ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਿੰਦੀ ਵਿਸ਼ਵਵਿਦਿਆਲਿਆ
महात्मा गांधी अंतरराष्ट्रीय हिंदी विश्वविद्यालय | |
| ਤਸਵੀਰ:Mahatma Gandhi Antarrashtriya Hindi Vishwavidyalaya logo.jpg | |
| ਮਾਟੋ | Gyan Shanti Maitri |
|---|---|
ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਮਾਟੋ | ਗਿਆਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮੈਤਰੀ |
| ਕਿਸਮ | ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ |
| ਸਥਾਪਨਾ | 1997 |
ਵਿੱਦਿਅਕ ਅਮਲਾ | 43 |
| ਟਿਕਾਣਾ | , , |
| ਕੈਂਪਸ | ਦਿਹਾਤੀ |
| ਮਾਨਤਾਵਾਂ | ਯੂਜੀਸੀ |
| ਵੈੱਬਸਾਈਟ | official website |
ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਿੰਦੀ ਵਿਸ਼ਵਵਿਦਿਆਲਿਆ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਹੈ।[1] ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸੰਸਦ ਦੁਆਰਾ ਪਾਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨ ਦੁਆਰਾ 1996 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਐਕਟ ਭਾਰਤ ਦੇ ਗਜ਼ਟ ਵਿੱਚ 8 ਜਨਵਰੀ 1997 ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਰਧਾ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।
ਗਾਂਧੀ ਜੀ, ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ, ਹਿੰਦੀ ਉਰਦੂ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦਾ ਪੱਖੀ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਨਾਮ ਉਸ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਰੱਖਣਾ ਢੁੱਕਦਾ ਹੈ। ਵਰਧਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਲਈ ਇਹ ਸਥਾਨ ਵੀ ਐਨ ਢੁੱਕਵਾਂ ਹੈ।
- ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ
- ਸੂਚਨਾ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਕੇਂਦਰ
- ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਅਧਿਐਨ ਕੇਂਦਰ
ਸਾਹਿਤ ਸਕੂਲ
[ਸੋਧੋ]- ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਸਾਹਿਤ ਵਿਭਾਗ
- ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਕਲਾ ਵਿਭਾਗ
- ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿਭਾਗ
- ਉਰਦੂ ਸਾਹਿਤ ਵਿਭਾਗ
- ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸਾਹਿਤ ਵਿਭਾਗ
- ਮਰਾਠੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿਭਾਗ
ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਸਕੂਲ
[ਸੋਧੋ]- ਗਾਂਧੀ ਅਤੇ ਅਮਨ ਅਧਿਐਨ ਵਿਭਾਗ
- ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਐਨ ਵਿਭਾਗ
- ਡਾ ਬਾਬਾ ਸਾਹੇਬ ਅੰਬੇਦਕਰ ਸਿਦੋ ਕਾਨਹੁ ਮੁਰਮੂ ਦਲਿਤ ਅਤੇ ਕਬਾਇਲੀ ਅਧਿਐਨ ਕੇਂਦਰ
- ਡਾ. ਭਦੰਤ ਆਨੰਦ ਕੌਸ਼ਲਿਆਨ ਬੋਧੀ ਅਧਿਐਨ ਕੇਂਦਰ
ਅਨੁਵਾਦ ਅਤੇ ਦੁਭਾਸ਼ੀਆ ਸਕੂਲ
[ਸੋਧੋ]- ਅਨੁਵਾਦ ਅਧਿਐਨ ਵਿਭਾਗ
- ਮਾਈਗਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਡਾਇਸਪੋਰਾ ਅਧਿਐਨ ਵਿਭਾਗ
ਹਿਊਮੈਨੇਟੀਜ਼ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਇੰਸਜ਼
[ਸੋਧੋ]- ਜਨ-ਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ
- ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ
- ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਫ਼ਿਊਜੀ ਗੁਰੂਜੀ ਸਮਾਜਿਕ ਕੰਮ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੇਂਦਰ
- ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ
- ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ
ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਸਕੂਲ
[ਸੋਧੋ]ਵਣਜ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿਭਾਗ
ਕਾਨੂੰਨ ਸਕੂਲ
[ਸੋਧੋ]ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਐਕਟ ਦੇ ਸੈਕਸ਼ਨ 4 ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਦੱਸੇ ਗਏ ਹਨ ਕਿ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਮਕਸਦ - ਦੂਰ ਸਿੱਖਿਆ ਢੰਗ ਰਾਹੀਂ ਹਿੰਦੀ ਨੂੰ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯ ਬਣਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ'। ਨਾਲ ਨਾਲ ਭਾਗ 5 ਦੇ ਉਪਬੰਧ (5) ਦੇ ਤਹਿਤ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਕਿ ਦੂਰ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਉਹ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰੇ, ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ'।
ਇਸ ਪਿਛੋਕੜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ 15 ਜੂਨ, 2007 ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਿੰਦੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਦੂਰ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ, ਮਹਾਮਹਿਮ ਡਾ. ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸੈਂਟਰ
[ਸੋਧੋ]ਲੇਬੋਰੇਟਰੀ ਇਸ ਇਨਫਰਮੈ ਫਾਰ ਦ ਲਿਬਰਲ ਆਰਟਸ (ਲੀਲਾ)
[ਸੋਧੋ]ਲੀਲਾ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਸਾਰੇ ਇਸ ਸਿੱਖਿਆ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਿੱਖ਼ਿਆ, ਖੋਜ, ਅਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਆਈ ਟੀ ਵਿਸਥਾਰ-ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਕੰਪਿਊਟਰ ਅਤੇ ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀਆਂ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ।ਲੀਲਾ ਲੈਬਾਰਟਰੀ ਰਾਹੀਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਭਾਗਾਂ - ਸਥਾਪਨਾ, ਵਿੱਤ, ਲਾਇਬਰੇਰੀ, ਸਕੂਲ, ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਇਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਹੋਰ ਵਿਭਾਗਾਂ ਲਈ ਦਫ਼ਤਰ ਸਵੈਚਾਲਨ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਅੱਪਡੇਟ ਦਾ ਕੰਮ ਵੀ ਲੀਲਾ ਲੈਬ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ।
ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਲਈ ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੀਲਾ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਲੀਲਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਲਈ ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਕੋਰਸ ਵਿੱਚ ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਭਾਗਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਲੀਲਾ ਵਿਭਾਗ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਤਹਿਤ, ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੇ ਫੰਡਾਮੈਂਟਲਾਂ ਅਤੇ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਬਾਰੇ ਐੱਮ ਏ ਕੋਰਸਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਕੋਰਸ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੋਰਸ ਸਾਰੇ ਐਮਏ ਕੋਰਸਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਵਿਸ਼ੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਲੀਲਾ ਦੁਆਰਾ ਐਮ ਫਿਲ ਅਤੇ ਪੀਐ ਦੇ ਸ਼ੋਧਾਰਥੀਆਂ ਦੇ ਜਾਂਚ ਕੋਰਸ-ਵਰਕ ਲਈ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕੋਰਸ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਕੋਰਸ ਦਾ ਨਾਮ ਕੰਪਿਊਟਰ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਹੈ।