ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਅਹਿਮਦ ਨੂਰੀ
ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਅਹਿਮਦ ਨੂਰੀ | |
|---|---|
| مشتاق احمد نوری | |
| ਜਨਮ | ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਅਹਿਮਦ ਨੂਰੀ 7 ਮਈ 1950 ਪੂਰਨੀਆ- ਬਿਹਾਰ |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਹੋਰ ਨਾਮ | ਨੂਰੀ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਸਕੱਤਰ, ਬਿਹਾਰ ਉਰਦੂ ਅਕਾਦਮੀ |
| ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਾਲ | 1995–ਹੁਣ ਤੱਕ |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਡਾਕਟਰ ਸ਼ਾਇਸਤਾ ਅੰਜੁਮ ਨੂਰੀ |
| ਬੱਚੇ | ਜੀਸ਼ਾਨ ਅਹਿਮਦ ਨੂਰੀ
ਹਸਨ ਅਹਿਮਦ ਨੂਰੀ ਸ਼ਾਇਨ ਅਹਿਮਦ ਨੂਰੀ ਇਰਫ਼ਾਨ ਅਹਿਮਦ ਨੂਰੀ ਜੈਨ ਫ਼ਾਤਿਮਾ |
| ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ |
|
ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਅਹਿਮਦ ਨੂਰੀ ( ਉਰਦੂ : مشتاق احمد نوری) (ਜਨਮ 7 ਮਈ 1950) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਆਲੋਚਕ ਹੈ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ 3 ਲਘੂ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[1]
ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਉਸਦਾ ਜਨਮ 1950 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬਿਹਾਰ ਰਾਜ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਪੂਰਨੀਆ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ (ਹੁਣ ਅਰਰੀਆ) ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਦੇ ਪੋਠੀਆ (ਹੁਣ ਅਰਰੀਆ ਵਿੱਚ) ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੀ। ਨੂਰੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮੁਢਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪਿੰਡ ਦੇ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਮਦਰੱਸੇ ਤੋਂ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਆਜ਼ਾਦ ਅਕੈਡਮੀ ਅਰਰੀਆ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਭਾਗਲਪੁਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ 1971 ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1975 ਵਿੱਚ ਪਟਨਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਬੀ.ਐੱਡ ਅਤੇ 1977 ਵਿੱਚ ਪਟਨਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਐਮ.ਐਡ ਕੀਤੀ।
ਕਾਰੋਬਾਰ[ਸੋਧੋ]
ਉਸਨੇ 1977 ਵਿੱਚ ਬੀਪੀਐਸਸੀ[2] ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸੂਚਨਾ ਅਤੇ ਲੋਕ ਸੰਪਰਕ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ। 2011 ਵਿੱਚ ਉਹ ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋ ਕੇ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਹੋਏ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸ਼ਾਂਗ, ਪੂਰਨੀਆ, ਅਰਰੀਆ, ਸਾਸਾਰਾਮ, ਸਮਸਤੀਪੁਰ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਪਟਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਉਸਦੀ ਆਖਰੀ ਪੋਸਟਿੰਗ ਸਰਨ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਛਪਰਾ ਵਿਖੇ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਉੱਥੇ ਸੰਯੁਕਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਆਈ ਐਂਡ ਪੀਆਰਡੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਏ।
ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਪ੍ਰੋ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਵਜੋਂ ਦੋ ਵਾਰ, ਬਿਹਾਰ ਉਰਦੂ ਅਕਾਦਮੀ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[3]
ਨੂਰੀ ਨੂੰ ਉਰਦੂ ਗਲਪ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਉਸੇ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਫਿਨੇਸਰ ਨਾਥ ਰੇਣੂ ਦਾ ਨਾਵਲ ਕਲਾਸਿਕ ਟੇਸੀਰੀ ਕਸਮ ਲਿਖਿਆ ਸੀ। ਆਲੋਚਕ ਹੱਕੂਲੂ ਕਾਸ਼ਮੀ ਨੇ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ, "ਸ਼੍ਰੀ ਨੂਰੀ ਤਵਾਫ਼-ਏ-ਦੁਸਤ ਜੂਨੂਨ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਫਨੀਸਰ ਨਾਥ ਰੇਣੂ ਪੁਨਰ ਸੁਰਜੀਤ ਹਨ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲਗਭਗ ਹਰ ਉਰਦੂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਮਿਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਉਸ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵੰਡੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਉਸ ਦੇ ਨਾਵਲ ਦੇ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦੀ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਿਮਾਹੀ ਮੋਬਾਹਾਸਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ, ਉਰਦੂ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਸਾਹਿਤਕ ਹਸਤੀਆਂ 'ਤੇ ਲੇਖ ਲਿਖੇ ਹਨ ਜੋ ਉਰਦੂ ਰਸਾਲਿਆਂ ਵਿਚ ਛਪਦੇ ਸਨ।
ਮਾਨਤਾ[ਸੋਧੋ]
ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਲਈ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸੰਗਠਨਾਂ ਤੋਂ ਆਨਰੇਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਹਨ।
ਤਲਾਸ਼, ਬੰਦ ਅੱਖੋਂ ਕਾ ਸਫ਼ਰ ਅਤੇ ਅੰਤਿਮ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਗੱਲਬਾਤ ਪੇ ਤਾਹਿਰੀ ਧੂਪ ਅਤੇ ਕਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[4] ਉਸਦੀ ਕਹਾਣੀ ਕਾਇਨ ਕਾਇਨ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ 'ਦ ਕ੍ਰੋ ਕ੍ਰੋਨਿਕਲ' ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਜੋਗਿੰਦਰ ਪਾਲ ਦੁਆਰਾ ਸੰਪਾਦਿਤ ਇੱਕ ਲਘੂ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ "ਕਥਾ" ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[5][6]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Mushtaq Ahmad Noori Biography, photograph, Video::Bihar Urdu Youth Forum, Patna". urduyouthforum.org. Archived from the original on 30 नवंबर 2017. Retrieved 8 जून 2017.
{{cite web}}: Check date values in:|access-date=and|archive-date=(help) - ↑ "संग्रहीत प्रति". Archived from the original on 18 फ़रवरी 2013. Retrieved 8 जून 2017.
{{cite web}}: Check date values in:|access-date=and|archive-date=(help) - ↑ "संग्रहीत प्रति". Archived from the original on 9 अप्रैल 2019. Retrieved 15 जून 2020.
{{cite web}}: Check date values in:|access-date=and|archive-date=(help) - ↑ "Urdu Nama Mirror of Urdu languague & Literature on Internet". tripod.com. Archived from the original on 18 मई 2015. Retrieved 8 जून 2017.
{{cite web}}: Check date values in:|access-date=and|archive-date=(help) - ↑ "New Urdu Fictions". google.co.in. Archived from the original on 7 फ़रवरी 2018. Retrieved 8 जून 2017.
{{cite web}}: Check date values in:|access-date=and|archive-date=(help) - ↑ "IZHAR: The Crow Chronicle -- By, Moshtaque Ahmad Noori". irfan-irfy.blogspot.in. Archived from the original on 7 फ़रवरी 2018. Retrieved 8 जून 2017.
{{cite web}}: Check date values in:|access-date=and|archive-date=(help)