ਮਦਰਾਸ ਰਿਕਾਰਡ ਦਫ਼ਤਰ
ਮਦਰਾਸ ਰਿਕਾਰਡ ਦਫ਼ਤਰ, ਜੋ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਆਰਕਾਈਵਜ਼ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਚੇਨਈ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਭੰਡਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਆਰਕਾਈਵਜ਼ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਜਾਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼-ਯੁੱਗ ਮਦਰਾਸ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਲਈ ਅਨਮੋਲ ਹਨ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਆਰਕਾਈਵਜ਼ ਵਿੱਚ ਸਤਾਰ੍ਹਵੀਂ ਅਤੇ ਅਠਾਰਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਡੱਚ ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੱਖਣੀ ਰਿਆਸਤਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ।[1][2]
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਮਦਰਾਸ ਵਿੱਚ ਰਿਕਾਰਡ ਰੱਖਣਾ
[ਸੋਧੋ]1672 ਵਿੱਚ ਮਦਰਾਸ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਵਿਲੀਅਮ ਲੈਂਗਹੋਰਨ ਨੇ ਸਾਰੇ ਸਰਕਾਰੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਇਸਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਰਿਕਾਰਡ ਰੱਖਣ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਰਿਕਾਰਡ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਫੋਰਟ ਸੇਂਟ ਜਾਰਜ ਦੇ ਕੌਂਸਲ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਜੋ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਸਕੱਤਰੇਤ-ਅਸੈਂਬਲੀ ਕੰਪਲੈਕਸ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਸਟ੍ਰੀਨਸ਼ਾਮ ਮਾਸਟਰ ਨੇ ਵੀ ਰਿਕਾਰਡ ਰੱਖਣ ਦੀ ਇਸ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਦੀ ਵਧਦੀ ਮਾਤਰਾ ਕਾਰਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਰਿਕਾਰਡ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਖਿੱਲਰਿਆ ਪਿਆ ਹੈ। ਇਹ 1805 ਵਿਚ ਸੀ ਜਦੋਂ ਮਦਰਾਸ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ ਦੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਲਾਰਡ ਵਿਲੀਅਮ ਬੈਂਟਿੰਕ ਨੇ ਸਕੱਤਰੇਤ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿਚ ਖਿੰਡੇ ਹੋਏ ਸਾਰੇ ਸਕੱਤਰੇਤ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀਕਰਨ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਮੰਗ 'ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਰਿਕਾਰਡ ਨੂੰ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕਰਨ, ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਇਕ ਰਿਕਾਰਡ ਅਤੇ ਸਹਾਇਕ ਕਰਮਚਾਰੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੇ।[3] ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਜੱਦੀ ਸੇਵਕ ਮੁਥੀਆ ਨੂੰ ਰਿਕਾਰਡ ਸੰਭਾਲਕ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[4]
1823 ਵਿਚ ਰਿਕਾਰਡ ਸਕੱਤਰੇਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮੰਜ਼ਿਲ 'ਤੇ ਕਈ ਕਮਰਿਆਂ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦਫ਼ਤਰ ਨੂੰ "ਪਿਲਰ-ਗੋਦਾਮ" ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ 1888 ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਕੱਤਰੇਤ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਦੀ ਹੇਠਲੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਿਆ। 1909 ਵਿੱਚ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਦੀ ਵਧਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਰਿਕਾਰਡ ਵਿਭਾਗ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।[5]
ਉਸਾਰੀ
