ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ
 | |
| Headquarters | ਮੁੰਬਈ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ |
|---|---|
| Coordinates | ਗੁਣਕ: 18°55′58″N 72°50′13″E / 18.932679°N 72.836933°E |
| Established | 1 ਅਪ੍ਰੈਲ 1935 |
| ਗਵਰਨਰ | ਉਰਜਿਤ ਪਟੇਲ[1] |
| Currency | ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਿਆ (₹) |
| Reserves | ਫਰਮਾ:US$363.00 billion[2][3] |
| Bank rate | 6.25%[4] |
| Interest on reserves | 4.00%(market determined)[5] |
| Website | rbi |
ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: Reserve Bank of India) ਭਾਰਤ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਰੇ ਬੈਂਕਾਂ ਦਾ ਸੰਚਾਲਕ ਹੈ। ਰਿਜਰਵ ਬੈਕ ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਈਆ ਦੀ ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਨਿਅੰਤਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1 ਅਪਰੈਲ 1935 ਨੂੰ ਰਿਜਰਵ ਬੈਂਕ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਐਕਟ 1934 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕੀਤੀ ਗਈ।[6] ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਸੀ ਜੋ 1937 ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ ਆ ਗਿਆ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਇੱਕ ਨਿਜੀ ਬੈਂਕ ਸੀ ਪਰ 1949 ਤੋਂ ਇਹ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਅਦਾਰਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।
ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਕੁਲ 22 ਖੇਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬਹੁਤੇ ਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਰਾਜਧਾਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹਨ।
ਆਰਬੀਆਈ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅਰਥਚਾਰੇ ’ਤੇ ਨਿਗਾਹਬਾਨੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸਰਬਉੱਚ ਸੰਸਥਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ-ਕਾਜ ਵਿਚ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਹੋਵੇ। ਆਰਬੀਆਈ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਲਾਹਾਂ ਅਤੇ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਅਰਥਚਾਰੇ ’ਤੇ ਵੱਡੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਕਰੋੜਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ’ਤੇ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।[7]
ਲਘੂ ਤੇ ਦਰਮਿਆਨੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਉਧਾਰ ਬਾਰੇ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼
ਨਾਨ-ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਟ ਆਰਡੀਨਰੀ ਰੂਪੀ (ਐਨ ਆਰ ਓ) ਖ਼ਾਤੇ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਰਕੂਲਰ
ਭਾਰਤੀ ਰੀਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਸਾਈਟ
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Urjit Patel takes over as RBI governor". The Hindu. 22 September 2016. Retrieved 15 January 2017.
- ↑ "RBI". BS Reporter.
- ↑ Reserve Bank of India. Rbi.org.in (2005-02-07). Retrieved on 2014-05-21.
- ↑ Reserve Bank of India – India's Central Bank. Rbi.org.in.
- ↑ "Reserve Bank of India – India's Central Bank". rbi.org.in.
- ↑ "Reserve Bank of India Act, 1934" (PDF). p. 115. Retrieved August 6, 2012.
- ↑ Service, Tribune News. "ਬੈਂਕਿੰਗ ਖੇਤਰ ਤੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਅਦਾਰੇ". Tribuneindia News Service. Retrieved 2020-11-25.