ਮਹਿਸ਼ੀਦ ਅਮੀਰਸ਼ਾਹੀ
ਮਹਿਸ਼ੀਦ ਅਮੀਰਸ਼ਾਹੀ (ਫ਼ਾਰਸੀ: مهشید امیرشاهی; ਉਪਨਾਮ ਨੂੰ ਅਮੀਰ-ਸ਼ਾਹੀ ਜਾਂ ਅਮੀਰਸ਼ਾਹੀ ਵਜੋਂ ਵੀ ਰੋਮਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ; ਜਨਮ 9 ਅਪ੍ਰੈਲ 1937) ਇੱਕ ਈਰਾਨੀ ਨਾਵਲਕਾਰ, ਛੋਟੀ ਕਹਾਣੀ ਲੇਖਕ, ਹਾਸਰਸਕਾਰ, ਸਾਹਿਤਕ ਆਲੋਚਕ, ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਅਨੁਵਾਦਕ ਹੈ।
ਜੀਵਨੀ
[ਸੋਧੋ]ਅਮੀਰਸ਼ਾਹੀ ਦਾ ਜਨਮ 9 ਅਪ੍ਰੈਲ 1937 ਨੂੰ ਕਰਮਾਨਸ਼ਾਹ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੈਜਿਸਟਰੇਟ ਅਮੀਰਸ਼ਾਹੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਾਰਕੁਨ ਮੋਲੋਦ ਖਾਨਲਾਰੀ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ।[1]
ਅਮੀਰਸ਼ਾਹੀ ਨੇ ਤਹਿਰਾਨ ਇਰਾਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਅਤੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪਡ਼੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਬੈਕਸ਼ਿਲ-ਆਨ-ਸੀ ਸਸੈਕਸ ਵਿੱਚ ਚਾਰਟਰਜ਼ ਟਾਵਰਜ਼, ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਬੋਰਡਿੰਗ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚੋਂ ਪਡ਼੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਓ-ਅਤੇ ਏ-ਪੱਧਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਲੰਡਨ ਦੇ ਵੂਲਵਿਚ ਪੌਲੀਟੈਕਨਿਕ ਵਿੱਚ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਪਡ਼੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ।
ਡੈੱਡ ਐਂਡ ਐਲੀ (1345) ਸਰ ਬੀਬੀ ਖਾਨਮ (1347) ਆਫਟਰ ਦ ਲਾਸਟ ਡੇਅ (1348) ਅਤੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਇੱਕਵਚਨ (1350) ਵਿੱਚ ਇਨ ਇਨ ਇਨ ਦ ਫਸਟ ਪਰਸਨ ਸਿੰਗੁਲਰ (1350,) ਇਨ ਦ ਰੈਵੋਲਿਊਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸਨ।ਹਜ਼ਾਰ (1987) ਸਫ਼ਾਰ (1995) ਅਤੇ ਨਾਵਲ ਮਦਰਜ਼ ਐਂਡ ਡੌਟਰਜ਼ ਦੇ ਚਾਰ ਖੰਡ ਸਾਰੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।[2]
ਇਰਾਨ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮੀ ਇਨਕਲਾਬ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪਡ਼ਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਉਸ ਨੇ ਜਨਤਕ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਕੱਟਡ਼ਵਾਦ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਅਤੇ ਇੱਕ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਲਈ। ਉਹ ਸ਼ਾਪੁਰ ਬਖਤਿਆਰ (ਇਸਲਾਮੀ ਗਣਰਾਜ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਰਾਨ ਦੀ ਆਖਰੀ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ) ਅਤੇ ਡਾ. ਮੁਹੰਮਦ ਮੋਸਾਦੇਘ ਦੀ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਸਮਰਥਕ ਸੀ। ਇਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਜਲਾਵਤਨੀ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਲਿਖਤ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਰਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। ਕੁਝ ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਨਾਵਲਾਂ ਨੂੰ 'ਦਾਰ ਹਜ਼ਾਰ ਅਤੇ ਦਾਰ ਸਫਰ' (ਘਰ ਅਤੇ ਦੂਰ) ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਚੌਕਡ਼ੀਃ 'ਮਾਦਾਰਾਂ ਓ ਦੋਖਤਾਰਾ' (ਮਾਵਾਂ ਅਤੇ ਧੀਆਂ) ਸਾਰੇ ਜਲਾਵਤਨੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖੇ ਗਏ, 'ਫ਼ਾਰਸੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਕਲਾਸਿਕ' ਕਿਹਾ ਹੈ।[3][4]
