ਰਸ਼ੀਦ ਰਾਣਾ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਰਸ਼ੀਦ ਰਾਣਾ
ਜਨਮ
ਲਾਹੌਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾਪਾਕਿਸਤਾਨੀ
ਪੇਸ਼ਾਵੀਜ਼ੁਅਲ ਕਲਾਕਾਰ

ਰਸ਼ੀਦ ਰਾਣਾ (ਉਰਦੂ:راشد رانا) (ਜਨਮ 1968) ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ। ਰਾਣਾ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ ਅਤੇ ਅੱਧ ਤੋਂ, ਨਾਟਕੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਢੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ - ਕੈਨਵਸ ਤੇ ਅਬਸਟਰੈਕਸ਼ਨਾਂ, ਬਿਲਬੋਰਡ ਪੇਂਟਰ ਨਾਲ ਭਿਆਲੀਆਂ, ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫ਼ਿਕ / ਵੀਡੀਓ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ, ਲੱਭੀ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕੋਲਾਜ, ਫੋਟੋ ਮੋਜ਼ੇਕ, ਫੋਟੋ ਸ਼ਿਲਪਕਾਰੀ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਸਟੇਨਲੈੱਸ ਸਟੀਲ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ - ਹਰ ਵਾਰ ਮੰਤਵ ਦੀ ਨਵੀਂ ਤਾਕਤ ਲਭਣਾ, ਅਤੇ ਵਿਜ਼ੁਅਲ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਇਕ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਕਾਢ ਕੱਢਣਾ।[1]

ਜ਼ਿੰਦਗੀ [ਸੋਧੋ]

ਰਸ਼ੀਦ ਰਾਣਾ ਦਾ ਜਨਮ ਲਾਹੌਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ 1992 ਵਿੱਚ ਲਾਹੌਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਲਜ ਆਫ ਆਰਟਸ ਤੋਂ ਬੈਚੁਲਰ ਆਫ ਫਾਈਨ ਆਰਟਸ ਅਤੇ ਬੋਸਟਨ, ਮੈਸੇਚਿਉਸੇਟਸ, ਯੂਐਸ ਵਿੱਚ ਮੈਸਾਚੂਸੇਟਸ ਕਾਲਜ ਆਫ ਆਰਟ ਤੋਂ ਮਾਸਟਰ ਆਫ ਫਾਈਨ ਆਰਟਸ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਫਾਈਨ ਆਰਟ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ ਦਾ ਮੁਖੀ ਅਤੇ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਵਿਜ਼ੁਅਲ ਆਰਟਸ ਐਂਡ ਡਿਜਾਈਨ (ਐਸ.ਵਾਈ.ਡੀ.), ਬੀਕੋਨਹਾਊਸ ਨੈਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਫੈਕਲਟੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਹੈ। [2]

ਕਲਾ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਰਸ਼ੀਦ ਰਾਣਾ ਸਮਕਾਲੀ ਕਲਾ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਵਿਚ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਵਿਚ ਮੋਹਰੀ ਨਾਮ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਉਭਰਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਇੱਕ ਸੰਕਲਪੀ ਤੌਰ ਤੇ ਚਲਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ, ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਕਲਾ ਅਭਿਆਸ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਰਸਮੀ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਤੇ ਇੱਕ ਪਿਕਸਲੇਟਿਡ ਧਿਆਨ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਪਹਿਚਾਣ ਦੀ ਸੂਖਮ ਇੱਕੋਵਕਤ ਖੋਜ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਦੇ ਹਨ - ਦੋਨੋਂ ਤਿੱਖੀ ਸਿਆਸੀ ਧਾਰ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹੇ ਹੋਏ ਹਨ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੌਪ ਸਭਿਆਚਾਰ ਤੇ ਵਿਅੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਲਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਨਵੇਂ ਮੀਡੀਆ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਸਮਾਜਿਕ-ਰਾਜਨੀਤਕ ਸੇਨਾਰਿਓ ਤੇ ਵਿਜ਼ੁਅਲ ਕੁਮੈਂਟਰੀ ਅਤੇ ਪੈਰੋਡੀ ਹਨ। 

ਚਿੱਤਰਕਾਰੀ, ਵਿਡੀਓ, ਇੰਸਟੌਲੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਫੋਟੋਗਰਾਫੀ ਵਰਗੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮਾਧਿਅਮਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪ੍ਰਬੀਨਤਾ ਨਾਲ ਵਿਚਰਦੇ ਹੋਏ ਰਸ਼ੀਦ ਰਾਣਾ ਆਪਣੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਉਭਰਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਕੰਮ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ ਅਤੇ ਪਾਪੂਲਰ ਸਭਿਆਚਾਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਧਰਮ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਲੜੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਉਹ ਅਕਸਰ ਵੀਡੀਓ ਇੰਸਟੌਲੇਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਫੋਟੋਗਰਾਫੀ ਨੂੰ ਨਿਯੋਜਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਇਕ ਮਾਮਲਾ ਉਸ ਦੀ ਲੜੀ ਦਾ ਸੰਖੇਪ ਫੋਟੋ ਮੌਨਟਾਜ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਹਰੇਕ ਮੁੱਖ ਤਸਵੀਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਲਟ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅਣਗਿਣਤ ਛੋਟੀਆਂ ਫੋਟੋਆਂ ਤੋਂ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦਰਸ਼ਕ ਤਸਵੀਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਚਾਨਕ ਵਾਪਿਸ ਹਟ ਜਾਣ ਦੇ ਇੱਕ ਪਲ ਦਾ ਸਾਮ੍ਹਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਛੋਟੇ ਚਿੱਤਰਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲ ਕਿ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਚਿੱਤਰ ਬਣਦਾ ਹੈ। [3]

