ਪੜਯਥਾਰਥਵਾਦ
Jump to navigation
Jump to search
ਪੜਯਥਾਰਥਵਾਦ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ; Surrealism[1], ਸਰਰੀਅਲਿਜ਼ਮ), ਕਲਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਮਹਾਂਯੁੱਧ ਦੇ ਲਾਗੇਚਾਗੇ ਪ੍ਰਚੱਲਤ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅੰਦੋਲਨ ਸੀ। ਚਿਤਰਣ ਅਤੇ ਮੂਰਤੀਕਲਾ ਵਿੱਚ ਤਾਂ (ਚਿੱਤਰਪਟ ਦੇ ਚਿਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ) ਇਹ ਆਧੁਨਿਕਤਮ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਉਪਦੇਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚਿਰਿਕੋ, ਦਾਲਾਂ, ਮੋਰੋ, ਆਰਪ, ਬਰੇਤੋਂ, ਮਾਸ ਆਦਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹਨ। ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਰੂਪ ਦਾ ਦਾਰਸ਼ਨਕ ਨਿਰੂਪਣ 1924 ਵਿੱਚ ਆਂਦਰੇ ਬਰੇਤੋਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੜ-ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ (ਸਰਰੀਅਲਿਸਟ ਮੈਨਿਫੇਸਟੋ) ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ। ਪੜ-ਯਥਾਰਥਵਾਦ ਕਲਾ ਦੀ, ਸਮਾਜਕ ਯਥਾਰਥਵਾਦ ਦੇ ਇਲਾਵਾ, ਨਵੀਨਤਮ ਸ਼ੈਲੀ ਹੈ ਅਤੇ ਏਧਰ, ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਕਬੂਲ ਹੋਈ ਹੈ।