ਫਿਓਨਾ ਸ਼ਾਅ
ਫਿਓਨਾ ਸ਼ਾਅ | |
|---|---|
 |
ਫਿਓਨਾ ਸ਼ਾਅ ( ਫਿਓਨਾ ਮੈਰੀ ਵਿਲਸਨ 10 ਜੁਲਾਈ 1958) ਇੱਕ ਆਇਰਿਸ਼ ਫ਼ਿਲਮ ਅਤੇ ਥੀਏਟਰ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਹੈ। ਰਾਇਲ ਸ਼ੇਕਸਪੀਅਰ ਕੰਪਨੀ ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਥੀਏਟਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਫ਼ਿਲਮ ਅਤੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਕੰਮ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ, ਉਸ ਨੂੰ 2020 ਵਿੱਚ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੇ ਮਹਾਨ ਫ਼ਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ 29 ਵੇਂ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ 2001 ਵਿੱਚ ਮਹਾਰਾਣੀ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ II ਦੁਆਰਾ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਆਰਡਰ (ਸੀ. ਬੀ. ਈ.) ਦੀ ਆਨਰੇਰੀ ਕਮਾਂਡਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਉਸ ਨੇ ਇਲੈਕਟਰਾ, ਐਜ਼ ਯੂ ਲਾਇਕ ਇਟ, ਦ ਗੁੱਡ ਮਸ਼ੀਨ ਆਫ਼ ਸ਼ਚੇਵਾਨ (1990) ਅਤੇ ਮਾਚਿਨਲ (1994) ਨਾਟਕਾਂ ਵਿੱਚ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਲਈ ਸਰਬੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਲਈ 1990 ਦਾ ਲੌਰੈਂਸ ਓਲੀਵੀਅਰ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਿਆ। ਉਸ ਨੂੰ ਮੇਫਿਸਟੋ (1986) ਹੇਡਾ ਗੈਬਲਰ (1992) ਅਤੇ ਹੈਪੀ ਡੇਜ਼ (2008) ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਲਈ ਤਿੰਨ ਓਲੀਵੀਅਰ ਅਵਾਰਡ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਬ੍ਰਾਡਵੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਮੇਡੀਆ (2002) ਵਿੱਚ ਸਿਰਲੇਖ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਲਈ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਪਲੇ ਵਿੱਚ ਸਰਬੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਲਈ ਟੋਨੀ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਕੋਲਮ ਟੋਬਿਨ ਦੇ ਨਾਟਕ ਦ ਟੈਸਟਾਮੈਂਟ ਆਫ਼ ਮੈਰੀ (2013) ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਾਡਵੇ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਈ।
ਫ਼ਿਲਮ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਹੈਰੀ ਪੋਟਰ ਫ਼ਿਲਮ ਲਡ਼ੀ (2001-2010) ਵਿੱਚ ਪੇਟੁਨੀਆ ਡਰਸਲੇ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਈ ਲੈਫਟ ਫੁੱਟ (1989) ਪਰਸੂਏਸ਼ਨ (1995) ਜੇਨ ਆਇਰ (1996) ਦ ਟ੍ਰੀ ਆਫ਼ ਲਾਈਫ (2011) ਕੋਲੇਟ (2018) ਅਮੋਨਾਈਟ (2020) ਅਤੇ ਏਨੋਲਾ ਹੋਮਸ (2020) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਸ਼ਾਅ ਦਾ ਜਨਮ 10 ਜੁਲਾਈ 1958 ਨੂੰ ਕੋਬ, ਕਾਉਂਟੀ ਕਾਰਕ, ਆਇਰਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਮੈਰੀ ਟੀ. (ਫਲਿੰਨ ਵਿਲਸਨ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਸਰਜਨ ਡੈਨਿਸ ਜੋਸਫ ਵਿਲਸਨ (1922-2011) ਦੀ ਧੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ 1952 ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਮੋਂਟੇਨੋਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਘਰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਿਆ।[1] ਉਸ ਨੇ ਕਾਰ੍ਕ ਦੇ ਸਕੋਇਲ ਮੁਆਇਰ ਵਿਖੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪਡ਼੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕਾਲਜ ਕਾਰ੍ਕ ਤੋਂ ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਸ਼ਾਅ ਨੇ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਰਾਇਲ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਡਰਾਮੇਟਿਕ ਆਰਟ (ਰਾਡਾ) ਵਿੱਚ ਪਡ਼੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, 1982 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਐਕਟਿੰਗ (ਰਾਡਾ ਡਿਪਲੋਮਾ) ਨਾਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਇਆ।
ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਥੀਏਟਰ[ਸੋਧੋ]
