ਰਾਹੀਬਾਈ ਸੋਮਾ ਪੋਪੇਰੇ
ਰਾਹੀਬਾਈ ਸੋਮਾ ਪੋਪੇਰੇ | |
---|---|
ਜਨਮ | 1964 (ਉਮਰ 59–60) ਅਹਿਮਦ ਨਗਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ |
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
ਹੋਰ ਨਾਮ | ਸੀਡ ਮਦਰ' |
ਸਿੱਖਿਆ | ਨਹੀ |
ਪੇਸ਼ਾ | ਕਿਸਾਨ, ਖੇਤੀ, |
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ | ਵੱਖ ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਬੀਜ਼ ਉਗਾਉਣ ਲਈ |
ਪੁਰਸਕਾਰ |
|
ਰਾਹੀਬਾਈ ਸੋਮਾ ਪੋਪੇਰੇ ਉਚਾਰਨ [raːhiːbaːiː somaː popɛrɛ], ਦਾ ਜਨਮ 1964 ਵਿਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਉਹ ਇਕ ਭਾਰਤੀ ਕਿਸਾਨ ਅਤੇ ਬਚਾਅਵਾਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਹੋਰਨਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੀਆਂ ਦੇਸੀ ਕਿਸਮਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹਾਂ ਲਈ ਹਾਈਸੀਨਥ ਬੀਨ ਤਿਆਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ. ਦੀ ਸੂਚੀ "100 ਵਿਮਨ 2018" ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਤਿੰਨ ਭਾਰਤੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀ ਰਘੁਨਾਥ ਮਸ਼ੇਲਕਰ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ "ਸੀਡ ਮਦਰ" ਸ਼ਬਦ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। [1]
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਰਾਹੀਬਾਈ ਸੋਮਾ ਪੋਪੇਰੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਰਾਜ ਦੇ ਅਹਿਮਦਨਗਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਅਕੋਲੇ ਬਲਾਕ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਕੋਮਭਲੇ ਪਿੰਡ ਦੀ ਹੈ।[1] ਉਸਦੀ ਕੋਈ ਰਸਮੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ।[2] ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਸਲੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਬਾਰੇ ਅਸਾਧਾਰਣ ਸਮਝ ਹੈ।
ਕਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]ਰਾਹੀਬਾਈ ਸੋਮਾ ਪੋਪੇਰੇ ਖੇਤ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ, ਜਿਥੇ ਉਹ 17 ਵੱਖ ਵੱਖ ਫ਼ਸਲਾਂ ਉਗਾਉਂਦੀ ਹੈ।[3] ਉਸ ਨੂੰ ਬੀ.ਏ.ਆਈ.ਐਫ. ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਰਿਸਰਚ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ 2017 ਵਿੱਚ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਗੀਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੂਰੇ ਸਾਲ ਲਈ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਉਤਪਾਦ ਸੀ।
ਉਸਨੇ ਨੇੜਲੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸਵੈ-ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹਾਂ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਲਈ ਹਾਈਸੀਥ ਬੀਨ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ।[3] ਉਸ ਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਖੋਜ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਰਘੁਨਾਥ ਮਸ਼ੇਲਕਰ ਨੇ 'ਸੀਡ ਮਦਰ' ਦੱਸਿਆ। ਉਹ ਸਵੈ-ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹ ਕਲਸੂਬਾਈ ਪੈਰਿਸਰ ਬਿਆਨੀ ਸਵਰਧਨ ਸੰਮਤੀ [4] (ਅਨੁਵਾਦ: ਕਲਸੂਬਾਈ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬੀਜ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਕਮੇਟੀ) ਦੀ ਇੱਕ ਸਰਗਰਮ ਮੈਂਬਰ ਹੈ। ਉਹ ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ, ਉਪਜ ਮਿੱਟੀ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਕੀੜਿਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।[5] ਉਹ ਝੋਨੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਦੇ ਚਾਰ ਪੜਾਅ ਵਿਚ ਕੁਸ਼ਲ ਹੈ।[6] ਉਸਨੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਫਾਰ ਰੂਰਲ ਏਰੀਆਜ਼ (ਮਿਟਰਾ) ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਵਿਹੜੇ ਵਿੱਚ ਪੋਲਟਰੀ ਪਾਲਣਾ ਸਿੱਖ ਲਿਆ ਹੈ।[7]
ਸਨਮਾਨ
[ਸੋਧੋ]- ਬੀਬੀਸੀ 100 ਵਿਮਨ 2018 [8]
- ਸਰਬੋਤਮ ਸੀਡ ਸੇਵਰ ਪੁਰਸਕਾਰ [2]
- ਬੈਫ਼ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਰਿਸਰਚ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਸਰਬੋਤਮ
- ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ, 2018, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਔਰਤ ਅਤੇ ਬਾਲ ਵਿਕਾਸ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ।[9]
- ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ, 2020 [10]
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜਨਵਰੀ 2015 ਵਿਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਇਓਵਰਸਿਟੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਦੇ ਆਨਰੇਰੀ ਰਿਸਰਚ ਫੈਲੋ ਪ੍ਰੇਮ ਮਾਥੁਰ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਇਕ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਚੇਅਰਪਰਸਨ ਆਰ.ਆਰ. ਹੈਚਨਲ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਮਿਲੀ। [2]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 Deo, Ashlesha (8 September 2017). "Maharashtra seed mother pioneers conservation of native varieties". Village Square. Akole, Maharashtra. Retrieved 6 March 2019.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 "Srimati Rahibai Soma Popere". Pune International Centre. Archived from the original on 23 ਨਵੰਬਰ 2018. Retrieved 22 November 2018.
{{cite news}}
: Unknown parameter|dead-url=
ignored (|url-status=
suggested) (help) - ↑ 3.0 3.1 "Maharashtra's tribal farmers revive traditional crops". Village Square. 25 August 2017. Archived from the original on 23 ਨਵੰਬਰ 2018. Retrieved 22 November 2018.
{{cite news}}
: Unknown parameter|dead-url=
ignored (|url-status=
suggested) (help) - ↑ "Maharashtra Gene Bank Programme for Conservation" (PDF). BAIF Maharashtra Gene Bank Newsletter. July 2016. Archived from the original (PDF) on 28 ਮਾਰਚ 2018. Retrieved 22 November 2018.
{{cite web}}
: Unknown parameter|dead-url=
ignored (|url-status=
suggested) (help) - ↑ ScoopWhoop (20 November 2018). "Meet The 3 Indian Women Who've Made It To BBC's List of Most Influential & Inspiring Women of 2018". ScoopWhoop. Retrieved 22 November 2018.
- ↑ "'Seed Mother' Rahibai's Story: How She Saved Over 80 Varieties of Native Seeds!". The Better India. 23 September 2017. Retrieved 22 November 2018.
- ↑ Sharma, Khushboo (21 November 2018). "Rahibai Makes It To BBC's 100 Women 2018 List By Becoming The 'Seed Mother' Of India". Indian Women Blog – Stories of Indian Women. Archived from the original on 22 ਨਵੰਬਰ 2018. Retrieved 22 November 2018.
- ↑ "BBC 100 Women 2018: Who is on the list?". BBC News. 19 November 2018. Retrieved 22 November 2018.
- ↑ "President confers Nari Shakti awards on 44 women". The Tribune. 9 March 2019. Archived from the original on 28 ਮਾਰਚ 2019. Retrieved 12 March 2019.
- ↑ "Full list of 2020 Padma awardees". The Hindu. 26 January 2020. Retrieved 26 January 2020.