ਪਿਆਉ

ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪੁੰਨ ਅਰਥ ਪਾਣੀ ਪਿਉਣ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਉ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿਚ ਛਬੀਲ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਿਆਉ ਲਾਉਣ ਦੀ ਰੀਤ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੇ ਚੱਲੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਹੁਤ ਕਿੱਲਤ ਸੀ। ਲੋਕ ਪੈਦਲ ਸਫਰ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਪਿੰਡਾਂ ਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਖੂਹ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਜਿੱਥੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕੀ ਪਾਣੀ ਵਰਤਦ ਸੇਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੂਹਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਘੜਿਆਂ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਭਰ ਕੇ ਰਾਹਾਂ ਉੱਤੇ ਪਿਆਉ ਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਪਿਆਉ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਗਰਮੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਘੜਿਆਂ ਦਾ ਪਾਣੀ ਠੰਡਾ ਰਹੇ ਇਸ ਲਈ ਪਿਆਉ ਜਾਂ ਤਾਂ ਰੁੱਖਾਂ ਹੇਠ ਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ਜਾਂ ਸਲਵਾੜ ਦੀ ਕੁੱਲੀਆਂ ਵਿਚ ਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਪਿਆਉਆਂ ਉੱਪਰ ਕਈ ਵੇਰ ਭੁੱਜੇ ਛੋਲੇ ਅਤੇ ਗੁੜ ਵੀ ਰਾਹੀਆਂ ਨੂੰ ਦੇਣ ਲਈ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਜਦ ਨਲਕੇ ਲਾਉਣ ਦੀ ਕਾਢ ਨਿਕਲੀ ਤਾਂ ਪਿਆਉ ਲਾਉਣ ਲਈ ਨਲਕੇ ਲਾਏ ਗਏ। ਸਾਡੇ ਧਰਮਾਂ ਵਿਚ ਪਿਆਉ ਲਾਉਣਾ ਧਰਮ ਦਾ ਕੰਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਪਿਉਣ ਨਾਲ ਦੇਵਤੇ ਖੁਸ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਕ ਲੋਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਪਿਆਉ ਲਵਾਵੇ, ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਪਿਆਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਘਰ ਬੈਠਿਆਂ ਹੀ 68 ਤੀਰਥਾਂ ਦੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਲਾਭ ਮਿਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਲੋਕ ਹੁਣ ਸਾਈਕਲਾਂ, ਸਕੂਟਰਾਂ, ਕਾਰਾਂ, ਬਸਾਂ ਤੇ ਸਫਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਸਫਰ ਘੰਟਿਆਂ ਵਿਚ ਅਤੇ ਘੰਟਿਆਂ ਦਾ ਸਫਰ ਹੁਣ ਮਿੰਟਾਂ ਵਿਚ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਰਾਹਾਂ ਵਿਚ ਹੁਣ ਪਿਆਉ ਲਾਉਣ ਦਾ ਰਵਾਜ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਲੋਕ ਤਾਂ ਹੁਣ ਸਫਰ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਬੋਤਲਾਂ, ਥਰਮੋਸਾਂ ਵਿਚ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।