[ਸੋਧੋ]ਜਦੋਂ ਰਿਕਾਰਡ ਦਫ਼ਤਰ ਨੂੰ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਸੁਝਾਏ ਗਏ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਬੰਗਲਾ ਸੀ ਜਿਸਨੂੰ ਗ੍ਰਾਸਮੇਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵਿਚ ਬਹਿਸ ਛਿੜ ਗਈ ਕਿ ਕੀ ਗਰਾਸਮੇਰ ਨੂੰ ਮੈਡੀਕਲ ਅਤੇ ਸੈਨੀਟੇਸ਼ਨ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਘਰ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਦਫ਼ਤਰ ਲਈ ਵੀ ਉਸੇ ਜਾਇਦਾਦ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਹੇ ਸਨ। ਪਰ ਅਗਲੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਦੇ ਸੀਵਰੇਜ ਫਾਰਮ (ਹੁਣ ਮੇਅਰ ਰਾਧਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਸਟੇਡੀਅਮ ) ਨੇ ਇਸ ਕਦਮ ਦੀ ਸਿਆਣਪ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਏ ਸਨ। ਇਹ ਬਹਿਸ ਦੋ ਸਾਲ ਚੱਲੀ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਮਾਰਤ ਆਰਕਾਈਵਜ਼ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਅਨੁਕੂਲ ਸੀ। ਪੀ. ਲੋਗਾਨਾਥ ਮੁਦਲੀਆਰ ਨੂੰ ਗ੍ਰਾਸਮੇਰ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਠੇਕਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਆਰਕਾਈਵਜ਼ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਵੇਂ ਕਾਰਜ ਲਈ ਢੁਕਵਾਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਨਵੀਂ ਆਰਕਾਈਵਜ਼ ਇਮਾਰਤ ਲਈ ਢੁਕਵਾਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਗ੍ਰਾਸਮੀਅਰ ਦੇ ਪੁਨਰ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ₹ 225,000 ਦੀ ਲਾਗਤ ਆਈ ਹੈ। ਸਟੈਕ ਅਤੇ ਫਰਨੀਚਰ 'ਤੇ ਵਾਧੂ ₹ 125,000 ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਇੰਡੋ-ਸਾਰਸੇਨਿਕ ਇਮਾਰਤ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਵਿਸਤਾਰ ਲਈ ਖੁੱਲੇ ਸਥਾਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਰਿਕਾਰਡ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਉਸਾਰੀ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਅਕਤੂਬਰ 1909 ਵਿੱਚ ਕਾਰਵਾਈ ਲਈ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਬਲਾਕ ਅਤੇ ਛੇ ਰਿਕਾਰਡ ਸਟੈਕ 1909 ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਸੱਤਵਾਂ ਸਟੈਕ 1929 ਵਿੱਚ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਅੱਠਵਾਂ ਅਤੇ ਨੌਵਾਂ 1938 ਵਿੱਚ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵਾਧਾ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਟੇਸ਼ਨਰੀ ਸੈਕਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੀਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਸੈਕਸ਼ਨ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 1978 ਅਤੇ 1994 ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। 1999 ਵਿੱਚ ਆਰਕਾਈਵਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਇਮਾਰਤ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ।[6]
ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਦਾ ਕਿਊਰੇਟਰ
[ਸੋਧੋ]ਮਦਰਾਸ ਰਿਕਾਰਡ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਮੁਖੀ ਨੂੰ ਕਿਊਰੇਟਰ ਵਜੋਂ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਣ 'ਤੇ ਸਕੱਤਰੇਤ ਦੇ ਰਜਿਸਟਰਾਰ, ਸੀ.ਐਮ. ਸ਼ਮਿਟ ਨੂੰ ਅਪਰੈਲ 1911 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਟੀਚਰਜ਼ ਕਾਲਜ ਦੇ ਪ੍ਰੋ ਹੈਨਰੀ ਡੋਡਵੈਲ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾ ਕਿਊਰੇਟਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਨ ਤੱਕ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਾਰਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Tamil Nadu Archives, Chennai - Dissertation Reviews". dissertationreviews.org.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000008-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Muthiah, S. (2015-05-17). "Madras Miscellany: Keeping the records straight". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2017-11-30.
- ↑ "TANAP - archives". www.tanap.net (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 11 February 2005. Retrieved 2017-11-30.
{{cite web}}: CS1 maint: unfit URL (link) - ↑ "TANAP - archives". www.tanap.net (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 11 February 2005. Retrieved 2017-11-30.
{{cite web}}: CS1 maint: unfit URL (link) - ↑ "About Tamil Nadu Archives". Archives and Historical Research. Tamil Nadu Archives. Archived from the original on 2023-09-26. Retrieved 2024-02-22.