ਇਹ ਗਰਿੱਡ ਦਾ ਸੁਹਜਵਾਦੀ ਸੰਕਲਪ ਹੈ ਜੋ ਬੜੀ ਮੁਹਾਰਤ ਨਾਲ ਉਸ ਮਿਨੀਮਲਿਜ਼ਮ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਜਿਉਮੈਟਰਿਕ ਐਬਸਟਰੈਕਸ਼ਨ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਘੋਖ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਕੰਮ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਜ਼ਾਹੂਰ ਉਲ ਅੱਖਲਕ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਵਾਲਾ ਕੀਮਤੀ ਤੱਤ ਹੈ। 

ਵੀਡੀਓ ਕਲਾ ਵਿਚ ਉਸ ਦੇ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਦਾ ਨਤੀਜਾ 'ਮੀਟਿੰਗ ਪੁਆਇੰਟ' (2006) ਜਿਹੀਆਂ ਕਲਾਸੀਕਲ ਇੰਸਟਾਲੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਕਲਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਕਲਾਕਾਰ ਦੋ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜਾਂ ਦਾ ਆਹਮੋ ਸਾਹਮਣੇ ਅਤੇ ਇਕ ਦੂਜੇ ਵਿਚ ਟਕਰਾਉਂਦੇ ਜਾਪਦੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਕਰਕੇ ਦਹਿਸ਼ਤਵਾਦ ਦਾ ਖਦਸ਼ਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਉਸ ਦੀਆਂ ਹਾਲ ਹੀ ਦੀਆਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ: ਸੋਲੋ ਐਗਜ਼ੀਬੀਸ਼ਨ, ਲਿਸੋਨ ਗੈਲਰੀ, ਲੰਡਨ, ਮੂਸੀ ਗੁਈਮੇਟ ਵਿਖੇ ਪਰਪੈਚੂਅਲ ਪੈਰਾਡੈਕਸ ਸੋਲੋ ਐਗਜ਼ੀਬੀਸ਼ਨ, ਪੈਰਿਸ ਫਰਾਂਸ (2010, ਵੇਅਰ ਡਰੀਮਜ ਕਰੌਸ: ਭਾਰਤ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫੀ ਦੇ 150 ਸਾਲ, ਫੋਟੋਮਿਊਜ਼ੀਅਮ | ਵਿੰਟਰਥੂਰ, ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ, ਅਤੇ ਵ੍ਹਾਈਟਚੇਪਲ ਗੈਲਰੀ, ਲੰਡਨ, ਯੂਕੇ; ਦ ਐਮਪਾਇਰ ਸਟਰੀਅਸ ਬੈਂਕ; ਇੰਡੀਆ ਆਰਟ ਟੂਡੇ, ਸਾਚੀ ਗੈਲਰੀ (2010) ਆਵਰਤਨ ਦਾ ਪਾਵਰ ਆਫ਼ ਔਰਨਾਮੈਂਟ, ਲੋਅਰ ਬੇਲਵੇਡੇਰ, ਵਿਯੇਨਾ; ਹੈਗਿੰਗ ਫਾਇਰ: Contemporary Art from Pugtdredtfvgyrryuo are mad bay sharamsrsr।

ਐਗਜ਼ੀਬੀਸ਼ਨਾਂ[ਸੋਧੋ]

2011[ਸੋਧੋ]

  • ਰਸ਼ੀਦ ਰਾਣਾ, ਲਿਸੋਨ ਗੈਲਰੀ, ਲੰਡਨ[4]
  • ਆਰਟ ਦੁਬਈ, ਕੈਮੋਲਡ ਪ੍ਰੇਸਕਟ ਰੋਡ + ਚੈਟਰਜੀ ਐਂਡ ਲਾਲ, ਦੁਬਈ
  • ਕਲੈਕਟਰ'ਜ ਸਟੇਜ: ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸੰਗ੍ਰਿਹਾਂ ਤੋਂ ਏਸ਼ੀਆਈ ਸਮਕਾਲੀ ਕਲਾ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਆਰਟ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ।
  • ਦ ਰਾਇਜ਼ਿੰਗ ਟਾਇਡ: ਨਿਊ ਡਾਇਰੈਕਸ਼ਨਜ ਇਨ ਦ ਆਰਟ ਫਰਾਮ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, 1990-2010, ਮੋਹੱਤਾ ਪੈਲੇਸ ਅਜਾਇਬ-ਘਰ, ਕਰਾਚੀ।[5]

ਹਵਾਲੇ [ਸੋਧੋ]

  1. "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 2012-03-28. Retrieved 2018-04-10. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  2. "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 2011-10-12. Retrieved 2018-04-10. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  3. "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 2011-01-02. Retrieved 2018-04-10. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  4. http://www.lissongallery.com/#/exhibitions/2011-03-28_rashid-rana/
  5. http://www.dawn.com/2010/11/03/new-directions-in-art-mohatta-palace-museum.html