1983 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਰਿਚਰਡ ਬ੍ਰਿਨਸਲੇ ਸ਼ੈਰੀਡਨ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਥੀਏਟਰ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਜੂਲੀਆ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਥੀਏਟਰ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ 'ਐਜ਼ ਯੂ ਲਾਇਕ ਇਟ' (1984) ਵਿੱਚ ਸੇਲਿਆ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, 'ਲੇਸ ਲਿਆਇਜ਼ਨਜ਼ ਡੇਂਜਰਸ' ਵਿੱਚ ਮੈਡਮ ਡੀ ਵੋਲੈਂਜਸ (1985) ਵਿੱਚੋਂ 'ਦ ਟੈਮਿੰਗ ਆਫ ਦ ਸ਼ਰੂ' ਵਿੱਚੋਂ ਕੈਥਰੀਨ (1987) ਤੋਂ 'ਦ ਨਿਊ ਇਨ' ਵਿੱਚੋ ਲੇਡੀ ਫਰੈਂਜੁਲ (1987) ਵਿੱਚੋ 'ਯੰਗ ਵੂਮਨ ਇਨ ਮਸ਼ੀਨ' (1993) ਜਿਸ ਲਈ ਉਸ ਨੇ ਸਰਬੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਲਈ ਲੌਰੈਂਸ ਓਲੀਵੀਅਰ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਿਆ।
ਸ਼ਾਅ ਨੇ 1995 ਵਿੱਚ ਡੈਬਰਾ ਵਾਰਨਰ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਰਿਚਰਡ II ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ 1996 ਵਿੱਚ ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਦੇ ਲਿਬਰਟੀ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸ਼ੋਅ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਟੀ. ਐੱਸ. ਇਲੀਅਟ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਦ ਵੇਸਟ ਲੈਂਡ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਇੱਕ-ਵਿਅਕਤੀ ਸ਼ੋਅ ਲਈ ਡਰਾਮਾ ਡੈਸਕ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਿਆ।[2]
ਵਿੰਨੀ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ (2007) ਅਤੇ ਇਲੈਕਟਰਾ ਵਿੱਚ ਸਿਰਲੇਖ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ (1988) ਸੇਚੁਆਨ ਦਾ ਚੰਗਾ ਵਿਅਕਤੀ (1989) ਹੇਡਾ ਗੈਬਲਰ (1991) ਮਿਸ ਜੀਨ ਬ੍ਰੌਡੀ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ (1998) ਅਤੇ ਮੇਡੀਆ (2000) ।
2009 ਵਿੱਚ, ਸ਼ਾ ਨੇ ਦੁਬਾਰਾ ਡੇਬੋਰਾ ਵਾਰਨਰ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਕੀਤਾ, ਟੋਨੀ ਕੁਸ਼ਨਰ ਦੇ ਬਰਟੋਲਟ ਬਰੇਕਟ ਦੇ ਮਦਰ ਕਰੇਜ਼ ਐਂਡ ਹਰ ਚਿਲਡਰਨ ਦੇ ਅਨੁਵਾਦ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਡੇਲੀ ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਫ ਲਈ 2002 ਦੇ ਇੱਕ ਲੇਖ ਵਿੱਚ, ਰੂਪਰਟ ਕ੍ਰਿਸਟੀਅਨਸਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ "ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ ਤੇ ਥੀਏਟਰ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਰਚਨਾਤਮਕ ਭਾਈਵਾਲੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ" ਦੱਸਿਆ. ਦੋਵਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਹੋਰ ਸਹਿਯੋਗ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰੈਕਟ ਦੀ ਦ ਗੁੱਡ ਵੂਮਨ ਆਫ ਸੇਚੁਆਨ ਅਤੇ ਇਬਸਨ ਦੀ ਹੇਡਾ ਗੈਬਲਰ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।[3]
ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਸ਼ਾਅ ਇੱਕ ਲੈਸਬੀਅਨ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਜਿਨਸੀ ਰੁਝਾਨ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਡੇਟ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ "ਇਹ ਇੱਕ ਸਦਮਾ ਸੀ. ਮੈਂ ਸਵੈ-ਨਫ਼ਰਤ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਮੈਂ ਜਲਦੀ ਹੀ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਵਾਂਗਾ।
2002 ਤੋਂ 2005 ਤੱਕ, ਸ਼ਾਅ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੈਫਰਨ ਬਰੋਜ਼ ਦੀ ਸਾਥੀ ਸੀ। ਉਹ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੀ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੋਨਾਲੀ ਡੇਰਾਨੀਆਗਲਾ ਨੂੰ ਡੇਰਾਨੀਆਗਾਲਾ ਦੀ ਯਾਦਾਂ ਨੂੰ ਪਡ਼੍ਹਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਿਲੀ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 2018 ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ।
2020 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੇ ਮਹਾਨ ਫ਼ਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਦੀ ਆਇਰਿਸ਼ ਟਾਈਮਜ਼ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ 29 ਵੇਂ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Fiona Shaw Biography at Film Reference.com
- ↑ Ben Brantly, Memory and Desire: Hearing Eliot's Passion, New York Times 18 November 1996
- ↑ Rupert Christiansen "Fiona Shaw's double life", Daily Telegraph, 10 May 2002