ਬਿਨਲਕਸ਼ਮੀ ਨੇਪ੍ਰਮ
.jpg)
ਬਿਨਲਕਸ਼ਮੀ ਨੇਪ੍ਰਮ ਇੱਕ ਮਾਨਵਤਾਵਾਦੀ, ਲੇਖਕ, ਅਤੇ ਔਰਤ ਕਾਰਕੁਨ ਹੈ ਜੋ ਲਿੰਗ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਨਿਸ਼ਸਤਰੀਕਰਨ ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਲਈ ਬੰਦੂਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਗ੍ਰਹਿ ਰਾਜ ਮਨੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਿਆਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਹੈ।[1] ਮਨੀਪੁਰ ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਉਸਨੂੰ "ਦਿ ਫੇਸ ਐਂਡ ਵਾਇਸ ਆਫ ਨਾਰਥ ਈਸਟ" ਦੇ ਉਪਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2]
ਨੇਪ੍ਰਮ ਨੇ 2004 ਵਿੱਚ ਕੰਟਰੋਲ ਆਰਮਜ਼ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ (CAFI), ਮਨੀਪੁਰ ਵੂਮੈਨ ਗਨ ਸਰਵਾਈਵਰਜ਼ ਨੈੱਟਵਰਕ (MWGSN), ਮਨੀਪੁਰ, ਅਤੇ ਸੈਕਟਰੀ ਜਨਰਲ ਕੰਟਰੋਲ ਆਰਮਜ਼ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ (CAFI) ਵਰਗੀਆਂ ਕਈ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ।[1][3]
ਨਿਸ਼ਸਤਰੀਕਰਨ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, "ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਨਿਹੱਥੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਨਹੀਂ ਚਲਾ ਸਕਦੇ। ਇਹ ਰਾਜ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਰਾਜੀ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਹੈ... ਅਹਿੰਸਾ ਦੀ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਹੋਵੇਗੀ।"[3]
ਫੋਰਬਸ ਨੇ ਨੇਪ੍ਰਮ ਨੂੰ ਇਸਦੇ "2015 ਵਿੱਚ ਦੇਖਣ ਲਈ 24 ਨੌਜਵਾਨ ਦਿਮਾਗਾਂ" ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਜੋਂ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਲੰਡਨ ਦੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਹਿੰਸਾ 'ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ 100 ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਜੋ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਲਈ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ।[2]
ਜੀਵਨੀ[ਸੋਧੋ]
ਨੇਪ੍ਰਮ ਦਾ ਜਨਮ ਇੰਫਾਲ, ਮਣੀਪੁਰ, ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[3] ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੇਪ੍ਰਮ ਬਿਹਾਰੀ ਅਤੇ ਯੇਨਸੇਮਬਮ ਇਬੇਮਹਾਲ ਹਨ।[2] ਉਹ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਖੂਨ-ਖਰਾਬੇ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਇੰਫਾਲ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹੋਈ ਜਿਸਨੇ ਉਸਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਦਿੱਤਾ, ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਸਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਫੌਜ ਦੁਆਰਾ ਇੰਫਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਮ ਕਰਫਿਊ ਵੀ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਸਕੂਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਇੰਫਾਲ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਲੀਵਿੰਗ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ (HSLC) ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਦੂਜਾ ਰੈਂਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਅਮੁਸਾਨਾ ਅਤੇ ਗੌਰੋ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਅਵਾਰਡ ਮਿਲਿਆ।[1] ਉਸਨੇ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਅਤੇ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (JNU) ਤੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਅਨ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਆਫ਼ ਫਿਲਾਸਫੀ (ਐਮ.ਫਿਲ) ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।[4]
ਜੇਐਨਯੂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਖੋਜ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਗ੍ਰਹਿ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੋ ਗਈ। ਉਸਦੀ ਖੋਜ ਕਿਤਾਬ ਟ੍ਰੈਫਿਕਿੰਗ ਇਨ ਸਮਾਲ ਆਰਮਜ਼ ਐਂਡ ਸੈਂਸਟਿਵ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀਜ਼ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਛੋਟੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇੱਕ ਵ੍ਹਾਈਟ ਪੇਪਰ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਉਸਦੇ ਉੱਤੇ ਸਥਾਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ। JNU ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਸਾਊਥ ਏਸ਼ੀਆਜ਼ ਫ੍ਰੈਕਚਰਡ ਫਰੰਟੀਅਰ (2002) ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ "ਛੋਟੇ ਹਥਿਆਰ ਅਤੇ ਹਲਕੇ ਹਥਿਆਰ (UNPOA)" ਦੇ ਆਪਣੇ ਮਨਪਸੰਦ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। 2004 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਮੂਹਾਂ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਛੋਟੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਅਤੇ ਹਲਕੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਰਵਾਇਤੀ ਨਿਸ਼ਸਤਰੀਕਰਨ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਕੰਟਰੋਲ ਆਰਮਜ਼ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ (ਸੀਏਐਫਆਈ) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।[1]
2004 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਉਦੋਂ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਜਦੋਂ ਥੌਬਲ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਵਾਬਾਗਈ ਲਾਮਖਾਈ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਾਰ-ਬੈਟਰੀ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦੇ ਮਾਲਕ ਬੁੱਢਾ ਮੋਇਰੰਗਥਮ ਨੂੰ ਅਣਪਛਾਤੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਦੇ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸਨੇ ਅਤੇ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ। ਮਨੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਈ ਘਟਨਾਵਾਂ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨੇਪ੍ਰਮ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਇੰਫਾਲ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ ਅਤੇ 2007 ਵਿੱਚ ਮਨੀਪੁਰ ਵੂਮੈਨ ਗਨ ਸਰਵਾਈਵਰਜ਼ ਨੈੱਟਵਰਕ (MWGSN) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਜਿਸਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਆਸ਼ਰਿਤ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਸੀ।[1]
2004 ਵਿੱਚ, ਨੇਪ੍ਰਮ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਆਰਮਜ਼ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੀ ਸਹਿ-ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਵਾਇਤੀ ਨਿਸ਼ਸਤਰੀਕਰਨ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਵਾਲੀ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ। 2007 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਬੰਦੂਕ ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਕਾਰਨ ਪੀੜਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਮਨੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮੋਹਰੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਮਨੀਪੁਰੀ ਵੂਮੈਨ ਗਨ ਸਰਵਾਈਵਰ ਨੈੱਟਵਰਕ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਨਿਸ਼ਸਤਰੀਕਰਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਈ ਕਾਨਫਰੰਸਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਹੈ।[4]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 Ahuja 2016.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 "L'Oréal Paris Femina Women award for Binalakshmi Nepram". 31 March 2015. Archived from the original on 20 December 2016. Retrieved 11 March 2016.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 Williams, J.S. (12 September 2012). "Binalakshmi Nepram". Washington Nuclear Museum and Education Centre (WANMEC). Archived from the original on 12 ਮਾਰਚ 2016. Retrieved 11 March 2016.
- ↑ 4.0 4.1 "Binalakshmi Nepram of Manipur, Northeast India in Top 100 most influential people in world on armed violence reduction". 2 July 2013. Retrieved 11 March 2016.