ਬਾਸਪਾ ਵੈਲੀ
ਬਾਸਪਾ ਵੈਲੀ ਇੱਕ ਨਦੀ ਘਾਟੀ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਬਾਸਪਾ ਨਦੀ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। [1] [2] ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਿਨੌਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਪੈਂਦੀ ਇਸ ਘਾਟੀ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰ ਸਾਂਗਲਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਘਾਟੀ ਨੂੰ ਸਾਂਗਲਾ ਵੈਲੀ ਜਾਂ ਟੁਕਪਾ ਵੈਲੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [2] ਘਾਟੀ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਪਿੰਡ ਚਿਤਕੁਲ, ਰਕਛਮ, ਬਤਸੇਰੀ, ਸਾਂਗਲਾ, ਕਮਰੂ ਹਨ।
ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]
ਬਾਸਪਾ ਦਰਿਆ ਸਤਲੁਜ ਦਰਿਆ ਦੀ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਕਰਚਮ, ਜੋ ਕਿ NH-05 'ਤੇ ਘਾਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ 'ਤੇ ਹੈ, ਤੋਂ ਮੁੜ ਕੇ ਬਾਸਪਾ ਘਾਟੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਸਤਲੁਜ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਸੋਂਗ-ਤੋਂਗ ਦਰਿਆ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਵੱਲ ਖੁੱਲ੍ਹਦੀ ਹੈ। ਬਾਸਪਾ ਘਾਟੀ ਗੁਆਂਢੀ ਘਾਟੀਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਟ੍ਰੈਕਿੰਗ ਡੰਡੀਆਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜਲੰਧਰੀਗੜ ਘਾਟੀ ਲਮਖਗਾ ਲਾਂਘੇ ਰਾਹੀਂ, ਹਰ ਕੀ ਦੂਨ ਘਾਟੀ ਬੋਰਾਸੂ ਲਾਂਘੇ ਰਾਹੀਂ, ਸਾਂਗਲਾ ਤੋਂ ਨੇਤਵਾਰ ਰੁਪੀਨ ਲਾਂਘੇ ਰਾਹੀਂ ਅਤੇ ਪੱਬਰ ਘਾਟੀ ਬੁਰਾਨ ਲਾਂਘੇ ਰਾਹੀਂ। ਯਮਰੰਗ ਲਾ ਅਤੇ ਗੁਗੈਰਾਂਗ ਲਾ ਭਾਰਤ-ਚੀਨ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਦੋ ਦੱਰੇ ਹਨ। [3]
ਬਾਸਪਾ ਨਦੀ ਤੇ ਕਰਚਮ ਵਿਖੇ 300 ਮੈਗਾਵਾਟ ਦਾ ਪਣਬਿਜਲੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦਾ ਜਲ-ਭੰਡਾਰ ਕੁੱਪਾ (ਕਮਰੂ) ਵਿਖੇ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਮਈ 2003 ਤੋਂ ਚਾਲੂ ਹੈ। ਜੇਪੀ ਗਰੁੱਪ, ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੇ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਕਰਵਾਈ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜਿੰਦਲ ਪਾਵਰ ਨੂੰ ਵੇਚ ਦਿੱਤਾ। ਬਾਸਪਾ ਨਦੀ ਨੂੰ ਸਲਾਨਾ ਪਾਣੀ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਾ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਅਤੇ ਬਰਫ਼ ਪਿਘਲਣ ਤੋਂ ਮਿਲ਼ਦਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Baspa Valley, Kinnaur, India Tourist Information". www.touristlink.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2023-03-07.
- ↑ 2.0 2.1 "AAC Publications - Baspa Valley, Rakcham Plateau, Various Routes". publications.americanalpineclub.org. Retrieved 2023-03-07.
- ↑ "Trekking trails in Baspa valley". Raacho Trekkers.