ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਤਬਾਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ, ਖੇਤਾਂ, ਲੌਗਰਾਂ ਅਤੇ ਪਲਾਂਟੇਸ਼ਨ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨਾਂ ਵਰਗੇ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਵਿਗਾੜ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 2009 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਜੰਗਲਾਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ 10ਵੇਂ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਸੀ,[1] ਜਿੱਥੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਸਲਾਨਾ ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ 13.7 million hectares (34×10^6 acres) ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ।[1]

ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]

ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਪਰ ਉਨ੍ਹੀਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਵਪਾਰਕ ਜੰਗਲਾਤ ਕਾਰਜਾਂ ਨੇ ਕੇਰਲ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਅਤੇ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜੰਗਲਾਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਗੰਗਾ ਦੇ ਮੈਦਾਨਾਂ ਵਿਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਲਈ ਲਗਭਗ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।[2] 

ਡਾਇਨਾਮਿਕਸ[ਸੋਧੋ]

ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਨੇ ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਸਤੀੀਕਰਨ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ, ਬਾਲਣ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ, ਲੱਕੜ ਦੀ ਕਟਾਈ ਅਤੇ ਢਲਾਣਾਂ 'ਤੇ ਕਾਸ਼ਤ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਹਿਮਾਲਿਆ ਵਿੱਚ ਸੜਕਾਂ ਨੂੰ ਚੌੜਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਨਵੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਖੁਦਾਈ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਦੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਨਾਲ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ ਢਲਾਨ ਹੇਠਾਂ ਸੁੱਟੇ ਗਏ ਮਲਬੇ ਨੇ ਜੰਗਲ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ] ਦੇਸ਼ ਭਰ ਤੋਂ ਬਸਤੀਵਾਦ ਦੇ ਕਾਰਨ ਬਾਲਣ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸਰੋਤ ਵਜੋਂ ਰੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਭੋਜਨ ਪਕਾਉਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਲੋੜਾਂ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਲਈ ਬਾਲਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਨਤੀਜੇ[ਸੋਧੋ]

ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਨੇ ਚਮਗਿੱਦੜਾਂ ਸਮੇਤ ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰਾਂ ਅਤੇ ਪੰਛੀਆਂ ਦਾ ਜੀਵਨ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।[3] ਚਿੜੀ, ਕਬੂਤਰ ਅਤੇ ਕਾਂ ਵਰਗੇ ਪੰਛੀ ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਕਾਰਨ ਦੁਰਲੱਭ ਹੁੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਆ ਰਹੀ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. 1.0 1.1 Gore, Al (3 November 2009). "9". Our Choice: A Plan to Solve the Climate Crisis. Rod ale Books. pp. 174, 192, 184, 186, 192, 172. ISBN 978-1-59486-734-7.
  2. "Case studies of Andaman Island, Uttara Kannada". org.uy. Archived from the original on 7 March 2016. Retrieved 20 August 2015.
  3. "Deforestation Serious Threat to Bats in India". Indian Express. Archived from the original on 4 ਮਾਰਚ 2016. Retrieved 20 August 2015.