ਭਾਰਤੀ ਕਲਾਸੀਕਲ ਨਾਚ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
Bharata Natyam a traditional dance of Tamil Nadu
Kuchipudi, a classical dance of Andhra Pradesh
A Mohiniyattam (originated in Kerala) performing
Odissi is originally from Odisha state
A Kathakali (originated in Kerala) performing
Kathak from northern India
Sattriya Dance has its origin in the Sattras of Assam
Manipuri dance with scenes from the life of Lord Krishna

ਭਾਰਤੀ ਕਲਾਸੀਕਲ ਨਾਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰੰਗਮੰਚ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਅਨੇਕ ਕਲਾ ਰੂਪਾਂ ਦਾ ਲਖਾਇਕ ਵਿਆਪਕ ਪਦ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ ਭਰਤ ਮੁਨੀ (400 ਈ.ਪੂ.) ਦੇ ਨਾਟਯ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।[1][2][3] ਇਸ ਵਿਸ਼ਾਲ ਉਪਮਹਾਦੀਪ ਵਿੱਚਨਾਚ ਦੀਆਂ ਵਿਭਿੰਨ‍ ਵਿਧਾਵਾਂ ਨੇ ਜਨ‍ਮ ਲਿਆ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਵਿਧਾ ਦਾ ਆਪਣਾ ਵਿਸ਼ਿਸ਼‍ਟ ਦੇਸ਼ਕਾਲ ਹੈ।

ਨਾਚ ਰੂਪ[ਸੋਧੋ]

ਭਾਰਤ ਮੁਨੀ ਦੇ ਲਿਖੇ ਨਾਟਯ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਲਾਸੀਕਲ ਨਾਚ ਰੂਪ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਉਸਨੇ ਦਕਸ਼ੀਨਾਟਯ, ਔਦਰਾਮਾਗਧੀ, ਅਵਾਂਤੀ ਅਤੇ ਪੰਚਾਲੀ ਨਾਮ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀਆਂ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਭਰਤਨਾਟਿਅਮ, ਕੁਚੀਪੁੜੀ, ਅਤੇ ਮੋਹਿਨੀਨਾਟਿਅਮ ਨਾਚ ਰੂਪ ਦਕਸ਼ੀਨਾਟਯ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਤੋਂ ਨਿਰੂਪਿਤ ਹੋਏ ਹਨ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named lochtefeld467
  2. Ragini Devi 1990, pp. 60-68.
  3. Mohan Khokar (1984). Traditions of Indian classical dance. Clarion Books. pp. 57–58.