ਪੰਜਾਲੀ

‘ਪੰਜਾਲੀ ਹਲ’ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਦ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਲੱਕੜ ਦੀ ਬਣੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਬਲਦਾਂ ਅਤੇ ਊਠਾਂ ਨਾਲ਼ ਜ਼ਮੀਨ ਵਾਹੁਣ ਲਈ ਹਲ਼ ਜੋੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਪਿੱਛੇ ਹਲ਼ ਜੋੜਨ ਵਾਸਤੇ ਪੰਜਾਲੀ ਤੋਂ ਕੰਮ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਪੰਜਾਲੀ ਬਲਦਾਂ ਦੀ ਧੌਣ ਉੱਤੇ ਅਤੇ ਊਠ ਦੀ ਪੂਛ ਹੇਠਾਂ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।ਬਲਦਾਂ ਅਤੇ ਊਠ ਦੀ ਪੰਜਾਲੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਆਕਾਰ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਅਧੁਨਿਕ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਆਦਿ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਘਟ ਗਈ ਹੈ।