ਨੰਦਕੋਲ ਝੀਲ
| ਨੰਦਕੋਲ ਝੀਲ | |
|---|---|
 | |
| ਸਥਿਤੀ | ਗਾਂਦਰਬਲ, ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ, ਭਾਰਤ |
| ਗੁਣਕ | 34°25′04″N 74°56′08″E / 34.417855°N 74.935663°E |
| Primary inflows | ਗੰਗਬਲ ਝੀਲ |
| Primary outflows | Sind River |
| ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੰਬਾਈ | 1.2 kilometres (0.75 mi) |
| ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚੌੜਾਈ | 0.5 kilometres (0.31 mi) |
| Surface area | 1.5 km2 (0.58 sq mi) |
| Surface elevation | 3,505 metres (11,499 ft) |
ਨੰਦਕੋਲ ਝੀਲ ਜਾਂ ਨੰਦ ਕੋਲ ਜਿਸ ਨੂੰ ਨੰਦੀ ਕੁੰਡ ਅਤੇ ਕਾਲੋਦਾਕਾ ਝੀਲ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ , ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਸ਼ਮੀਰ ਘਾਟੀ ਦੇ ਗੰਦਰਬਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਓਲੀਗੋਟ੍ਰੋਫਿਕ ਐਲਪਾਈਨ ਝੀਲ ਹੈ। [1] ਇਸ ਝੀਲ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂਆਂ ਵੱਲੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [2]
ਝੀਲ ਨੂੰ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨੰਦੀ ਕੁੰਡ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ( ਨੰਦੀ ਦੀ ਝੀਲ)। "ਨੰਦਕੋਲ" ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਰਥ ਵੀ ਨੰਦੀ ਦੀ ਝੀਲ ਹੈ। ਨੰਦੀ ਹਿੰਦੂ ਦੇਵਤਾ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਬਲਦ ਵਾਹਨ ਹੈ। [2]
ਭੂਗੋਲ[ਸੋਧੋ]
ਨੰਦਕੋਲ ਝੀਲ ਹਰਮੁਖ ਪਹਾੜ ( 5,142 metres (16,870 ft) ਦੇ ਪੈਰਾਂ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। )। ਗੰਗਾਬਲ ਝੀਲ ਜੋ ਕਿ ਵੱਡੀ ਅਤੇ ਉੱਚੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ 1.5 ਹੈ ਝੀਲ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਕਿਲੋਮੀਟਰ. ਹਰੇ ਭਰੇ ਮੈਦਾਨਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ, ਨੰਦਕੋਲ ਝੀਲ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਗਰਮੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਕੈਂਪਿੰਗ ਸਾਈਟ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਨਰਨਾਗ ਸਭ ਤੋਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਬੰਦੋਬਸਤ ਹੈ ਅਤੇ ਝੀਲ ਤੱਕ ਟ੍ਰੈਕਿੰਗ ਲਈ ਬੇਸ ਕੈਂਪ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। [3] [4]
ਨੰਦਕੋਲ ਝੀਲ ਗੰਗਾਬਲ ਝੀਲ ਅਤੇ ਹਰਮੁਖ ਪਹਾੜ ਦੇ ਪਿਘਲ ਰਹੇ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਖੁਆਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਿੰਧ ਨਦੀ ਦੀ ਮੁੱਖ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀ ਵਾਂਗਥ ਨਾਲੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। [4] [5]
ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਤਾ[ਸੋਧੋ]
ਇਹ ਝੀਲ ਹਿੰਦੂਆਂ ਲਈ ਪਵਿੱਤਰ ਹੈ। ਇੱਕ ਕਥਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਨੰਦੀ ਦਾ ਜਨਮ ਰਿਸ਼ੀ ਸ਼ਿਲਾਦ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਵਜੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਸ ਝੀਲ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਤਪੱਸਿਆ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸ਼ਿਲਾਦ ਦੀ ਤਪੱਸਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਉੱਥੇ ਆਪਣਾ ਪੱਕਾ ਨਿਵਾਸ ਲਿਆ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਝੀਲ ਦਾ ਅੰਦਰਲਾ ਨੀਲਾ ਰੰਗ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਝੀਲ ਦਾ ਬਾਹਰੀ ਹਲਕਾ ਹਰਾ ਹਿੱਸਾ ਨੰਦੀ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਥੇ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਨੰਦੀਸਾ ਨਾਮ ਨਾਲ ਵੀ ਪੂਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [6] [2]