ਅਮੀਰਸ਼ਾਹੀ ਨੇ ਪੈਲੇਸ ਡੂ ਲਕਸਮਬਰਗ (ਫ੍ਰੈਂਚ ਸੈਨੇਟ ਅਤੇ ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ) ਵਿਖੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਫ੍ਰੈਂਚ ਵਿੱਚ ਨਿਊਜ਼ਡੇ (ਯੂਐਸਏ) ਅਤੇ ਲੇਸ ਟੈਂਪਸ ਮਾਡਰਨਜ਼ (ਫਰਾਂਸ) ਵਰਗੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਫ਼ਾਰਸੀ ਵਿੱਚ ਦਰਜਨਾਂ ਲੇਖ ਲਿਖੇ ਹਨ।ਜਲਾਵਤਨੀ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਟੈਂਡਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਲੇਖਕ ਸਲਮਾਨ ਰਸ਼ਦੀ ਦੇ ਬਚਾਅ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨੀ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀਆਂ ਅਤੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੇ ਐਲਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਅਯਾਤੁੱਲਾ ਖੋਮੈਨੀ ਦੁਆਰਾ ਉਸ ਦੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਦ ਸੈਟੇਨਿਕ ਵਰਸੇਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਫਤਵੇ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਬਦਨਾਮ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਮਹਸ਼ੀਦ ਅਮੀਰਸ਼ਾਹੀ "ਕਮਿਟ ਡੀ ਡੇਫੈਂਸ ਡੀ ਸਲਮਾਨ ਰਸ਼ਦੀ ਐਨ ਫਰਾਂਸ" ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਤਸਲੀਮਾ ਨਸਰੀਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਮਾਨ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ, ਜੋ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੱਟਡ਼ਪੰਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਸੀ।[5]
- Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000005-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ਲਘੂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ (1972)
- Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000006-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ਘਰ ਵਿੱਚ (1987-ਇਰਾਨ ਦੇ ਇਨਕਲਾਬ ਦਾ ਇੱਕ ਨਾਵਲ (ਫ਼ਾਰਸੀ ਸਿਰਲੇਖਃ ਦਾਰ ਹਜ਼ਾਰ)
- - ਜਲਾਵਤਨੀ ਵਿੱਚ ਇਰਾਨੀਆਂ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਨਾਵਲNakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000007-QINU`"'</ref>" does not exist.
- Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000008-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ (1998) -ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਪਿਛਲੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਅਤੇ "ਦ ਟਿਊਨ ਆਫ਼ ਦ ਲੋਨਲੀ ਬਰਡ" ਅਤੇ "ਮਰੀਅਮਜ਼ ਮਸੀਹਾ" ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
- Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000009-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ਅੱਬਾਸ ਖਾਨ ਦਾ ਵਿਆਹ (1998) -ਮਾਂ ਅਤੇ ਬੇਟੀਆਂ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਚੌਕਡ਼ੀ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬਮਾਵਾਂ ਅਤੇ ਬੇਟੀਆਂ
- ਦਾਦੇਹ ਗੁੱਡ ਓਮੇਨ (1999) -ਦੋ ਮਾਵਾਂ ਅਤੇ ਬੇਟੀਆਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ
- ਵਿਭਿੰਨ (2000) -[ਫ਼ਾਰਸੀ ਸਿਰਲੇਖਃ ਹੇਜ਼ਾਰ ਬਿਸ਼] ਫ਼ਾਰਸੀ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਵਿੱਚ ਵਿਚਾਰਾਂ, ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਇੰਟਰਵਿਊਆਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ
- ਸ਼ਹਿਰਬਾਨੂ ਦਾ ਹਨੀਮੂਨ (2001) -ਤਿੰਨ ਮਾਵਾਂ ਅਤੇਮਾਵਾਂ ਅਤੇ ਬੇਟੀਆਂ
- ਸੀਡੀ-ਲੇਖਕ ਦੁਆਰਾ ਪਡ਼੍ਹੀਆਂ ਗਈਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ
- ਸਾਡੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਫ਼ਾਰਸੀ ਕਥਾਵਾਂ (2010)
- ਮੇਹਰੇ-ਓਲੀਆ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ (2010) -ਮਾਂ ਅਤੇ ਬੇਟੀਆਂ ਦੀ ਚੌਥੀ ਅਤੇ ਅੰਤਮ ਜਿਲਦਮਾਵਾਂ ਅਤੇ ਬੇਟੀਆਂ
- Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000A-QINU`"'</ref>" does not exist.
