ਮਾਇਆ ਲਿਨ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਮਾਇਆ ਯਿੰਗ ਲਿਨ (ਜਨਮ 5 ਅਕਤੂਬਰ, 1959) ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ ਅਤੇ ਮੂਰਤੀਕਾਰ ਹੈ। 1981 ਵਿੱਚ, ਯੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅੰਡਰਗਰੈਜੂਏਟ ਹੋਣ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ, ਡੀਸੀ ਵਿੱਚ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਵਿਅਤਨਾਮ ਵੈਟਰਨਜ਼ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਲਈ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਮੁਕਾਬਲਾ ਜਿੱਤਿਆ[1]

ਲਿਨ ਨੇ ਕਈ ਯਾਦਗਾਰਾਂ, ਜਨਤਕ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਇਮਾਰਤਾਂ, ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਅਤੇ ਮੂਰਤੀਆਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਤਿਹਾਸਕ ਯਾਦਗਾਰਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੰਬੰਧੀ ਥੀਮ ਵਾਲੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਵੀ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਅਕਸਰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਲਿਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਹ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਜੋ ਵੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਇਸਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਨਾਲ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦਾ।

ਬਚਪਨ[ਸੋਧੋ]

ਮਾਇਆ ਲਿਨ ਦਾ ਜਨਮ ਏਥਨਜ਼, ਓਹੀਓ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਚੀਨ ਤੋਂ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਚਲੇ ਗਏ, ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ 1948 ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮਾਂ 1949 ਵਿੱਚ, ਅਤੇ ਲਿਨ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਓਹੀਓ ਵਿੱਚ ਸੈਟਲ ਹੋ ਗਏ।[2] ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ, ਹੈਨਰੀ ਹੁਆਨ ਲਿਨ, ਫੂਜ਼ੌ, ਫੁਜਿਆਨ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ, ਇੱਕ ਵਸਰਾਵਿਕ ਅਤੇ ਓਹੀਓ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕਾਲਜ ਆਫ ਫਾਈਨ ਆਰਟਸ ਦੇ ਡੀਨ ਸਨ। ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਜੂਲੀਆ ਚਾਂਗ ਲਿਨ, ਸ਼ੰਘਾਈ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ, ਇੱਕ ਕਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਓਹੀਓ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹੈ। ਉਹ ਲਿਨ ਹੁਇਯਿਨ ਦੀ "ਅੱਧੀ" ਭਤੀਜੀ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ-ਪੜ੍ਹੀ-ਲਿਖੀ ਕਲਾਕਾਰ ਅਤੇ ਕਵੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਧੁਨਿਕ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਸੀ।[3] ਲਿਨ ਜੁਮਿਨ ਅਤੇ ਲਿਨ ਯਿਨ ਮਿੰਗ, ਜੋ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਦੂਜੇ ਗੁਆਂਗਜ਼ੂ ਵਿਦਰੋਹ ਦੇ 72 ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਨ, ਉਸਦੇ ਦਾਦਾ ਜੀ ਦੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਸਨ।[4] ਲਿਨ ਚਾਂਗ-ਮਿਨ, ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਹੈਨਲਿਨ ਅਤੇ ਸਮਰਾਟ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕ, ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨਾਲ ਲਿਨ ਹੁਇਯਿਨ ਦਾ ਪਿਤਾ ਬਣਾਇਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਾਇਆ ਲਿਨ ਦੇ ਪਿਤਾ ਹੈਨਰੀ ਹੁਆਨ ਲਿਨ ਲਿਨ ਚਾਂਗ-ਮਿਨ ਦਾ ਆਪਣੀ ਰਖੇਲ ਨਾਲ ਨਾਜਾਇਜ਼ ਪੁੱਤਰ ਸੀ।[5]

ਲਿਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸਨੂੰ "ਇਹ ਅਹਿਸਾਸ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ" ਕਿ ਉਹ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਨਸਲੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੀਨੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਸਿਰਫ 30 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪਿਛੋਕੜ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਸੀ।[6]

ਲਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਵੱਡੇ ਹੋਣ 'ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੋਸਤ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਘਰ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ, ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਸਕੂਲ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਸਨੇ ਓਹੀਓ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਕੋਰਸ ਕੀਤੇ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਸਕੂਲ ਦੀ ਫਾਊਂਡਰੀ ਵਿੱਚ ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਮਗਾ ਬਣਾਉਣਾ ਸਿੱਖਿਆ।[7] ਉਸਨੇ 1977 ਵਿੱਚ ਦ ਪਲੇਨਜ਼, ਓਹੀਓ ਦੇ ਏਥਨਜ਼ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਯੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ 1981 ਵਿੱਚ ਬੈਚਲਰ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਅਤੇ 1986 ਵਿੱਚ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ

ਵੀਅਤਨਾਮ ਵੈਟਰਨਜ਼ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਮੁਕਾਬਲੇ ਲਈ ਮਾਇਆ ਲਿਨ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ
ਤਸਵੀਰ:Maya Lin sculpture.jpg
ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ (2009) ਦੇ ਡੀ ਯੰਗ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਲੱਕੜ ਦੇ 2x4 ਟੁਕੜਿਆਂ ਨਾਲ ਬਣੀ ਲਿਨ ਦੀ 2 × 4 ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਕਲਪਚਰ
ਸਟਰਲਿੰਗ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਨ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਟੇਬਲ ਜੋ ਯੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੀ ਹੈ

ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]

ਲਿਨ ਦਾ ਵਿਆਹ ਡੇਨੀਅਲ ਵੁਲਫ (1955–2021), ਇੱਕ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫੀ ਡੀਲਰ ਅਤੇ ਕੁਲੈਕਟਰ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।[8] ਉਸਦੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਅਤੇ ਪੇਂਡੂ ਕੋਲੋਰਾਡੋ ਵਿੱਚ ਘਰ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਹ ਦੋ ਧੀਆਂ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਰੇਚਲ ਦੀ ਮਾਂ ਹੈ।[9] ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਭਰਾ ਹੈ, ਕਵੀ ਟੈਨ ਲਿਨ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Lewis, Michael J. (September 12, 2017). "The Right Way to Memorialize an Unpopular War". The New York Times. Retrieved September 26, 2020.
  2. Paul Berger (November 5, 2006). "Ancient Echoes in a Modern Space". The New York Times. Retrieved January 2, 2009.
  3. Peter G. Rowe; Seng Kuan (2004). Architectural Encounters with Essence and Form in Modern China. MIT Press. ISBN 978-0-262-68151-3.
  4. Donald Langmead (2011). Maya Lin: A Biography. ABC-CLIO. p. 5. ISBN 978-0-313-37854-6.
  5. Tom Lashnits (2007). Maya Lin. Asian Americans of Achievement Series. Infobase Publishing. p. 56. ISBN 978-1-4381-0036-4.
  6. "Between Art and Architecture: The Memory Works of Maya Lin". American Association of Museums. July–August 2008. Archived from the original on 2008-09-15. Retrieved December 30, 2008.
  7. "Maya Lin Biography and Interview". www.achievement.org. American Academy of Achievement.
  8. Risen, Clay (March 24, 2021). "Daniel Wolf, 65, Dies; Helped Create a Market for Art Photography". The New York Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Vol. 120, no. 59009. p. A21. ISSN 0362-4331. Retrieved March 26, 2021.
  9. Sokol, Brett (2021-03-17). "For Maya Lin, a Victory Lap Gives Way to Mourning". The New York Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). ISSN 0362-4331. Retrieved 2021-03-26.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]