ਨੀਤਾ ਸੇਨ
ਨੀਤਾ ਸੇਨ | |
|---|---|
| ਜਨਮ ਦਾ ਨਾਮ | ਨੀਤਾ ਸੇਨ |
| ਜਨਮ | ਕੋਲਕਾਤਾ, ਭਾਰਤ |
| ਵੰਨਗੀ(ਆਂ) |
|
| ਕਿੱਤਾ |
|
ਨੀਤਾ ਸੇਨ (1935 - 1 ਅਪ੍ਰੈਲ 2006) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਗਾਇਕਾ ਸੀ।
ਕਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]ਭਾਰਤੀ ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੋਲਕਾਤਾ ਦੇ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਡੀਓ ਨਾਲ ਕੀਤੀ। ਨੀਤਾ ਸੇਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਭਾਗ ਦੌਰਾਨ ਆਧੁਨਿਕ ਬੰਗਾਲੀ ਸੰਗੀਤ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕੀਤਾ। 1977 ਵਿਚ ਉਸਨੇ ਏ.ਕੇ. ਚੈਟਰਜੀ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਬੰਗਾਲੀ ਫ਼ੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ, ਬਾਬਾ ਤਰਕਨਾਥ ਨਾਲ ਵਪਾਰਕ ਸਫ਼ਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਫ਼ਿਲਮ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ਵਜੀਤ, ਸੰਧਿਆ ਰਾਏ ਅਤੇ ਸੁਲੋਚਨਾ ਨੇ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਭਗਤ ਸੁਧਾਮਾ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਬੰਗਾਲੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।[1] ਇੱਕ ਸ਼ਰਧਾਵਾਨ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਗਤੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ, ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸੀਰੀਅਲਾਂ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਐਲਬਮਾਂ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਸੀ।
ਉਸ ਨੇ ਰੋਕਟੋ ਜੋਬਾ, ਨੰਦਨ (1979),[2] ਸੀਤਾ (1980),[2] ਗੋਲਪ ਬੂ (1977),[2] ਸੋਨਾਰ ਬੰਗਲਾ (1982) ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਲੋਕਨਾਥ (1994) ਵਰਗੀਆਂ ਕਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।ਇੱਕ ਹੋਰ ਫ਼ਿਲਮ 'ਪਹਾੜੀ ਫੂਲ' ਭਾਵੇਂ ਫ਼ਿਲਮ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਕਾਮਯਾਬੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਰ ਇਹ ਉਸ ਦੀ ਸੰਗੀਤ ਰਚਨਾ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਦੀ ਹੈ; ਮੰਨਾ ਡੇ, ਆਰਤੀ ਮੁਖਰਜੀ, ਅਰੁੰਧਤੀ ਹੋਮਚੌਧਰੀ ਆਦਿ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਾਟਕ। ਉਸਨੇ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸਦੇ ਦੁਆਰਾ ਰਚਿਤ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬੰਗਾਲੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਗਾਇਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹੇਮੰਤਾ ਮੁਖਰਜੀ,[3] ਕਿਸ਼ੋਰ ਕੁਮਾਰ, ਆਸ਼ਾ ਭੌਂਸਲੇ, ਅਨੁਰਾਧਾ ਪੌਡਵਾਲ, ਭੂਪੇਂਦਰ ਸਿੰਘ, ਸ਼੍ਰੀਕਾਂਤਾ ਆਚਾਰੀਆ ਅਤੇ ਆਰਤੀ ਮੁਖਰਜੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਤੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਬੰਗਾਲੀ ਗੀਤਕਾਰ ਗੌਰੀ ਪ੍ਰਸੰਨਾ ਮਜੂਮਦਾਰ ਨਾਲ ਨੇੜਿਓਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਗੌਰੀਪ੍ਰਸੰਨਾ ਸਮ੍ਰਿਤੀ ਸੰਸਦ,[4] ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਉਸਦੇ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਯਾਦ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਇੱਕ ਕਮੇਟੀ ਸੀ।
ਨੀਤਾ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਸਿਖਾਇਆ ਅਤੇ ਉੱਘੇ ਬੰਗਾਲੀ ਗਾਇਕਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸ਼੍ਰੀਰਾਧਾ ਬੈਨਰਜੀ[5] and Ruprekha Chatterjee[6] ਅਤੇ ਰੂਪਰੇਖਾ ਚੈਟਰਜੀ[7] ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸਿਖਲਾਈ ਲਈ ਸੀ। ਓ ਗੋ ਨਯੋਨੇਰ ਅਬੀਰ,[8] ਮੋਨ ਜੋੜੀ ਕੋਨੋ ਦਿਨ ਪ੍ਰੋਜਾਪੋਤੀ ਹੋਇ ਜਾਏ, ਚੋਖੇ ਚੋਖ ਰੇਖੇ ਅਤੇ ਤੋਮਰ ਦੋ ਚੋਖ ਪੁਜੋਰ ਪ੍ਰਦੀਪ ਮੋਰੀ ਦੇ ਕੁਝ ਮਸ਼ਹੂਰ ਗੀਤ ਹਨ। ਏਆਈਆਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੇ ਬੋਸ਼ੋਂਤੋ ਬੇਲਾ, ਅਮੇਏ ਭੁੱਲਬੇ ਕੀ, ਮਲੋਤੀ, ਆਕਾਸ਼ ਗੋਲਪੋ ਬੋਲੇ ਅਤੇ ਜੋਨਾਕਿਰ ਦੀਪ ਗੁੱਲੋ ਵਰਗੇ ਬੰਗਾਲੀ ਗੀਤ ਗਾਏ। ਨੀਤਾ ਸੇਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਿਖਲਾਈ ਉਸ ਯੁੱਗ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਸੁਧੀਰਲਾਲ ਚੱਕਰਵਰਤੀ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਦੇ ਸਹਿ ਸਿਖਿਆਰਥੀ ਉਤਪਲਾ ਸੇਨ, ਸ਼ਿਆਮਲ ਮਿੱਤਰਾ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਉਸੇ ਸਾਲ ਡੋਵਰਲੇਨ ਸੰਗੀਤ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਕਲਾਸੀਕਲ ਗਾਇਨ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਇਨਾਮ ਵੀ ਜਿੱਤਿਆ ਜਿੱਥੇ ਬਸਰੀ ਲਹਿਰੀ (ਬੱਪੀ ਲਹਿਰੀ ਦੀ ਮਾਂ) ਨੇ ਖਿਆਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤੀ।
ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ
[ਸੋਧੋ]13 ਨਵੰਬਰ 1927 ਨੂੰ ਜਗਦੀਸ਼ ਬਰਧਨ ਅਤੇ ਆਭਾ ਬਰਧਨ ਦੇ ਘਰ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਉਹ ਤਿੰਨ ਭੈਣਾਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਭਰਾ ਵਿਚੋਂ ਦੂਜੀ ਧੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਸੁਨੀਲ ਸੇਨ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਬੇਟੀ ਅਤੇ ਬੇਟੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਦੀ ਪੋਤੀ ਰਿੰਝਮ ਸੇਨ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿਚ ਫੈਸ਼ਨ ਡਿਜ਼ਾਈਨਿੰਗ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ।
ਅੰਤਮ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਮੌਤ
[ਸੋਧੋ]ਨੀਤਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਸ ਖਾਣਾ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਕਮਜ਼ੋਰ ਵਿਅਕਤੀ, ਨੀਤਾ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਕੋਲਾਈਟਿਸ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਸੀ। 31 ਮਾਰਚ 2006 ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਪੇਟ ਵਿਚ ਤੇਜ਼ ਦਰਦ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ 2006 ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।
ਨੀਤਾ ਸੇਨ ਦੁਆਰਾ ਕੰਪੋਜ਼ ਕੀਤੇ ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
[ਸੋਧੋ]- ਫਗੁਇ ਕੈ ਕੁਮਾਰੀ [9]
- ਤੋਮਰ ਚੰਦਰ ਸੂਰਿਆ ਹੇ ਦੁਤੀ ਚੋਖ
- ਸ਼ਿਵ ਸ਼ੰਭੂ ਤ੍ਰਿਪੁਰਿ
- ਅੰਧਕਾਰ ਸੁਧੂ ਅੰਧਕਾਰ
- ਤਿਨਿ ਏਕਤਿ ਬੈਲਪੇਟੇ ਤੁਸ਼ਤਾ
- ਅਮਕੇ ਭਲੋਬਾਸੋ
- ਅਮਰ ਜੀਬਨ - ਅੰਧਰੇ
- ਚੋਖੇ ਚੋਖ ਰੇਖੇ
- ਛੂਮ ਛੂਮ
- ਤੋਮਰ ਚਰਨੇਰ ਧਵਾਨੀ
- ਪੰਚਪ੍ਰਦੇਪ ਧੂਪੇ ਤੋਮੇਰੇ ਆਰਤੀ ਕੋਰੀ
- ਭੋਲੇ ਬਾਬਾ ਪਾਰ ਲਗਾਓ
- ਤੁਮਿ ਪਥੋਰ ਨ ਕੀ ਪ੍ਰਾਣ
- ਤੋਰਾ ਹਾਟ ਧੋਰ ਪ੍ਰੋਟਿਗਾ ਕੋਰ
- ਝਰਨਾ ਅਚੇ ਪਹਰ ਅਚੇ
- ਪਾਇਨਰ ਛਯਾਮਾਖਾ ਅੰਕਾਬਾਂਕਾ ਪੋਥ ਧੋਰ
- ਹਾਏ ਏਕੀ ਸ਼ੂਨੀਲਮ
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Krishna Bhakta Sudama | Bollywood Movies | Hindi film songs". Earthmusic.net. Retrieved 2015-11-02.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 "Film songs of Hemanta Mukherjee". Faculty.ist.unomaha.edu. Archived from the original on 2015-06-03. Retrieved 2015-11-02.
- ↑ [1] Archived 15 December 2007 at the Wayback Machine.
- ↑ "The Telegraph - Calcutta (Kolkata) | Metro | Timeout". India: The Telegraph. 2008-03-31. Retrieved 2015-11-02.
- ↑ [2] Archived 27 May 2008 at the Wayback Machine.
- ↑ [3] Archived 17 September 2008 at the Wayback Machine.
- ↑ Doc Rock. "The Dead Rock Stars Club 2006 January To June". Thedeadrockstarsclub.com. Retrieved 2015-11-02.
- ↑ "Hamara Forums". Hamara Forums. Retrieved 2015-11-02.
- ↑ [4] Archived 12 July 2011 at the Wayback Machine.