ਹੋਰ ਸਾਹਿਤਕ ਰਚਨਾਵਾਂ
[ਸੋਧੋ]ਉਸ ਦੀਆਂ ਕੁੱਝ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਫ੍ਰੈਂਚ, ਜਰਮਨ, ਚੈੱਕ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ, ਅਰਬੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈਃ
- Mahshid, Amirshahi; Nasrin, Rahimieh; Knörzer, J. E. (1996). "Suri & Co.: Tales of a Persian Teenager". World Literature Today. 70 (1): 234. doi:10.2307/40152016. Retrieved 2022-07-20.
- Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000D-QINU`"'</ref>" does not exist.
- "ਮਣਕਿਆਂ ਦੀ ਸਤਰ". ਮਾਈਕਲ ਬੀਅਰਡ, ਐਡੀਬੀਏਟ, ਵਾਲੀਅਮ II, ਨੰਬਰ 1,1978 ਦੁਆਰਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ
- "ਆਖਰੀ ਦਿਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ" ਯੂਹੰਨਾ ਗ੍ਰੀਨ ਦੁਆਰਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ
- ਪੇਟਨ ਪਲੇਸਃ ਤਹਿਰਾਨ 1972. ਮਾਈਕਲ ਬੀਅਰਡ, ਹੇਨੀਮੈਨ ਦੁਆਰਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, 1993
- "ਜਨੂੰਨ ਖੇਡ ਦਾ ਅੰਤ". ਆਧੁਨਿਕ ਫ਼ਾਰਸੀ ਲਘੂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮੀਨੂ ਸਾਊਥਗੇਟ ਅਤੇ ਬਜੋਰਨ ਰੌਬਿਨਸਨ ਰਾਈ ਦੁਆਰਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਤਿੰਨ ਮਹਾਂਦੀਪ ਪ੍ਰੈਸ, 1980
- "ਭਰਾ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਪਰਿਵਾਰ". ਮਾਈਕਲ ਬੀਅਰਡ ਦੁਆਰਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ
- "ਨਿੰਬੂ ਦੇ ਛਿਲਕਿਆਂ ਦੀ ਬਦਬੂ, ਤਾਜ਼ੇ ਦੁੱਧ ਦੀ ਬਦਬੂ"। ਹੈਸ਼ਮਤ ਮੋਯਾਦ ਦੁਆਰਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਕਹਾਣੀਆਂ, ਏ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਐਂਥੋਲੋਜੀ 1921-1991, ਮੇਜ ਪਬਲਿਸ਼ਰਜ਼, 1991.
- Vafa, Amirhossein (2018). "Race and the Aesthetics of Alterity in Mahshid Amirshahi's Dadeh Qadam-Kheyr". Iranian Studies. 51 (1): 141–160. doi:10.1080/00210862.2017.1350095. Retrieved 2022-07-20.
ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਮਾਨਤਾ
[ਸੋਧੋ]- ਮਹਸ਼ੀਦ ਅਮੀਰਸ਼ਾਹੀ ਨੂੰ 2013 ਵਿੱਚ ਹਾਮਿਦ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਸਟੀਨਾ ਮੋਘਦਮ ਦੁਆਰਾ ਸਟੈਨਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਖੇ ਈਰਾਨੀ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਸਲਾਨਾ ਬੀਟਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਜੀਵਨ ਭਰ ਦੀਆਂ ਵਿਲੱਖਣ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਣਾ ਹੈ-ਅਤੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹਸਤੀਆਂ।[6]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Iranian Women You Should Know: Mahshid Amirshahi". IRANWIRE.
- ↑ "Mahshid Amirshahi Fictional World". RadioFarda.
- ↑ "Mahshid Amirshahi Fictional World". RadioFarda.
- ↑ Mohsen, Hanif (2021). "The Rise of the Novel in Iran: A Comparative Study". Midwest Quarterly. 63 (1): 64–82. ISSN 0026-3451.
- ↑ "With Mahshid Amirshahi; "Occupations that did not have a buyer"". Radio Farda.
- ↑ "Philanthropist Bita Daryabari Extends Reach from Stanford University to the United Kingdom with $2M Endowment of Shahnama Project & Centre at University of Cambridge, England". businesswire.