਨ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ 2009 ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (JNU) ਦੇ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਹੈ।[8][9][10][4] ਜੇਐਨਯੂ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ 15 ਸਾਲ ਤੱਕ ਲੇਡੀ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਸੱਤ ਸਾਲ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਅਧਿਆਪਕ ਰਹੀ। ਮੈਨਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਜਿਸ ਦਾ ਉਸ ਨੇ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵਿਸ਼ਵ ਨਾਰੀਵਾਦੀਆਂ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਲਿੰਗਕਤਾ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਿਹਤਰ ਚੇਤਨਾ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਬੈਟੀ ਫ੍ਰੀਡਨਨ, ਜਰਮੇਨ ਗ੍ਰੀਰ ਅਤੇ ਗਲੋਰੀਆ ਸਟੀਨੇਮ ਵਰਗੇ ਗਲੋਬਲ ਨਾਰੀਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਕੰਮ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ।

ਮੈਨਨ ਨੇ ਨਾਰੀਵਾਦ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਬਾਰੇ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਜਾਂ ਸੰਪਾਦਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 2004 ਵਾਲੀਅਮ ਰਿਕਵਰਿੰਗ ਸਬਵਰਸ਼ਨ: ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਬਾਇਓਂਡ ਦ ਲਾਅ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।[11] ਉਹ ਇਕਨਾਮਿਕ ਐਂਡ ਪੋਲੀਟਿਕਲ ਵੀਕਲੀ ਜਰਨਲ, ਔਨਲਾਈਨ ਨਿਊਜ਼ ਬਲੌਗ kafila.org, ਅਤੇ ਕਈ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦਾ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਵੀ ਲਿਖਦੀ ਹੈ।[12][13]

ਰਿਸੈਪਸ਼ਨ[ਸੋਧੋ]

ਸੀਇੰਗ ਲਾਈਕ ਏ ਫੈਮਿਨਿਸਟ, 2012 ਵਿੱਚ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ, ਨੇ ਅਨੁਕੂਲ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ। 2012 ਦੇ ਦਿੱਲੀ ਸਮੂਹਿਕ ਬਲਾਤਕਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਏ ਹੰਗਾਮੇ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ।[14] ਕਿਤਾਬ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਜੇਮਸ ਸੀ. ਸਕਾਟ ਦੁਆਰਾ ਸੀਇੰਗ ਲਾਈਕ ਏ ਸਟੇਟ ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਨਾਟਕ ਹੈ। ਦ ਹਿੰਦੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਤਾਬ "[ਵਿਤਰਿਤ] ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ, ਨੀਤੀ, ਅਤੇ "ਲਿੰਗ" ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਂਝੇ ਵਿਚਾਰ - ਇੱਥੇ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਅਤੇ 'ਲਿੰਗ' ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ 'ਸੈਕਸ' ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਰਥਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜੋ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। "ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਨੋਰੰਜਕ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਗਈ, [ਕਿਤਾਬ] ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਪਾਠਕ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਮੁਸਕਰਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਨਿਵੇਦਿਤਾ ਮੈਨਨ ਨੇ ਸਮਕਾਲੀ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਿਤੇ ਵੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਕੁਝ ਸਭ ਤੋਂ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਘਣਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਛੋਟੇ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਜੋ ਛੇ ਅਧਿਆਵਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੰਗਠਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।"[15][16][17] ਦਿ ਗਾਰਡੀਅਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮੀਖਿਆ ਨੇ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਕਿ "ਮੈਨਨ ਕੁਝ ਡੂੰਘੀਆਂ ਮਿੱਥਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇੰਟਰਸੈਕਸ਼ਨਲ ਸਟ੍ਰੈਂਡਾਂ ਦਾ ਉਸਦਾ ਕੁਸ਼ਲ ਇਕੱਠ ਇਸ ਨੂੰ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਹਵਾਦਾਰ ਪਰ ਤਿੱਖਾ ਪੜ੍ਹਿਆ ਗਿਆ।"[18]

ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]

ਮੈਨਨ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਸਾਥੀਆਂ ਲਈ 'ਨਿਵੀ' ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਇੱਕ ਉੱਚ-ਜਾਤੀ ਮੱਧ-ਵਰਗੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਹੈ, ਅਤੇ ਮੁੰਬਈ, ਕੋਲਕਾਤਾ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਸਮੇਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੈਨਨ ਦੀ ਭੈਣ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਕਾਰਕੁਨ, ਸਟੈਂਡ-ਅੱਪ ਕਾਮੇਡੀਅਨ, ਅਤੇ ਲਿੰਗ ਅਤੇ ਲਿੰਗਕਤਾ ਸਲਾਹਕਾਰ ਪ੍ਰਮਦਾ ਮੈਨਨ ਹੈ[19][20], ਜਿਸ ਨੇ ਐਕਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਲਈ ਸਰੋਤ ਬਣਾਉਣ (CREA) ਦੀ ਸਹਿ-ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਭਰਾ ਦਿਲੀਪ ਮੈਨਨ ਹੈ, ਜੋ ਵਿਟਵਾਟਰਸੈਂਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਹੈ।[21][22] Their brother is Dilip Menon, who is a historian at the University of Witwatersrand, South Africa.[8][23]

