ਰੰਗ ਮਹਿਲ, ਸ਼੍ਰੀ ਗੰਗਾਨਗਰ
ਰੰਗ ਮਹਿਲ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਗੰਗਾਨਗਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਸੂਰਤਗੜ੍ਹ ਤਹਿਸੀਲ ਵਿੱਚ ਸੂਰਤਗੜ੍ਹ-ਹਨੂਮਾਨਗੜ੍ਹ ਸੜਕ `ਤੇ ਵੱਸਿਆ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕੁਸ਼ਾਨ ਯੁੱਗ ਦਾ ਇੱਕ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਅਹਿਮੀਅਤ ਵਾਲ਼ਾ ਇੱਕ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਸੂਰਤਗੜ੍ਹ ਰੰਗ ਮਹਿਲ ਪਿੰਡ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਵੱਡਾ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹੈ।
ਰੰਗ ਮਹਿਲ ਸਭਿਆਚਾਰ[ਸੋਧੋ]
ਰੰਗ ਮਹਿਲ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ, ਘੱਗਰ-ਹਕੜਾ ਨਦੀ ( ਸਰਸਵਤੀ - ਦ੍ਰਿਸ਼ਦਵਤੀ ਨਦੀਆਂ) ਦੇ ਪੈਲੇਓ ਚੈਨਲ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸ਼੍ਰੀਗੰਗਾਨਗਰ, ਸੂਰਤਗੜ੍ਹ, ਸੀਕਰ, ਅਲਵਰ ਅਤੇ ਝੁੰਝਨੂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀਆਂ 124 ਤੋਂ ਵੱਧ ਥਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ। ਰੰਗ ਮਹਿਲ ਪਿੰਡ ਦਾ ਨਾਮ ਸਵੀਡਿਸ਼ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪਹਿਲੀ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਥੇਹ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਥੇਹ ਤੋਂ ਖੁਦਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਗੁਪਤ ਕਾਲ ਦੇ ਟੈਰਾਕੋਟਾ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। [1] [2] ਰੰਗ ਮਹਿਲ ਦੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਲਾਲ ਸਤਹ 'ਤੇ ਫੁੱਲਾਂ, ਜਾਨਵਰਾਂ, ਪੰਛੀਆਂ ਅਤੇ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਪੇਂਟ ਕੀਤੇ ਜਿਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਡਿਜ਼ਾਈਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸੁੰਦਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੇਂਟ ਕੀਤੇ ਫੁੱਲਦਾਨਾਂ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। [3] [4] ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈ ਸਾਈਟਾਂ ਵਿੱਚ ਹੜੱਪਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਵੈਦਿਕ ਕਾਲ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ, ਪੇਂਟਡ ਗ੍ਰੇ ਵੇਅਰ ਕਲਚਰ ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਵੈਦਿਕ ਰੰਗਮਹਿਲ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਪਰਤਾਂ ਹਨ। [5] ਕੁਝ ਟਿੱਲਿਆਂ ਦੀ ਉਚਾਈ 35 ਅਤੇ 40 ਫੁੱਟ ਤੱਕ ਹੈ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਮਿੱਟੀ ਦੀਆਂ ਕਿਲਾਬੰਦੀਆਂ ਵੀ ਸਨ। [6]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Bikaner history Archived 2012-08-20 at the Wayback Machine.
- ↑ Hanna Rydh, 1959,Rang Mahal: The Swedish Archaeological Expedition to India, 1952-1954, page 42.
- ↑ Chedarambattu Margabandhu, 1991, Indian Archaeological Heritage: Shri K.V. Soundara Rajan Festschrift, page 233.
- ↑ Virendra N. Misra, 2007, Rajasthan: prehistoric and early historic foundations, Page 62.
- ↑ Urmila Sant, 1997, Terracotta Art of Rajasthan: From Pre-Harappan and Harappan Times to the Gupta Period, page 59.
- ↑ 1967, Bulletin of the American Meteorological Society, Page 140