ਨੰਦਕੋਲ ਝੀਲ ਸਿਰਫ਼ ਗਰਮੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਹੈ; ਸਰਦੀਆਂ ਦੌਰਾਨ, ਭਾਰੀ ਬਰਫ਼ਬਾਰੀ ਕਾਰਨ ਟ੍ਰੈਕ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਤੋਂ 65 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਮੋਟਰਯੋਗ ਸੜਕ ਰਾਹੀਂ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਗੰਦਰਬਲ ਅਤੇ ਵੇਇਲ ਤੋਂ ਹੋ ਕੇ ਨਰਨਾਗ ਟ੍ਰੈਕਿੰਗ ਕੈਂਪ ਤੱਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤਰੁਨਾਖੁਲ ਅਤੇ ਬਡਪਾਥਰੀ ਦੇ ਅਲਪਾਈਨ ਮੈਦਾਨ ਝੀਲ ਦੇ ਇਸ ਦੋ ਦਿਨ ਦੇ ਸਫ਼ਰ ਦੇ ਅੱਧੇ ਪੁਆਇੰਟ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹਨ। ਇੱਕ ਵਿਕਲਪਿਕ ਟ੍ਰੈਕ ਚਟਰਗੁਲ ਪਿੰਡ, ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਨਾਰਾਣਾਗ ਦੇ ਪੱਛਮ ਵੱਲ 10 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਜੋ ਮਹਲਿਸ਼ ਦੇ ਮੈਦਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੀ ਲੰਘਦਾ ਹੈ। ਝੀਲ ਤੱਕ ਬਾਂਦੀਪੋਰਾ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੰਜ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਟ੍ਰੈਕਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਬਿੰਦੂ ਐਰਿਨ ਹੈ। ਸੈਲਾਨੀ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਲਪਾਈਨ ਝੀਲਾਂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਨ ਲਈ ਨਾਰਾਣਾਗ ਟ੍ਰੈਕ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗਡਸਰ ਝੀਲ, ਵਿਸ਼ਨਸਰ ਝੀਲ ਅਤੇ ਸੋਨਮਰਗ ਰਾਹੀਂ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। [7] [8]
ਬਨਸਪਤੀ ਅਤੇ ਜੀਵ ਜੰਤੂ[ਸੋਧੋ]
ਸਰਦੀਆਂ ਦੌਰਾਨ, ਨੰਦਕੋਲ ਝੀਲ ਜੰਮ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਬਰਫ਼ ਨਾਲ ਢੱਕੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਝੀਲ ਦਾ ਬੇਸਿਨ ਅਲਪਾਈਨ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਚਾਦਰ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਊਮ, ਨੀਲੀ ਭੁੱਕੀ, ਪੋਟੇਂਟਿਲਾ ਅਤੇ ਜੈਨਟੀਅਨ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਆਮ ਹਨ। ਹੈਡੀਸਾਰਮ ਦੇ ਫੁੱਲ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਝੀਲ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। [9]
ਨੰਦਕੋਲ ਝੀਲ ਟਰਾਊਟ ਨਾਲ ਭਰੀ ਹੋਈ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਭੂਰਾ ਟਰਾਊਟ ਹੈ। ਮੱਛੀ ਫੜਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਲਾਇਸੰਸਸ਼ੁਦਾ ਐਂਗਲਰਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। [10]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Kumar, Raj (1997). Proceedings of the Indian History Congress. Vol. 57. Indian History Congress. p. 198. ISBN 9780975022870.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 Siudmak, John (2013-01-01). "Appendix: Kashmirian Literary Evidence for Multi-Headed Śiva Images". Handbook of Oriental Studies (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Brill. ISBN 978-90-04-24832-8. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid
<ref>tag; name "BRILL" defined multiple times with different content - ↑ John, Sludmak (2013). The Hindu-Buddhist Sculpture of Ancient Kashmir and Its Influences Handbook of Oriental Studies. Section 2 South Asia Volume 28 of Handbuch der Orientalistik: Indien. Brill. p. 498. ISBN 9789004248328. ISSN 0169-9377.
- ↑ 4.0 4.1 Garry Weare (2007). A Long Walk in the Himalaya: A Trek from the Ganges to Kashmir. DoctorZed Publishing. p. 276. ISBN 9780975022870.
- ↑ "Sacred Shrines of Haramukh". dailyexcelsior.com. Retrieved 2013-07-09.
- ↑ Excelsior, Daily (2012-08-17). "Sacred Shrines of Haramukh" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2022-02-08.
- ↑ "Naranag-Gangabal Trek". KashmirTreks. Retrieved 27 October 2013.
- ↑ M. S. Kohli (1983). The Himalayas: Playground of the Gods - Trekking, Climbing and Adventures. Indus Publishing. pp. 38, 39. ISBN 9788173871078.
- ↑ Samsar Chand Koul (1971). Beautiful valleys of Kashmir and Ladakh. L. Koul. p. 116. ISBN 9788173871078.
- ↑ Petr, T.; Swar, Deep Bahadur (2002). Cold Water Fisheries in the Trans-Himalayan Countries Issue 431 of FAO Fisheries Technical Paper. Food & Agriculture Org. p. 25. ISBN 9789251048078. ISSN 0429-9345.