ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਵਰਨਾ ਕਿਰਕਨੇਸ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਵਰਨਾ ਜੇਨ ਕਿਰਕਨੇਸ, CM OM ( ਫਿਸ਼ਰ ਰਿਵਰ ਕ੍ਰੀ ਨੇਸ਼ਨ, ਮੈਨੀਟੋਬਾ ਵਿੱਚ 1935 ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ) ਇੱਕ ਕ੍ਰੀ ਵਿਦਵਾਨ, ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ,[1] ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ[2][3] ਦਾ ਮੋਢੀ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਭਰ ਸਮਰਥਕ ਹੈ ਜੋ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਰਿਹਾ ਹੈ।[3] ਉਹ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੋਲੰਬੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ[4] ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਐਸੋਸੀਏਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਐਮਰੀਟਸ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਨੀਪੈਗ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਕਿਰਕਨੇਸ ਨੂੰ 1998 ਵਿੱਚ ਆਰਡਰ ਆਫ਼ ਕੈਨੇਡਾ ਸਮੇਤ ਪੰਜ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਫੈਲੇ ਉਸ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਕਈ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲੇ ਹਨ[5][2] ਕਿਰਕਨੇਸ ਦਾ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸ 'ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੀ।[3] ਉਹ "ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ 'ਤੇ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਤੇ ਲੇਖਾਂ" ਦੀ ਲੇਖਕ ਹੈ।[4] ਮੈਨੀਟੋਬਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਰਨਾ ਜੇ. ਕਿਰਕਨੇਸ ਸਾਇੰਸ ਅਤੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 2009 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ[3] ਅਤੇ ਨਵੰਬਰ 2013 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨੇਟਿਵ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਬੋਲਚਾਲ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨੇਤਾ ਵਜੋਂ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ।[3]

ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਾਲ

[ਸੋਧੋ]

ਕਿਰਕਨੇਸ ਨੇ 1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਫਿਸ਼ਰ ਰਿਵਰ ਤੋਂ 160 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਟਿਊਸ਼ਨ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਵੂਮੈਨ ਮਿਸ਼ਨਰੀ ਸੁਸਾਇਟੀ ਦੁਆਰਾ ਅਦਾ ਕੀਤੀ ਗਈ।[3][6][7][8]

ਸਿੱਖਿਆ

[ਸੋਧੋ]

ਕਿਰਕਨੇਸ ਨੇ ਮੈਨੀਟੋਬਾ ਨਾਰਮਲ ਸਕੂਲ ਤੋਂ 1959 ਵਿੱਚ ਟੀਚਿੰਗ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਨਾਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ[3][6] ਉਸਨੇ ਬੀ.ਏ. (1974), ਬੀ.ਐੱਡ. (1976) ਅਤੇ ਮੈਨੀਟੋਬਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਮਾਸਟਰ ਆਫ਼ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ (1980)।[5][3]

ਕਰੀਅਰ

[ਸੋਧੋ]

1959 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਅਧਿਆਪਨ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦੇ ਨਾਲ, ਕਿਰਕਨੇਸ ਨੇ ਇੱਕ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।[6] ਉਸਨੇ ਮੈਨੀਟੋਬਾ ਪਬਲਿਕ ਸਕੂਲ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਐਲੀਮੈਂਟਰੀ ਸਕੂਲ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਫਿਰ ਫਸਟ ਨੇਸ਼ਨ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। 1967 ਤੋਂ 1970 ਤੱਕ ਫਰੰਟੀਅਰ ਸਕੂਲ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ "ਮੈਨੀਟੋਬਾ ਸਿੱਖਿਆ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਸ਼ਾਖਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅੰਤਰ-ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਲਾਹਕਾਰ"[2] ਅਤੇ ਐਲੀਮੈਂਟਰੀ ਸਕੂਲ ਸੁਪਰਵਾਈਜ਼ਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਕਿਰਕਨੇਸ ਨੇ ਕਈ ਮੈਨੀਟੋਬਾ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰੀ ਅਤੇ ਓਜੀਬਵਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਾ ਇਮਰਸ਼ਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।[5][2][8]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. Settee, Priscilla (January 8–10, 2008). Native Languages Supporting Indigenous Knowledge (PDF). International expert group meeting on indigenous languages. New York. Archived from the original (PDF) on ਸਤੰਬਰ 14, 2016. Retrieved July 13, 2016. [www.un.org/esa/socdev/unpfii/documents/EGM_IL_Settee.doc .doc download]
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 "Verna J. Kirkness Science and Engineering Education Program Board of Directors", University of Manitoba, Winnipeg, Manitoba, nd, retrieved July 13, 2016
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 "Native studies colloquium honours national leader in education: Verna J. Kirkness", UM Today News, Winnipeg, Manitoba, November 6, 2013, retrieved July 13, 2016
  4. 4.0 4.1 Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001F-QINU`"'</ref>" does not exist.
  5. 5.0 5.1 5.2 Hives, Christopher, ed. (2012), "Verna J. Kirkness fonds" (PDF), University of British Columbia Archives, Vancouver, British Columbia, retrieved July 13, 2016
  6. 6.0 6.1 6.2 Fish, Daniel (January 14, 2014), A Personal History of Indigenous Education: Verna Kirkness's Creating Space, Toronto Review of Books, retrieved July 13, 2016
  7. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000022-QINU`"'</ref>" does not exist.
  8. 8.0 8.1 Ratuski, Andrea (October 10, 2013). "Fisher River native an active voice in indigenous education: Verna Kirkness launches book about her experiences". CBC News. Winnipeg, Manitoba. Retrieved July 13, 2016.
ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:<ref> tag defined in <references> has no name attribute.