ਰੋਮਾਜੀ

ਰੋਮਾਜੀ  (ローマ字; "roman letters") ਲਿਖਣ ਦਾ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਲਿਖਣ ਲਈ ਲਾਤੀਨੀ ਲਿਪੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ਰੋਮਾਂਜੀ ਜਾਂ ਰੌਮਾਜੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਰੋਮਨੀਕਰਨ ਦੀ ਕਈ ਤਰੀਕੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ 3 ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹੇਪਬਰਨ ਰੋਮਨੀਕਰਨ, ਕੁਨਰੇਈ ਰੋਮਨੀਕਰਨ ਅਤੇ ਨੀਹੋਨ-ਸ਼ੀਕੀ ਰੋਮਾਜੀ ਹੈ। ਹੇਪਬਰਨ ਰੋਮਨੀਕਰਨ ਦੇ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਜਾਪਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਚੀਨੀ ਤੋਂ ਉਧਾਰ ਲਏ ਚਿੱਤਰਾਂ(ਕਾਂਜੀ) ਦੇ ਨਾਲ ਉਚਾਰਖੰਡੀ ਲਿਪੀਆਂ(ਕਾਨਾ) ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਰੋਮਾਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਜਿਹੇ ਸਾਰੇ ਸੰਦਰਭਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਜਾਪਾਨੀ ਲਿਖਤ ਮੂਲ ਬੁਲਾਰਿਆਂ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਗੈਰ-ਜਾਪਾਨੀ ਬੁਲਾਰਿਆਂ ਲਈ ਹੋਵੇ ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਾਂਜੀ ਜਾਂ ਕਾਨਾ ਨਾ ਆਉਂਦੀ ਹੋਵੇ। ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਗਲੀਆਂ ਦੇ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ, ਪਾਸਪੋਰਟਾਂ, ਸ਼ਬਦ-ਕੋਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀਆਂ ਲਈ ਲਿਖੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜਾਪਾਨੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਸੰਬੰਧੀ ਸੰਕਲਪਾਂ ਦੇ ਲਿਪਾਂਤਰਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 

ਰੋਮਨੀਕਰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਖਰੇਵੇਂ

ਇਸ ਚਾਰਟ ਤਿੰਨ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰੋਮਾਜੀ ਤਰੀਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਖਰੇਵੇਂ ਦੱਸੇ ਗਏ ਹਨ।

ਕਾਨਾ	ਸੁਧਾਰੀ ਹੋਈ ਹੈਪਬਰਨ	ਨਿਹੋਨ-ਸ਼ੀਕੀ	ਕੁਨਰੇਈ-ਸ਼ੀਕੀ
うう	ū	û
おう, おお	ō	ô
し	shi	si
しゃ	sha	sya
しゅ	shu	syu
しょ	sho	syo
じ	ji	zi
じゃ	ja	zya
じゅ	ju	zyu
じょ	jo	zyo
ち	chi	ti
つ	tsu	tu
ちゃ	cha	tya
ちゅ	chu	tyu
ちょ	cho	tyo
ぢ	ji	di	zi
づ	zu	du	zu
ぢゃ	ja	dya	zya
ぢゅ	ju	dyu	zyu
ぢょ	jo	dyo	zyo
ふ	fu	hu
ゐ	i	wi	i
ゑ	e	we	e
を	o	wo	o
ん	n-n'(-m)	n-n'