ਲਿਬਿਡੋ
ਲਿਬਿਡੋ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਕਾਮ ਬਿਰਤੀ ਹੈ ਜੋ ਸਮੁੱਚੀ ਕਾਮ ਉਤੇਜਨਾ ਜਾਂ ਜਿਨਸੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਲਈ ਇੱਛਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਾਮ ਬਿਰਤੀ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ, ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੈਕਸ ਹਾਰਮੋਨਸ ਅਤੇ ਸੰਬੰਧਿਤ ਨਯੂਰੋਟਰਾਂਸਮਿਟਰਸ ਜੋ ਕਿ ਨਿਊਕਲੀਅਸ ਅਸੰਬਿਨਾਂ (ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਟੈਸਟੋਸਟ੍ਰੋਨ ਅਤੇ ਡੋਪਾਮਾਈਨ, ਕ੍ਰਮਵਾਰ) ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੀ ਕਾਮ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਕ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੰਮ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ, ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਕਾਰਕ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਖਸ਼ੀਅਤ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਕਾਮ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮੈਡੀਕਲ ਹਾਲਤਾਂ, ਦਵਾਈਆਂ, ਜੀਵਨ-ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਮਨੁੱਖੀ ਕਾਮ ਸ਼ਕਤੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸੈਕਸ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਇੱਛਾ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ ਜਾਂ ਨੈਤਿਕ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਬੰਧਨ ਉਸ ਦੀ ਇਸ ਇੱਛਾ ਤੇ ਬੰਧਨ ਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਦਮਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਇਸਦੀ ਅਸਲ ਇੱਛਾ ਦੇ ਬਗੈਰ ਜਿਨਸੀ ਸੰਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰਾਂ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਕਾਰਕ ਮਨੁੱਖੀ ਲਿੰਗ ਦੀ ਗਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ, ਬਿਮਾਰੀ, ਗਰਭ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[1] 2001 ਦੇ 150 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੇਸਾਂ ਦਾ ਮੈਟਾ-ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਔਸਤਨ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸੈਕਸ ਦੀ ਵਧੇਰੇ ਇੱਛਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। [2]
ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵ-ਜੰਤੂਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਕ ਇੱਛਾਵਾਂ ਦਾ ਅਕਸਰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਾਰਜ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸੰਭੋਗ ਦੀ ਇੱਛਾ ਦੀ ਕਮੀ ਰਿਸ਼ਤੇ 'ਤੇ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਿਨਸੀ ਸੰਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਜੇ ਅਸਥਿਰਤਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਸਾਥੀ ਦੀ ਬੇਵਫ਼ਾਈ ਦਾ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਸਾਥੀ ਦੀ ਬਦਲ ਰਹੀ ਜਿਨਸੀ ਇੱਛਾ ਵਰਤਮਾਨ ਸਬੰਧਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ।
ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ
[ਸੋਧੋ]ਮਨੋਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ
[ਸੋਧੋ].jpg)
ਸਿਗਮੰਡ ਫ਼ਰਾਇਡ ਨੇ ਲਿਬਿਡੋ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰਾਂ ਪ੍ਰਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ "ਇਹ ਇੱਕ ਉਹ ਊਰਜਾ ਹੈ ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਦੀਆਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਰੁਚੀਆਂ ਨੂੰ ਉਤੇਜਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ 'ਪਿਆਰ'[3] ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਅਧੀਨ ਵਿਚਾਰਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਫ਼ਰਾਇਡ ਨੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀਆਂ ਪੜਾਵਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਤਾਸੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ erogenous ਜ਼ੋਨਾਂ ਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ- ਪਹਿਲਾਂ ਮੌਖਿਕ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ (ਨਰਸਿੰਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦੁਆਰਾ ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ), ਫਿਰ ਗੁਲਾਬੀ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ (ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਣ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦੁਆਰਾ ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ ਉਸ ਦਾ ਅੰਤਲਾ), ਫਿਰ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਲੇਟੈਂਸੀ ਸਟੇਜ ਦੇ ਵਿੱਚ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿੱਪਸੀ ਸੁਸਤ ਹੈ, ਜਨਣ ਦੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਪੁਨਰ-ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ.[4] (ਕਾਰਲ ਅਬਰਾਹਮ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦੋਨੋਂ ਜ਼ਬਾਨੀ ਅਤੇ ਗਲੇ ਦੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਉਪ ਮੰਡਲ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰੇਗਾ).[5]
ਫ਼ਰਾਇਡ ਨੇ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਹ ਲਿਬਿਡੈਂਟਲ ਡ੍ਰਾਈਵਜ਼ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਵਹਾਰ ਦੇ ਸੰਮੇਲਨਾਂ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਸੁਪਰੀਏਗੋ ਦੁਆਰਾ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ. ਇਹ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਸੁਨਿਸ਼ਟ ਕਰਨ ਅਤੇ ਲੀਬੀਨ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਤਨਾਅ ਅਤੇ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਵੱਲ ਖੜਦੀ ਹੈ, ਹੰਕਾਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਅਨਮੰਤ ਅਤੇ ਜਿਆਦਾਤਰ ਬੇਧਿਆ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ. ਨਾਈਰੋਸਿਸ ਵਿੱਚ ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ. ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਵਿਧੀ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਟੀਚਾ ਈ ਦੇ ਡਰਾਈਵ ਨੂੰ ਚੇਤਨਾ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਹੰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਬਚਾਅ ਤੇ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਨਿਰਭਰਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ. [6]
ਫ਼ਰਾਇਡ ਨੇ ਕਾਮਾ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਿਕਾਸ ਦੀਆਂ ਪੜਾਵਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘਣਾ. ਇਹਨਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੜਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਢੁਕਵੇਂ ਢੰਗ ਨਾਲ ਢਲਣ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ libidinal ਊਰਜਾ ਨੂੰ 'ਡੈਮਡ ਅੱਪ' ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਫਿਕਸਡ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਬਾਲਗ਼ ਦੇ ਕੁਝ ਖਾਸ ਪਾਤਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ. ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਫਰੂਡ ਲਈ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਵਿਅਕਤੀ ਇੱਕ ਅਪਾਹਜ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਟੀਚੇ ਇਹਨਾਂ ਸਥਾਂਤਰਣਾਂ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਲਈ ਲਿਆਉਣਾ ਸੀ ਤਾਂ ਕਿ ਦੀਵਿਰੋ ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਬਨਾਵਟੀ ਸੂਬਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ.
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Top 10 reasons for low libido". Archived from the original on 17 ਅਕਤੂਬਰ 2011. Retrieved 28 March 2012.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ CS1 maint: Multiple names: authors list (link)
- ↑ S. Freud, Group Psychology and the Analysis of the Ego, 1959
- ↑ Sigmund Freud, New Introductory Lectures on Psychoanalysis (PFL 2) p. 131
- ↑ Otto Fenichel, The Psychoanalytic Theory of Neurosis (1946)p. 101
- ↑ Reber, Arthur S.; Reber, Emily S. (2001). Dictionary of Psychology. New York: Penguin Reference. ISBN 0-14-051451-1.