ਚੁਨਿੰਦਾ ਕਾਰਜ[ਸੋਧੋ]

  • Power and Contestation: India since 1989 (Global History of the Present) (2007).[24]
  • Seeing Like a Feminist (2012).[25]
  • Recovering Subversion: Feminist Politics Beyond The Law (2004).[26]
  • Gender And Politics In India [27]
  • Sexualities (collected volume)[28]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Menon, Nivedita (1970-01-01). "Nivedita Menon | Jawaharlal Nehru University - Academia.edu". Jnu.academia.edu. Retrieved 2013-11-15.
  2. "Vaaranthappathippu - ലോകം ഒരു ഫെമിനിസ്റ്റിന്റെ കണ്ണിലൂടെ". Deshabhimani.com. Archived from the original on 2013-12-02. Retrieved 2013-11-15. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  3. "Nivedita Menon: We're witnessing new interventions by feminists of all genders - Times Of India". Articles.timesofindia.indiatimes.com. 2013-01-07. Archived from the original on 2013-12-03. Retrieved 2013-11-15. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  4. 4.0 4.1 "Training the eye". The Hindu. 2013-02-14. Retrieved 2013-11-15. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name "thehindu1" defined multiple times with different content
  5. ":::Welcome to the official website of Women Unlimited:::". Womenunlimited.net. Retrieved 2013-11-15.
  6. "About". Kafila. 2011-08-28. Archived from the original on 2013-11-12. Retrieved 2013-11-15. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  7. "Search | Economic and Political Weekly". Epw.in. Retrieved 2013-11-15.
  8. 8.0 8.1 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Dixit
  9. Menon, Nivedita (1970-01-01). "Nivedita Menon | Jawaharlal Nehru University - Academia.edu". Jnu.academia.edu. Retrieved 2013-11-15.
  10. "Nivedita Menon: We're witnessing new interventions by feminists of all genders". The Times of India. 2013-01-07. Archived from the original on 2013-12-03. Retrieved 2013-11-15.
  11. ":::Welcome to the official website of Women Unlimited". Womenunlimited.net. Retrieved 2013-11-15.
  12. "About". Kafila. 2011-08-28. Archived from the original on 2013-11-12. Retrieved 2013-11-15. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  13. "Search | Economic and Political Weekly". Economic and Political Weekly. 50, 50, 50, 50, 50 (23, 23, 23, 23, 23). Epw.in: 7, 7, 7, 7, 7–8, 8, 8, 8, 8. Retrieved 2013-11-15.
  14. "A manual for new feminists | The Asian Age". Archive.asianage.com. 2013-04-21. Retrieved 2013-11-15.
  15. "The Little Red Book of Feminism? | Economic and Political Weekly". Epw.in. 2013-05-04. Retrieved 2013-11-15.
  16. Menon, Nivedita (2013-03-08). "It Comes Slowly Slowly..." Outlook. Retrieved 2013-11-15.
  17. Neha Thirani Bagri. "Where is India's Feminist Movement Headed?". The New York Times. Retrieved 2013-11-15.
  18. Sharanya (2013-02-16). "Sifting through the myths and assumptions about feminism". Sunday-guardian.com. Archived from the original on 2013-12-02. Retrieved 2013-11-15. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  19. "pramada menon - Arrow". Arrow (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Archived from the original on 2016-10-18. Retrieved 2016-10-18. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  20. "Pramada Menon: Why do families occupy so much of our headspace? • In Plainspeak". In Plainspeak (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2015-05-01. Archived from the original on 7 September 2017. Retrieved 2017-04-27.
  21. "Pramada Menon - Gender and Policy Network". Princeton University. Archived from the original on 23 May 2017. Retrieved 2016-11-19.
  22. "Interview: Pramada Menon • In Plainspeak". In Plainspeak (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2014-05-01. Archived from the original on 15 October 2017. Retrieved 2017-04-27.
  23. "Dilip Menon". The Conversation. Retrieved 2016-10-18.
  24. "Power and Contestation: India since 1989 by Nivedita Menon and Aditya Nigam". PopMatters. Retrieved 2016-10-18.
  25. Sharma, Nalini (2016-08-19). "Book Review: Seeing Like a Feminist by Nivedita Menon". Feminism in India. Retrieved 2016-10-18.
  26. Menon, Nivedita. "UI Press | Nivedita Menon | Recovering Subversion: Feminist Politics beyond the Law". www.press.uillinois.edu. Retrieved 2016-10-18.
  27. Menon, Nivedita (2001). Gender And Politics In India - Google Books. ISBN 9780195658934. Retrieved 2013-11-15.
  28. Singh, Jyoti. "Feminist writings". The Tribune. Retrieved 20 August 2015.