ਮਿਰਜ਼ਾ ਅਥਰ ਬੇਗ
ਮਿਰਜ਼ਾ ਅਥਰ ਬੇਗ | |
|---|---|
 ਬੇਗ ਲਹੌਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਘਰੇ | |
| ਜਨਮ | ਮਾਰਚ 7, 1950 ਲਹੌਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ |
| ਕਿੱਤਾ | ਨਾਵਲਕਾਰ, ਨਿੱਕੀ ਕਹਾਣੀ ਲੇਖਕ, ਪਟਕਥਾ ਲੇਖਕ, ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ |
| ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | ਗੌਰਮਿੰਟ ਕਾਲਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲਾਹੌਰ |
| ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੰਮ | ਗੁਲਾਮ ਬਾਗ, ਸਿਫਰ ਸੇ ਏਕ ਤਕ, ਹਸਨ ਕੀ ਸੂਰਤ-ਏ-ਹਾਲ |
| ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਵਾਰਡ | Pride of Performance |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | Nabila Athar (1953–2011) |
| ਬੱਚੇ | Sarim Baig, Basim Baig |
ਮਿਰਜ਼ਾ ਅਥਰ ਬੇਗ ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਨਾਵਲਕਾਰ, ਨਾਟਕਕਾਰ ਅਤੇ ਛੋਟੀ ਕਹਾਣੀ ਲੇਖਕ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਜਨਮ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸ਼ਰਕਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੋਵੇਂ ਸਕੂਲ ਅਧਿਆਪਕ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਉਸਨੂੰ ਦੱਬ ਕੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ। [1] ਉਹ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਲਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਫਿਲਾਸਫੀ ਵਿਭਾਗ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਗਲਪ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਨਾਵਲ, ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਅਤੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲਈ ਕਈ ਨਾਟਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਅਹਿਮ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
ਉਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਨਾਵਲ, ਗੁਲਾਮ ਬਾਗ , ਉਰਦੂ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤ ਦੀਆਂ ਮਹਾਨ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [2] [3] [4] ਇਹ ਨਾਵਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੇ ਵੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। 2006 ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਐਡੀਸ਼ਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਪੰਜ ਐਡੀਸ਼ਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ [5]
ਗੁਲਾਮ ਬਾਗ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਬੇਗ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਜਿਸਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਬੇ ਅਫਸਾਨਾ ਹੈ 2008 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਦੂਜਾ ਨਾਵਲ, ਸਿਫ਼ਰ ਸੇ ਏਕ ਤਕ 2010 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜੁਲਾਈ 2010 ਵਿੱਚ, DAWN ਅਖਬਾਰ ਨੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਿਫ਼ਰ ਸੇ ਏਕ ਤਕ [6] ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ। [7]
ਉਸਦਾ ਤੀਜਾ ਨਾਵਲ, ਹਸਨ ਕੀ ਸੂਰਤ-ਏ-ਹਾਲ, 2014 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ [8] [9] [10] ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਲੋਚਕਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਮਿਲੀ ਹੈ। [11] [12] [13] ਇਸਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, [14] ਅਤੇ ਅਨੁਵਾਦ ਨੂੰ ਅਨੁਕੂਲ ਹੁੰਗਾਰਾ ਮਿਲ਼ਿਆ। [15] [16] ਹਸਨ ਕੀ ਸੂਰਤ-ਏ-ਹਾਲ ਵਿੱਚ, ਬੇਗ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬਿਰਤਾਂਤਕ ਸੰਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਉਰਦੂ ਨਾਵਲ ਦੀਆਂ ਰਸਮੀ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਅਤਿ-ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਸੰਰਚਨਾਵਾਦੀ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤਕ ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੇ ਉਰਦੂ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ-ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਬਾਰੇ ਉਸਦਾ ਆਪਣਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਵੱਖਰਾ ਹੈ: "ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਜਦੋਂ ਮੈਂ 'ਉੱਤਰ-ਆਧੁਨਿਕ' ਵਜੋਂ ਲੇਬਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਹਿੰਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਸਿੱਧੜ ਅਤੇ ਸਰਲ ਵਰਗੀਕਰਨ ਸਮਝਦਾ ਹਾਂ। ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਾਡੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਮੌਜੂਦ 'ਆਧੁਨਿਕਤਾ' ਪੱਛਮੀ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਵੱਖਰੀ ਸਮਾਜਿਕ-ਇਤਿਹਾਸਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਅਖੌਤੀ ਉੱਤਰ-ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਾਡੀ 'ਆਧੁਨਿਕਤਾ' ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸ ਕਿਸਮ ਦੀ 'ਆਧੁਨਿਕਤਾ' ਖਿੜਦੀ ਹੈ? ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਹਾਸੋਹੀਣਾ ਹੈ ਪਰ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਗੰਭੀਰ ਵੀ ਹੈ।" [17] ਪੁਸਤਕ ਦੇ ਰਸਮੀ ਪ੍ਰਯੋਗ ਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਜੋਂ ਅਚੰਭੇ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬੇਗ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। [18]
ਰਚਨਾਵਾਂ
[ਸੋਧੋ]
ਨਾਵਲ
[ਸੋਧੋ]- ਗੁਲਾਮ ਬਾਗ
- ਸਿਫਰ ਸੇ ਏਕ ਤਕ
- ਹਸਨ ਕੀ ਸੂਰਤ-ਏ-ਹਾਲ
ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ
[ਸੋਧੋ]- ਬੇ ਅਫਸਾਨਾ
ਡਰਾਮਾ (ਸੀਰੀਅਲ)
[ਸੋਧੋ]- ਦਲਦਲ
- ਦੂਸਰਾ ਅਸਮਾਨ
- ਗਹਿਰੇ ਪਾਨੀ
- ਹਿਸਾਰ
- ਰੋਗ
- ਖ਼ਵਾਬ ਤਮਾਸ਼ਾ
- ਨਸ਼ਾਇਬ
- ਯੇ ਆਜ਼ਾਦ ਲੋਗ
- ਪਾਤਾਲ
- ਬੇਲਾ (ਪੰਜਾਬੀ)
- ਸਿਖਰ ਦੁਪਹਿਰ (ਪੰਜਾਬੀ)
- ਅਖਰੀ ਸ਼ੋਅ (ਪੰਜਾਬੀ)
ਲੰਬੇ ਨਾਟਕ
[ਸੋਧੋ]- ਕੈਟਵਾਕ
- ਲਫ਼ਜ਼ ਆਈਨਾ ਹੈ
- ਧੁੰਦ ਮੇਂ ਰਾਸਤਾ
- ਬੇਵਜ਼ਨ ਲੋਗ
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Shahbaz, Haider. "How Mirza Ather Baig dissolves the boundaries between traditional and modern". The Caravan (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-08-11.
- ↑ Writing philosophy that sells, interview in The News International, May 2008.
- ↑ The non-fiction novelist, article about Athar Baig in Dawn.com, June 8, 2008.
- ↑ Another Edition of Ghulam Bagh
- ↑ An interview by Mohammed Hanif Archived 2010-01-09 at the Wayback Machine.
- ↑ "Literate, NOS, the News International".
- ↑ http://www.dawn.com/wps/wcm/connect/dawn-content-library/dawn/in-paper-magazine/books-and-authors/traditional-forms-can-no-longer-work An interview with the DAWN newspaper
- ↑ ""I am an outsider, standing on the edge, trying to watch and enjoy the show" | TNS - the News on Sunday". Archived from the original on 2018-12-25. Retrieved 2014-07-16.
- ↑ "Apr 27, 2014 | 'There's not a single line in all my work that does not have a basis in reality'". 27 April 2014.
- ↑ "LAA ltaIn". Archived from the original on 2018-08-09. Retrieved 2023-04-06.
- ↑ "Surrealist Pakistan". Himal Southasian (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਬਰਤਾਨਵੀ)). 2015-07-15. Retrieved 2021-08-11.
- ↑ "mirza novel". www.bbc.co.uk. 4 June 2014.
- ↑ "M.A.Baig". www.dw.de.
- ↑ "Hassan's State of Affairs". HarperCollins Publishers India. Retrieved 2021-08-11.
- ↑ Service, Tribune News. "Chronicles of the ordinary and the bizarre". Tribuneindia News Service (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-08-11.
- ↑ Swami, Poorna (2020-03-22). "Welcome to a Pakistani 'wonderlogue'". mint (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-08-11.
- ↑ ""I am an outsider, standing on the edge, trying to watch and enjoy the show" | Encore | thenews.com.pk". www.thenews.com.pk (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-08-11.
- ↑ Mirza, Akhtar. "'I am in a state of wonder, certainty doesn't convince me': Urdu novelist Mirza Athar Baig". Scroll.in (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2021-08-11.