ਵੇੜ੍ਹਮੀ ਰੋਟੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਰੋਟੀ ਦੀ ਇਕ ਕਿਸਮ ਵੇੜ੍ਹਮੀ ਰੋਟੀ ਹੈ। ਦੋ ਰੋਟੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਦਾਲ ਭਰ ਕੇ ਇਹ ਰੋਟੀ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਪਰਿਵਾਰ ਵੇੜ੍ਹਮੀ ਰੋਟੀ ਨੂੰ ਤਵੇ ਉੱਪਰ ਤੇਲ ਲਾ ਕੇ ਬਣਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਘਿਉ ਜਾਂ ਤੇਲ ਵਿਚ ਤਲ ਕੇ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਤਵੇ ਤੇ ਬਣਾਈ ਰੋਟੀ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਲਈ ਵੱਧ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੇ ਚੰਗੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਤਲੀ ਹੋਈ ਬਹੁਤੀ ਚੰਗੀ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ। ਵੇਮੀ ਰੋਟੀ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਚ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਬਹੁਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾਲ ਨੂੰ ਆਟੇ ਵਿਚ ਗੁੰਨ ਕੇ ਰੋਟੀਆਂ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਪਰਾਉਂਠੇ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।[1]

ਵੇੜ੍ਹਮੀ ਰੋਟੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਲੋਕ-ਪਸੰਦ ਰੋਟੀ ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਵੇੜ੍ਹਾਂ (ਵੇੜਾਂ) ਵਜੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਅਤੇ ਮਿੱਠਾਸ ਨਾਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਲਈ ਇਸ ਦਾ ਨਾਮ 'ਵੇੜ੍ਹਮੀ' ਹੈ। ਇਹ ਰੋਟੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ ਮੌਕਿਆਂ ਉੱਤੇ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਰੋਟੀ ਵਿੱਚ ਆਟਾ, ਤਿਲ, ਗੁੜ, ਘੀ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਗਰਮ ਘੀ ਜਾਂ ਮੱਖਣ ਨਾਲ ਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲੋਂ ਅਜਾਦ ਖਾਣ ਲਈ ਸਰਵ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਰੋਟੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮੀਠਾ ਸਵਾਦ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸਤਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੋਂਦੀ ਹੈ। ਵੇੜ੍ਹਮੀ ਰੋਟੀ ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ-ਪਸੰਦ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਸਾਲਾਨਾ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਵੇੜ੍ਹਮੀ ਰੋਟੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇਹ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ:

  1. ਗੇਹੂਣ ਦਾ ਆਟਾ: ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਆਟਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਧਾ ਅੱਧਾ ਮਿਸ਼ਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਵੇੜ੍ਹਮੀ ਰੋਟੀ।
  2. ਤਿਲ: ਮਸਾਲੇ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਿਲ ਇਸ ਰੋਟੀ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
  3. ਗੁੜ: ਵੇੜ੍ਹਮੀ ਰੋਟੀ ਨੂੰ ਮੀਠਾ ਸਵਾਦ ਦੇਣ ਲਈ ਗੁੜ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
  4. ਘੀ ਜਾਂ ਮੱਖਣ: ਵੇੜ੍ਹਮੀ ਰੋਟੀ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਘੀ ਜਾਂ ਮੱਖਣ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
  5. ਪਾਣੀ: ਆਟੇ ਨੂੰ ਗੂੰਢਣ ਲਈ ਪਾਣੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
    1. ਆਟਾ ਤਿਆਰੀ: ਪਹਿਲੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ, ਆਟਾ ਦਾ ਬਨਾਉਣ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੋ। ਇਸ ਲਈ ਗੇਹੂੰ ਆਟਾ ਲਓ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸੀਵਾ ਜਾਂ ਅਰਕੀਲਾ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਗੂੰਧੋ। ਆਟਾ ਕਦੇ ਕਦੇ ਸਖਤੀ ਨਾਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਗੂੰਧੋ।
    2. ਤਿਲ ਦੀ ਜੰਨਾਤ: ਵੇੜ੍ਹਮੀ ਰੋਟੀ ਵਿੱਚ ਤਿਲ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ, ਇਸਨੂੰ ਆਟੇ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਲਈ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਤਿਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਮੱਗਰੀ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਟੇ ਵਿੱਚ ਹੋਲੀ ਸਮਾਂ ਲਿਆਓ।
    3. ਗੁੜ ਜਾਂ ਸ਼ੱਕਰ: ਵੇੜ੍ਹਮੀ ਰੋਟੀ ਨੂੰ ਮਿਠਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਗੁੜ ਜਾਂ ਸ਼ਕਰ ਵਰਤਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਗੁੜ ਜਾਂ ਸ਼ਕਰ ਆਟੇ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਓ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਆਟੇ ਵਿੱਚ ਅਚ੍ਹੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਲਈ।
    4. ਘੀ ਜਾਂ ਮੱਖਣ: ਵੇੜ੍ਹਮੀ ਰੋਟੀ ਨੂੰ ਸਵਾਦਿਸ਼ਟ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਘੀ ਜਾਂ ਮੱਖਣ ਵਰਤਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਟੀ ਦੇ ਪੈਨ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਓ ਜਾਂ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ।
    5. ਗੋਲੀਆਂ ਬਣਾਓ: ਆਟੇ ਨੂੰ ਛੋਟੇ ਛੋਟੇ ਗੋਲੀਆਂ ਬਣਾਓ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਵਾਜ਼ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਕੁਝ ਅਜਾਦ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਗੋਲੀਆਂ ਦੀ ਹੀਲਿੰਗ ਕਰੋ।
    6. ਤਿਆਰੀ ਅਤੇ ਪੱਕਣ: ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਪਾਣੀ ਦੇ ਅਤੇ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਸਿਗਾ ਨਾਲ ਆਟੇ ਨੂੰ ਗੋਲੀਆਂ ਬਣਾਓ। ਪੱਕਣ ਦੀ ਲਾਈਆਂ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਸੀਧਾ ਪੱਤਾ ਯਾ ਤੇਜ਼ ਆਗ ਤੇ ਰੋਟੀ ਨੂੰ ਪਕਾਓ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. ਕਹਿਲ, ਹਰਕੇਸ਼ ਸਿੰਘ (2013). ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਰਸਾ ਕੋਸ਼. ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: Unistar books pvt.ltd. ISBN 978-93-82246-99-2.